سناریوهای جلسه پارلمان لبنان برای انتخاب رئیس جمهور/ «جهاد ازعور» رقیب فرنجیه، نامزد اصلی یا پوششی؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، «نبیه بری» رئیس پارلمان لبنان 14 ژوئن جاری را به عنوان تاریخ برگزاری جلسه جدید پارلمان بعد از یک وقفه طولانی جهت رای‌گیری برای انتخاب رئیس جمهور تعیین کرده و این درحالی است که هنوز ابهامات و علامت سوال‌های زیادی درباره رفتار احزاب و نیروهای سیاسی لبنان وجود دارد.

هدف از معرفی نامزد چالشی احزاب مسیحی چیست؟

در شرایطی که حزب‌الله و جنبش امل از ماه‌ها قبل حمایت خود را از «سلیمان فرنجیه» رئیس جریان المرده اعلام کرده بودند، جریان آزاد ملی به ریاست جبران باسیل که طی یک سال گذشته در روابط خود با حزب‌الله تنش‌هایی ایجاد کرده، علی‌رغم دشمنی ریشه‌دار و جهت‌گیری‌های کاملا متضادی که با حزب نیروهای لبنانی به ریاست سمیر جعجع دارد، با هدف کنار زدن فرنجیه از دور رقابت‌ها، با این حزب جهت معرفی «جهاد ازعور» وزیر دارایی پیشین لبنان که سابقه سیاسی قابل توجهی ندارد، به عنوان نامزد ریاست‌جمهوری توافق کرده است.

منابع جریان 8 مارس پیشتر اعلام کرده بودند که هدف تیم مقابل از معرفی جهاد ازعور صرفا جلوگیری از پیروزی سلیمان فرنجیه بوده و خود آنها می‌دانند که ازعور یک گزینه جدی نیست و شانسی نیز برای رسیدن به کاخ ریاست‌جمهوری لبنان ندارد. اما آنچه که صحت و سقم این گفته‌ها را تایید می‌کند، گزارش شبکه الجدید است که به نقل از منابع آگاه اعلام کرد جبران باسیل به نمایندگان فراکسیون جریان آزاد ملی اطلاع داده که اگر بتوانند حزب‌الله را برای عقب‌نشینی از حمایت فرنجیه متقاعد کنند، او نیز از حمایت ازعور دست خواهد کشید.

بر این اساس، جبران باسیل اعلام کرده که در دور دوم رای‌گیری برای انتخاب رئیس جمهور قصد دارد «زیاد بارود» وزیر کشور اسبق لبنان را به عنوان نامزد مورد نظر خود معرفی کند.

این موارد نشان می‌دهد که جریان آزاد ملی به عنوان بزرگترین و موثرترین گروه مسیحی در لبنان اساسا قصدی برای مشارکت جدی در جلسه پارلمان نداشته و گزینه‌های واقعی نیز روی میز ندارد. همچنین تلاش‌ها برای متقاعد کردن نمایندگان اپوزیسیون به حمایت از جهاد ازعور نیز نتیجه نداشت و آنها قصد معرفی یک نامزد جدید را دارند. از سوی دیگر اینکه باسیل صراحتا گفته در دور بعدی یک نامزد جدید معرفی می‌کند و پایبند به حمایت از جهاد ازعور نیست، بیانگر آن است که عملا هماهنگی و موضع واحدی میان جریان آزاد ملی و حزب نیروهای لبنانی وجود ندارد و درواقع آنها در وضعیت بلاتکلیفی به سر می‌برند.

سناریوهای جلسه پارلمان برای انتخاب رئیس جمهور

در همین چارچوب سوالات زیادی درباره سناریوهای جلسه پارلمان و نیز بعد از آن مطرح می‌شود. منابع آگاه از فضای سیاسی لبنان معتقدند که نمی‌توان به نتیجه‌بخش بودن این جلسه امیدوار بود؛ مگر اینکه اتفاق غافلگیرکننده‌ای رخ دهد. به ویژه اینکه تجربه ثابت کرده، پرونده سیاسی لبنان همیشه رمز عبور خارجی دارد و یک روند داخلیِ صرف محسوب نمی‌گردد. در این میان مسئله انتخاب رئیس جمهور به عنوان یکی از اصلی‌ترین ایستگاه‌های سیاسی لبنان همواره دستخوش جزر و مد بوده و مسیر طبیعی خود را طی نکرده است.

