دستیار ویژه وزیر امور خارجه: مناسبات خوب با عربستان می‌تواند به حل بحران یمن کمک کند
دستیار ارشد وزیر خارجه ایران تصریح کرد که مناسبات خوب با عربستان می‌تواند در حل بحران یمن با راهکارهای سیاسی تأثیرگذار باشد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، علی اصغر خاجی، دستیار ارشد وزیر امور خارجه ایران در مسائل سیاسی در گفتگو با روزنامه الوفاق در خصوص موضوعات کلان سیاست خارجی ایران ابراز عقیده کرد.
وی در پاسخ به سوالی در خصوص اوضاع سوریه و فعالیت‌های سیاسی و نظامی ایران در راستای حل این بحران تاکید کرد که سوریه از زمان آغاز بحران امنیتی در این کشور در سال 2012 شاهد اعزام گروه‌های تروریستی مختلف از 60 تا 70 کشور مختلف دنیا بود و برخی از این گروه‌ها نظیر داعش و القاعده و جبهه النصره هنوز هم در سوریه حضور دارند و عملیات تروریستی انجام می‌دهند. ما در روند مبارزه با تروریسم در کنار دولت و ملت سوریه و عراق هستیم و به تروریست‌ها اجازه نمی دهیم اهداف شرارت آمیز خود را در این کشورها پیاده کنند.
خاجی ادامه داد که بسیاری از کشورهای عربی و اروپایی و غربی در خصوص تلاش برای براندازی دولت سوریه از طریق تقویت گروه های تروریستی و عملیات نظامی ناامید شده‌اند و از سوی دیگر اولین دولتی که نشستی را با حضور مخالفان سوریه و دولت این کشور برگزار کرد، جمهوری اسلامی ایران بود. ما همواره به دنبال حل بحران سوریه از طریق راهکارهای سیاسی هستیم.
وی به فعالیت‌های سیاسی ایران در مسیر گفتگو میان گروه‌های سوری از طریق مذاکرات آستانه و ژنو اشاره و تاکید کرد که اولین جریانی که نقش فعال در حل بحران سوریه داشت، مذاکرات آستانه بود که ایران حضوری تاثیرگذار در آن داشت. به این علت ایران نقش محوری و اساسی در تحولات سیاسی مربوط به این موضوع ایفا کرده و سازمان ملل متحد نیز به این نکته اذعان کرده که مهم‌ترین نشست برگزار شده برای حل بحران سوریه نشست آستانه بوده است.
نقش تأثیرگذار ایران در مذاکرات سوریه و ترکیه
خاجی به اختلافات موجود میان ترکیه و سوریه نیز اشاره و تاکید کرد که ترکیه تاکنون سه عملیات نظامی در شمال سوریه داشته و بخشی از اراضی سوریه را اشغال کرده است. از دو سال پیش تاکنون اختلاف نظر بین دو کشور در خصوص مسائل مرزی گسترش پیدا کرده و در برهه‌ای ما در اوج تنش نظامی بین ترکیه و سوریه، نشست آستانه را در تهران برگزار کردیم. در این نشست رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین روسای جمهور ترکیه و روسیه به ایران آمدند و علاوه بر دیدار با آقای رئیسی رئیس جمهور کشورمان، با رهبر معظم انقلاب نیز دیدار کردند. ایشان در این دیدار تصریح کردند که حمله نظامی ترکیه به سوریه به نفع آنکارا نخواهد بود و دستاوردی برای ترکیه نخواهد داشت. به این ترتیب می‌توان گفت راه حل مشکل بین سوریه و ترکیه نیز گفتگوی سیاسی است.
دیپلمات ارشد ایرانی در این گفتگو تاکید کرد که در حال حاضر مذاکرات بین ترکیه و سوریه ادامه دارد و ما در کنار روسیه مسئولیت هدایت مذاکرات را به عنوان ضامن و عضو ناظر بر عهده داریم، علاوه بر اینکه مذاکراتی نیز در سطح وزرای دفاع و مذاکرات امنیتی در سطح سرویس‌‌های امنیتی این کشورها برگزار شده است.
