ترکیه در مسئله حقابه ایران به اصول و قوانین بین‌الملل پایبند نیست
مدیر گروه هیدروپلیتیک انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا با بیان اینکه تجربه نشان داده "ترکیه" به قراردادهای آبی پایبند نیست، گفت: کشورهای بالادست تابع حاکمیت مطلق سرزمینی هستند که ترکیه نیز بدون توجه به اصول و قوانین بین‌الملل این شیوه را در پیش گرفته.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، پیش از ظهر امروز نشست علمی "بررسی طرح‌های داپ و گاپ ترکیه از منظر حقوق بین‌الملل" در دانشگاه آزاد واحد تهران مرکزی برگزار شد.
در این نشست، احمد کاظم‌زاده؛ مدیر گروه هیدروپلیتیک انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا اظهار کرد: متأسفانه ما از فقر دانش در زمینه دیپلماسی آبی رنج می‌بریم و کشور ما با تأخیر به این مسئله ورود کرده و همین ورود با تأخیر ما نیز جامع نبوده است. در بحث آب باید از نگاه یک‌جانبه پرهیز کنیم و با نگاهی چندرشته‌ای و چند بعدی به این موضوع داشته باشیم.
وی ادامه داد: ترکیه به قرارداهای آبی اهمیت زیادی نمی‌دهد اما با این حال هنوز امیدهایی برای جذب همکاری این کشور در عوض پرداخت حقابه ما از ارس وجود دارد. ترکیه توسعه ملی خود را به آب‌های فرامرزی گره زده و روی آنها حساب کرده است. در حال حاضر حدود 40 درصد از 143 میلیارد متر مکعب از منابع بالقوه آبی ترکیه از حوضه رودخانه‌های مرزی تأمین می‌شود که حدود 28 درصد آن به رودخانه‌های دجله و فرات مربوط است.
مدیر گروه هیدروپلیتیک انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا افزود: مساحت زهکشی رودخانه‌های فرامرزی ترکیه یک سوم خاک این کشور را تشکیل می‌دهد. ظرفیت آب رودخانه‌های داخل ترکیه حدوداً 70 میلیون متر مکعب برآورده شده که این میزان حدود 30 درصد از کلیت آب کشور ترکیه است. رودخانه‌های فرامرزی 22 درصد از مرزهای ترکیه با همسایگانش را تشکیل می‌دهد و حوضه دجله و فرات 20 درصد از زمین‌های قابل کشت ترکیه را تشکیل می‌دهد و تقریباً یک سوم آب‌های سطحی ترکیه در این منطقه هستند. این آمار نشان می‌دهد که چرا ترکیه درخصوص رودخانه‌های مرزی‌اش خود را تابع اصول و قوانین بین‌الملل نمی‌کند.
کاظم‌زاده بیان کرد: تا زمانی که ما به یک بُعد و تنها از وجه حقوقی به این قضیه نگاه کنیم ممکن است همکاری مدنظر ما با ترکیه به دست نیاید اما اگر مسائل را جامع ببینیم، می‌توانیم به یک توافق خوب برسیم. کشورها معمولاً بر اساس جایگاهی که به لحاظ بالادست و پایین دستی دارند، خط مشی حقوقی خود را انتخاب می‌کنند و معمولاً کشورهای بالادست تابع حاکمیت مطلق سرزمینی هستند که ترکیه نیز بدون توجه به اصول و قوانین بین‌الملل این شیوه را در پیش گرفته است.
وی تصریح کرد: ترکیه تحت تأثیر آموزه‌های رئالیسم است و اصل همکاری را رد می‌کند و معتقد است که کشورها همیشه به دنبال منافع شخصی هستند و باید هم همینطور باشد. سیاست‌های آبی ترکیه نیز تأثیرپذیری از همین آموزه‌هاست که این رویه نقطه مقابل نظریه‌ای است که در سازمان ملل متحد درخصوص آب در پیش گرفته شده است.
مدیر گروه هیدروپلیتیک انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا گفت: تجربه نشان داده که تنها زمانی ترکیه با همسایگانش همکاری آبی داشته که به عضویت در اتحادیه اروپا نزدیک شده بود. اگر ترکیه بخواهد عضو اتحادیه اروپا باشد باید به موضع اروپایی‌ها در قبال آب پایبند باشد لذا اگر به انتخابات فردا از دیدگاه هیدروپلیتیک نگاه کنیم، شاید پیروز کلیچدار اوغلو بتواند به ما کمک کند.
کاظم‌زاده خاطرنشان کرد: به نظر من کشورها در مسائل آبی محکوم به همکاری هستند چرا که در دنیا 276 حوضه مرزی و نزدیک به 600 آبخوان مرزی وجود دارد که اگر بنا باشد کشورها از طریق جنگ مشکلات خود را حل کنند باید شاهد یک جنگ تمام عیار در همه نقاط جهان باشیم.
انتهای پیام/