بیش از 8 ماه است که کاخ ریاست‌جمهوری لبنان خالی مانده و بیش از 10 نشست پارلمانی بی‌ثمر برای انتخاب رئیس جمهور برگزار شده است. و هنوز هم بسیاری از طرف‌های لبنانی چشم به اقدامات خارجی دوخته‌اند. در این زمینه شاید بتوان 3 سناریو را برای جلسه چهارشنبه ترسیم کرد:

-کسب حد نصاب برای برگزاری اولین دور رای‌گیری. در این سناریو، جلسه پارلمان به منزله نمایش توازن قوا میان احزاب و نیروهای سیاسی لبنان خواهد بود اما عملا اتفاق موثری رح نمی‌دهد و سرنوشت انتخاب رئیس جمهور بستگی به دور دوم رای گیری دارد. اما احتمالا در این مرحله جهاد ازعور و سلیمان فرنجیه به عنوان دو نامزد اصلی ریاست‌جمهوری به آرایی نزدیک بین 53 تا 55 رای دست یابند.

بر اساس این سناریو بعید است که هر یک از این نامزدها بتوانند 65 رای کسب کنند اما هنوز 18 نماینده پارلمان موضع خود را درباره حمایت از نامزدهای مذکور اعلام نکرده‌اند و ممکن است اتفاقات غافلگیرکننده‌ای در نشست پارلمان رخ دهد.

-عدم رسیدن به حد نصاب در دور اول رای‌گیری. در صورتی که تعداد نمایندگان شرکت‌کننده در جلسه پارلمان به حد نصاب نرسد، این نشست معنایی نخواهد داشت.

-اما سناریو سوم این است که یک اتفاق غافلگیرکننده رخ داده و دور اول و دوم رای‌گیری در نشست پارلمان منجر به انتخاب رئیس جمهور گردد. البته در حالت طبیعی و با توجه به شرایط موجود، تحقق این سناریو تقریبا غیرممکن است.

«وسیم بزی» تحلیلگر سیاسی لبنان در این زمینه معتقد است که در 48 ساعت گذشته 3 اتفاق مهم رخ داده که ممکن است نقشه راه جلسه روز چهارشنبه را ترسیم کند. اولین تحول این بود که نبیه بری اعلام کرد ما فرنجیه را نامزد ریاست‌جمهوری کرده‌ایم و به او رای خواهیم داد. تحول دوم مربوط به بیانیه فراکسیون وفاداری به مقاومت در پارلمان لبنان است که بر تداوم حمایت از سلیمان فرنجیه و رای دادن به وی در نشست پارلمان تاکید کرد. اما تحول سوم مربوط به بیانیه فراکسیون «دیدار دموکراتیک» به ریاست «تیمور جنبلاط» است که حمایت خود را از جهاد ازعور اعلام کرد اما صراحتا مشخص نکرد که نمایندگان این فراکسیون می‌خواهند به ازعور رای بدهند یا برگه سفید در صندوق بیاندازند.

فرنجیه یا ازعور؛ کدام یک شانس بیشتری دارند؟

بر این اساس، 18 نماینده در پارلمان لبنان هستند که هنوز تصمیم خود را برای رای به فرنجیه یا ازعور و یا انداختن برگه سفید در صندوق نگرفته‌اند و وقوع هر اتفاق جدیدی در نشست پارلمان تا حد زیادی بستگی به تصمیم آنها دارد. از طرف دیگری فضای سیاسی لبنان ثابت کرده که همواره عامل بیرونی بر عامل داخلی چیره می‌شود. به همین دلیل برخی گمانه‌زنی‌ها وجود دارد مبنی بر اینکه هدف از مطرح کردن نام جهاد ازعور به عنوان نامزد ریاست‌جمهوری، کنار زدن سلیمان فرنجیه از دور رقابت‌ها با هدف افزایش شانس «ژوزف عون» فرمانده ارتش لبنان و نامزد مورد حمایت آمریکاست؛ به ویژه اینکه آمریکایی‌ها از جهاد ازعور حمایت می‌کنند.

از سوی دیگر فرانسه نیز همچنان به نقش‌آفرینی فعال خود در پرونده ریاست‌جمهوری لبنان ادامه می‌دهد و در این راستا چهارشنبه شب هفته گذشته دفتر ریاست‌جمهوری فرانسه اعلام کرد که «امانوئل ماکرون» رئیس جمهوری این کشور «ژان ایو اودریان» وزیر خارجه سابق فرانسه را به عنوان نماینده ویژه خود در امور لبنان منصوب کرده تا بتواند به حل بن‌بست سیاسی لبنان کمک کند.