وی با اشاره به جزئیات این مذاکرات تاکید کرد که سوریه به دنبال پایان دادن به موجودیت نظامی ترکیه در خاک خود است و ترکیه نیز معتقد است که باید مشکل امنیتی در مرزهای سوریه حل و فصل شود، لذا دو واقعیت وجود دارد که هر دو هم صحیح است، اما باید با مبنای حسن همجواری و مقررات بین‌المللی و حفظ منافع و امنیت دو کشور مذاکرات را پیش برد. همچنین ما نیز باید به نیروهای نظامی سوریه برای تمرکز بر مرزها و ایجاد امنیت مرزی در از بین بردن نگرانی‌های ترکیه کمک کنیم تا در نهایت نیروهای ترکیه خاک سوریه را ترک کنند.
معامله آمریکا با تروریست‌ها در غارت نفت سوریه
علی اصغر خاجی با اشاره به موضوع بازگشت آوارگان سوری به این کشور تاکید کرد که بیش از 3 میلیون آواره در ترکیه حضور دارند، اما نحوه بازگرداندن این آوارگان مورد اختلاف است. دولت سوریه هیچ اعتراضی برای بازگشت آوارگان ندارد، اما بازگشت آنها نیازمند ایجاد زیرساخت‌های مناسب است، چرا که در حال حاضر در سوریه خانه و آب و غذا و زیرساخت برای بازگشت آوارگان وجود ندارد، جامعه جهانی باید در این عرصه کمک کند و اقدامات لازم را با کمک کشورها و سازمان‌های بین‌المللی انجام دهد. مذاکرات در این زمینه نیز تا زمان رسیدن به نتیجه قابل قبول ادامه دارد.
دیپلمات ارشد وزارت خارجه کشورمان به موضوع اشغالگری نیروهای خارجی به ویژه آمریکایی در سوریه اشاره و تاکید کرد که آمریکایی‌ها الان در شرق فرات حضور دارند و کنترل چاه‌های نفت سوریه را در اختیار گرفته‌اند. همانطور که مشخص است آنها در حال غارت نفت سوریه هستند و با کمک برخی جریان‌های کُرد، نفت را به کشورهای همسایه ارسال می‌کنند و در آنجا به فروش می‌رسانند. این در حالی است که ملت سوریه با مشکل نفت مواجه است و خودش وارده کننده نفت است. همکاری آمریکا با گروه‌های تروریستی برای فشار نظامی بر دولت و ملت سوریه همچنان ادامه دارد و بر کسی پوشیده نیست و همه دنیا از این مناسبات اطلاع دارند. اسناد پایگاه التنف و دیگر پایگاه‌های نظامی آمریکا نیز بر این موضوع اذعان دارند.
سیاست ما در سوریه مبتنی بر درگیری نظامی با آمریکا نیست
وی ادامه داد آمریکایی‌ها تمام تلاش خود را برای براندازی دولت سوریه و تحقق اهداف خود به کار گرفتند، اما در حال حاضر احساس می‌کنند که نمی‌توانند در ابعاد نظامی هیچ دستاوردی داشته باشد، لذا به سمت اهرم اقتصادی پیش رفته‌اند، تحریم‌های شدید اعمال شده ضد دولت سوریه با عنوان «قانون قیصر» در واقع برای از بین بردن ملت سوریه با استفاده از اهرم اقتصاد است. دولت سوریه همواره بر ضرورت خروج نیروهای آمریکایی و عدم مداخله در امور این کشور تاکید دارد، اما آمریکایی‌ها از طریق فشار و محاصره اقتصادی نقش منفی در این بحران ایفا می‌کند و به دنبال گسترش بحران در منطقه هستند. در میان کُردها نیز برخی از آنها با ملت سوریه همراه هستند، ولی برخی دیگر رویکردهای تجزیه طلبانه دارند که مورد حمایت آمریکایی‌ها قرار می‌گیرد. آمریکا از کُردها به عنوان ابزاری برای ناامن کردن سوریه بهره می‌گیرد.
خاجی در پاسخ به این سوال که آیا شاهد درگیری مستقیم با آمریکایی‌ها در منطقه خواهیم بود، خاطرنشان کرد: آمریکا فشارهای خود را به تمامی طرف‌ها ادامه می‌دهند، اما همواره در این زمینه شکست خورده‌اند. سیاست ما در سوریه مبتنی بر درگیری نظامی با آمریکا نیست، اما از موجودیت و مواضع مشروع خود دفاع می‌کنیم.
فشار غرب بر دولت‌های عربی برای ممانعت از بهبود روابط با سوریه
وی به بهبود روابط برخی کشورهای عربی با سوریه اشاره و تاکید کرد: ما از این موضوع خوشحال هستیم که جهان عرب در سیاست‌های خود در قبال سوریه بازنگری کرده و موضع مثبتی در مورد این کشور اتخاذ کرده و سوریه به اتحادیه عرب بازگشت است. البته آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها با این روند مخالف بوده و تلاش می‌کنند در مسیر بهبود مناسبات و نتایج مثبت آن بویژه در مورد دولت قطر مانع تراشی کنند، من چندین بار با مسئولان قطری در خصوص سوریه مذاکره داشته‌ام و مذاکراتی نیز در سطح وزیر خارجه با کشور قطر برگزار شده است، اما در حال حاضر هیچ تغییری در رفتار قطر مشاهده نمی‌کنیم و امیدوار هستیم که قطر نیز به این کاروان بپیوندد و مواضع جدیدی را اتخاذ کند.
خاجی تاکید کرد که دولت سوریه هر اندازه که به سمت شرایط طبیعی و ثبات و امنیت نسبی پیش می‌رود، فشار دولت‌های غربی بر آن برای شکستن مقاومت ملت و دولت افزایش پیدا می‌کند، این در حالی است که مصوبه سازمان ملل متحد بر لزوم کمک به سوریه و بازسازی آن در جهت توانمندسازی آوارگان برای بازگشت تاکید دارد، آمریکایی‌ها علاوه بر تحریم‌هایی که اعمال کرده‌اند، به صراحت اعلام کرده‌اند که تا زمانی که شرایط سیاسی آنها محقق نشده، اقدامی در این زمینه انجام نخواهند داد و مانع از اقدامات دیگران نیز خواهند شد. آنها تمامی فعالیت‌ها در این زمینه را مشروط به تحقق شرایط ناعادلانه خود کرده‌اند.
روسیه واکنش جدی‌تری به تجاوز صهیونیست‌ها داشته باشد
وی در ادامه به نقش رژیم صهیونیستی در تحریک آمریکا و دیگر دولت‌ها اشاره و تصریح کرد: اسرائیل رژیمی متجاوز است و بقا و حیات آن مرهون بی‌ثباتی و جنگ و درگیری و ناامنی است. از سوی دیگر دولت سوریه همچنان مانند گذشته حامی مقاومت است، لذا مهم‌ترین اولویت اسرائیلی‌ها مقابله با این نظام و تلاش برای براندازی آن در جهت شکست دادن خط مقاومت و تضعیف آن است و آنها تمام تلاش خود را برای ناامن کردن سوریه به کار گرفته‌اند، ولی هیچ دستاوردی نداشته اند، به همین علت همچنان به حملات هوایی و موشک باران در سوریه ادامه می‌دهند.
این دیپلمات ارشد ایرانی خاطرنشان کرد که موشک باران سوریه تنها منحصر به مناطق نظامی نمی‌شود، بلکه آنها بنادر و کشتی‌ها و مناطق مسکونی را نیز هدف قرار می‌دهند که نقض آشکار معاهده‌های بین‌المللی و توافق شیکاگو است.
وی در خصوص اقدامات احتمالی سوریه و ایران برای مقابله با صهیونیست‌ها در جهت امنیت سوریه تاکید کرد: ما بارها به جامعه جهانی هشدار داده‌ایم که صبر ایران در نهایت به پایان خواهد رسید، من می‌خواهم این موضوع را بگویم که ما مجبور نیستیم از همان مواضعی که اسرائیل حملات خود را انجام می‌دهد، به این رژیم حمله کنیم. ما راهکارهای مقابله با اسرائیل را می‌شناسیم و اسرائیلی‌ها نیز به خوبی می‌دانند که ما قادر به رویارویی با آنها هستیم.