ناظران بر این باورند که فرانسه به این نتیجه رسیده که هر اقدامی در پرونده ریاست‌جمهوری لبنان باید در وهله نخست حزب‌الله را متقاعد کند و این حزب یکی از وزنه‌های اصلی در روند انتخاب رئیس جمهور به شمار می‌رود. بر همین اساس با وجود اینکه پاریس به تبعیت از سیاست‌ها و گزینه‌های واشنگتن شهرت دارد اما دست کم در شرایط فعلی، خروج لبنان از بن بست سیاسی را ترجیح می‌دهد و معتقد است که فرنجیه می‌تواند گزینه مناسبی برای ریاست‌جمهوری لبنان باشد. فرانسوی‌ها همچنین از ماه‌ها قبل تلاش‌های زیادی برای متقاعد کردن عربستان جهت ورود به پرونده سیاسی لبنان و کمک به حل آن انجام داده‌اند.

از سویی، یک منبع پارلمانی از جریان 8 مارس اعلام کرد که همه احزاب برای جلسه روز چهارشنبه آماده می‌شوند اما به نظر می‌رسد که نتیجه این نشست نیز همانند جلسات قبلی پارلمان باشد؛ با این تفاوت که این بار یک نامزد جدی یعنی سلیمان فرنجیه مطرح شده که می‌توان روی آن توافق کرد اما تیم مقابل یک نامزد چالشی معرفی کرده است. با این وجود ما با جدیت در جلسه حاضر می‌شویم و از حق خود طبق قانون اساسی به طور کامل استفاده می‌کنیم.

از سوی دیگر منابع موثق به روزنامه الدیار گزارش دادند که برخی از نمایندگان فراکسیون لبنان قوی وابسته به جریان آزاد ملی اعلام کرده‌اند که به جهاد ازعور رای نمی‌دهند. همچنین 3 نماینده ارمنی حزب طاشناق و نیز «محمد یحیی» نماینده فراکسیون تازه‌تاسیس «دیدار مشورتی» به سلیمان فرنجیه رای خواهند داد.

منابع آگاه اعلام کردند که جبران باسیل، فشار خود را بر نمایندگانش افزایش داده و از آنها می‌خواهد به جهاد ازعور رای بدهند.

بر اساس اطلاعات رسانه‌های لبنانی سلیمان فرنجیه امروز قصد دارد در سالگرد ترور پدرش سخنرانی مفصلی درباره تحولات مربوط به پرونده ریاست‌جمهوری لبنان انجام دهد.

این درحالی است که حزب‌الله درباره هر اقدامی که منجر به تدام خلأ سیاسی و پیچیده‌تر شدن بحران‌های لبنان می‌شود هشدار داده است. شیخ «نبیل قاووق» عضو شورای مرکزی حزب‌الله در این زمینه اعلام کرد که لبنان به وحدت و مواضع ملی نیاز دارد تا آن را از فروپاشی نجات داده و در راستای منافع ملی کشور باشد نه منفعت شخصی.

در پایان روشن است که اگر لبنانی‌ها واقعا به دنبال خروج از این بن‌بست پیچیده هستند باید روی اجماع و توافق شرط‌بندی کنند و این موضعی است که تاکنون تنها از حزب‌الله و جنبش امل دیده‌ شده، در غیر این صورت حتی تا سالگرد خروج «میشل عون» رئیس جمهور سابق لبنان از کاخ بعبدا (کاخ ریاست‌جمهوری) نیز نمی‌توان چشم‌اندازی برای انتخاب رئیس جمهور جدید لبنان تعیین کرد.

این وضعیت برای لبنان زمانی خطرناک‌تر می‌شود که اقدامات قضایی علیه «ریاض سلامه» رئیس بانک مرکزی این کشور در اروپا درحال تکمیل بوده و در شرایطی که پایان دوره سلامه در بانک مرکزی لبنان نزدیک است و از سوی دیگر حکم بازداشت بین‌المللی علیه وی صادر شده، هنوز رئیس جمهوری که بتواند رئیس جدید بانک مرکزی را معرفی کند، روی کار نیامده و دولت موقت نیز چنین اختیاری ندارد. این به معنای وارد شدن لبنان به تونل تاریکی از مجموعه بحران‌های اقتصادی و سیاسی و اجتماعی و حتی امنیتیِ درهم‌تنیده است؛ مگر اینکه همه احزاب و نیروهای سیاسی برای نجات کشور خود به گفتگو و توافق روی بیاورند.

انتهای پیام/