وی در خصوص جنگ اوکراین و تاثیر آن در روند حضور نظامی روسیه در سوریه گفت که حضور نیروهای مسکو در سوریه همچنان ادامه دارد و آنها همچنان برخی عملیات ضد تروریستی را در این کشور انجام می‌دهند و به نظر نمی‌رسد که موجودیت نظامی روسیه در سوریه کاهش پیدا کرده باشد. وی ابراز داشت: ما در تماس مستقیم با روسها هستیم و تغییر ملموسی در رفتار آنها در قبال سوریه مشاهده نکرده‌ایم. آنها در سطوح سیاسی اعتقاد دارند که حملات اسرائیل ضد قوانین بین‌المللی و ناقض امنیت منطقه است. البته ما از آنها انتظار داریم که اقداماتی بیش از صدور بیانیه و محکومیت سیاسی در قبال این حملات انجام دهند، چرا که آنها نیز در سوریه حضور دارند و ما انتظار داریم واکنش قوی‌تری در این خصوص از آنها شاهد باشیم و امیدواریم آنها در آینده توجه بیشتری به این نکته داشته باشند.
طرح «ب» مقاومت منطقه برای تعامل با گروه‌های تروریستی
دیپلمات ارشد ایرانی با اشاره به تحولات شمال سوریه تاکید کرد که گروه‌های تروریستی که در لیست جریان‌های تروریستی سازمان ملل متحد نیز قرار دارند، در حال حاضر در بخشی از منطقه ادلب حضور دارند. ما توافق کردیم که افراد عادی از گروه‌های تروریستی در ادلب جداسازی شوند، لذا آنها باید خلع سلاح شده و از این منطقه خارج شوند، اما متاسفانه این توافقات تاکنون اجرا نشده است.
وی ادامه داد که نیروهای جبهه النصره بارها عملیات در داخل ادلب یا عملیات نفوذ به آن را انجام داده‌اند و روسیه و ارتش سوریه نیز ضد آنها عملیات کرده‌اند، ولی عملیات گسترده‌ای در این منطقه صورت نگرفته است. اگر حل مشکل از طریق گفتگو ممکن نشود، چاره‌ای جز برداشتن این غده چرکین از طریق عمل جراحی وجود ندارد.
شرایط یمن نگران کننده است
دستیار وزیر امور خارجه ایران در ادامه به موضوع یمن اشاره و ضمن تاکید بر خرسندی ایران از گفتگوهای سیاسی بین عربستان و دولت نجات ملی یمن ابراز عقیده کرد که جامعه جهانی به این فهم مشترک رسیده که بحران یمن راه حل نظامی ندارد و مشکلات این کشور باید از طریق گفتگوهای سیاسی حل شود. جریان ائتلاف در سال 2015 اما این دیدگاه را نداشت و تصور می‌کرد از طریق راهکارهای سیاسی می‌تواند طی 3 یا 4 ماه پرونده یمن را به پایان برساند، لذا این جنگ خونین آغاز شد و بنابر آمارهای رسمی سازمان ملل متحد تاکنون بیش از 377 هزار نفر در این جنگ کشته شده‌اند.
وی با اشاره به گذشت 5 ماه از توافق بین ایران و عربستان گفت که ما انتظار پایان دادن به مذاکرات در سایه پیشرفت را داشتیم، اما این روند همچنان کامل نشده و به تعویق افتاده است، علاوه بر اینکه آتش بس نیز تمدید نشده است، لذا شرایط بین جنگ و صلح در یمن شکل گرفته که احتمال بروز جنگ را در هر لحظه افزایش می‌دهد. اوضاع این منطقه شکننده است و ما نیز مانند سازمان ملل متحد نگران هستیم. دوستان عمانی اقدامات ارزنده‌ای را در چهارچوب میانجگری در این زمینه انجام داده‌اند و ما انتظار داریم که دولت عربستان و دولت نجات ملی بتوانند مذاکرات را از سر بگیرند تا بعد از عبور از این مرحله گفتگوهای یمنی - یمنی آغاز شده و آشتی ملی در این کشور صورت گیرد.
خاجی در پاسخ به سوالی در خصوص اختلافات موجود میان عربستان و امارات تاکید کرد که موضوع یمن موضوعی بسیار پیچیده است و می‌بینیم که برخی گروه‌های سیاسی و قبیله‌ای در یمن مورد حمایت امارات هستند، از سوی دیگر عربستان نیز از شورای ریاستی حمایت می‌کند، علاوه بر اینکه جریان‌های فعال خارج از یمن نیز نقشی تاثیرگذار در تحولات این کشور دارند، به این ترتیب به نظر می‌رسد که مشکلات در یمن ادامه خواهد داشت.
برخی دولت‌های منطقه به دنبال تجزیه یمن هستند
وی ابراز داشت که یکی از مهم‌ترین نگرانی‌های جمهوری اسلامی موضوع تجزیه یمن است و متاسفانه برخی دولت‌های منطقه به دنبال حمایت از گروه‌های جدایی طلب در داخل یمن هستند که این موضوع مشکلات و نگرانی‌ها را افزایش می‌دهد و پیامدهای منفی بر ملت یمن و آینده این کشور خواهد داشت.
استقبال ایران از نشست وزرای خارجه منطقه برای حل بحران یمن
خاجی در پاسخ به سوالی در خصوص اینکه گفته شده همزمان با سفر وزیر خارجه ایران به نیویورک برای حضور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد نشستی با مشارکت ایران و یمن و تعدادی از کشورهای عربی و سازمان ملل متحد در خصوص یمن انجام خواهد شد و جزئیات این نشست، تاکید کرد: تا آنجایی که من اطلاع دارم نشستی بین کشورهای حاشیه خلیج فارس با دبیرکل سازمان ملل برگزار شد. آقای دبیرکل فعالیت در این عرصه را با نشست در سطح سفرا آغاز کرد و الان ارزیابی‌های اولیه در خصوص برگزاری نشست در سطح وزرا در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد انجام می‌شود که ما از این موضوع استقبال می‌کنیم.
خاجی ابراز داشت: ما از هر تحرک و ابتکاری که بتواند دولت‌های منطقه را گرد هم بیاورد استقبال می‌کنیم، دولت‌های منطقه باید دور هم بنشیند و مشکلات را گام به گام حل کرده و به سمت امنیت فراگیر در منطقه خلیج فارس پیش بروند.
وی با ابراز تاسف از محاصره ملت یمن تاکید کرد که آنها در معرض فشار و سختی هستند. آمارهای سازمان ملل متحد نشان می‌دهد که در حال حاضر دو سوم ملت یمن نیاز ضروری به آب و غذا و کمک‌های بهداشتی دارند و در فقر مطلق زندگی می‌کنند. مردم برای زنده ماندن از برگ درختان تغذیه می‌کنند و تاکنون بالغ بر 377 هزار یمنی به صورت مستقیم در نتیجه این جنگ کشته شده‌اند که 11 هزار نفر از آنها کودک هستند. شرایط انسانی در یمن بسیار رقت بار و وحشتناک است، لذا ما بر ضرورت رفع این محاصره تاکید داریم.
خاجی تاکید کرد: بحمدالله درگیری‌ها از مدتی پیش کاهش پیدا کرده و ما نیز مانند سازمان ملل متحد به دنبال بازسازی یمن هستیم. ملت یمن در اوضاع بسیار بدی قرار دارد، بر اساس ارزیابی‌های سازمان ملل متحد خسارت‌های جنگ در یمن بالغ بر 120 میلیارد دلار است. تاکنون 54 درصد مناطق مسکونی تخریب شده و اوضاع آن بسیار بد است.
بهبود مناسبات ایران و عربستان به نفع منطقه است
وی در پایان این مصاحبه در خصوص مناسبات ایران و عربستان تاکید کرد: ما مناسبات خوبی با عربستان خواهیم داشت و یقین داریم که این مناسبات نه تنها در راستای منافع دو ملت ایران و عربستان است، بلکه می‌تواند به منطقه و امنیت منطقه و حل مشکلات در سوریه و یمن نیز کمک کند. دیدگاه‌های ما و عربستان در خصوص موضوع سوریه بسیار به هم نزدیک است و موضع بسیار خوبی نسبت به یمن داریم. البته باید مذاکرات ادامه پیدا کند و انتظار راه حل سیاسی داشته باشیم. با این وجود تبلیغات منفی ضد ما صورت گرفته مبنی بر اینکه ایرانی‌ها ملت یمن را رها کرده‌اند، اما واقعیت این است که حمایت سیاسی و معنوی ما از یمن همچنان ادامه دارد و امیدواریم که مناسبات خوب ما با عربستان بتواند به حل مشکلات کمک کند.
انتهای پیام/
