یادداشت|شعر مقاومت، شعر فلسطینی نگاه‌ها

خبرگزاری تسنیم‌، محمدحسن مقیسه:

گفتن، نوشتن و سرودن درباره فلسطین اگر تا پیش از طوفان الاقصی به ترس یا واهمه بود، درِ گوشی یا پنهانی بود، اندک یا کم شمار بود، امروز جهانی است همه‌گفت، سراسرنوشت، تمام سرود.حالا غمِ فلسطین را کودکانِ در رحم و ستارگان آسمان هم فهمیده‌اند.

اما در دنیای سخن، شعر مقاومت فلسطین نیز، دیگر فقط از آن فلسطین و برای فلسطین نیست، امروز شعر مقاومت فلسطین بال و پر گرفته و توانسته حال و هوای شعر مقاومت در منطقه اسلامی، عربی و حتی انسانی را، بی حرف و حدیثِ نژاد، رنگ، دین و جغرافیا، در گستره‌ای جهانی دگرگون کرده، خون تازه و پُرطراوتی را در رگ‌های شعر مقاومت جاری سازد.

اگر شاعر دیروزِ فلسطینی، کشور مظلومش را به دختری زیبا تشبیه می‌کرد و همه مردانگی‌ها و رشادت‌های جوانان رشید سرزمینش را در تغزل می‌جست و می‌ریخت، شاعر امروز به جادوی سخن، شجاعت در دست دختران فلسطینی می‌نهد و تفنگ بر دوش مردانش. شعر فلسطین که با شهادت شیخ عزالدین قسام در 1935 و سپس انقلاب متراکم و خونین 1936 به میدانِ مبارزه با صهیونیست‌های اشغالگر آمد، تاکنون توانسته چهره‌های شاخصی را به دنیای ادبیات مقاومت بشناساند: ابراهیم طوفان با دو سروده معروفش: " فدایی" و " شهید"؛ عبدالرحیم محمود و دو سروده زیبایش: " آن شهید" و " خلق دلاور"، از پیشگامان این راه هستند که شعرهایشان ترانه زیر لب فلسطینیان در روزگارانِ آغازین مبارزه بود.

و نیز باید به نیکی نام برد از: محمود درویش، سمیح القاسم و توفیق زیّاد؛ شاعران بزرگی که بعد از نسل اول و از دل سرزمین فلسطین برآمدند و در شوراشورِ فریاد نسل پیش از خود، طنین در افکندند و آن را با رسایی افزون‌تر در این گنبد مُقَرنس بازتاب دادند و البته شاعران غیرفلسطینی که از ایشان و جاودانگی شعر بلندشان به آسانی نمی‌توان گذشت؛ شاعرانی که اگر نه در سرخط همه آورده‌های فکری هنرشان، دستِ‌کم در بخش اعتناانگیزی از شعرشان، فلسطین و دردها و آرزوهای فروخفته مردمان با نجابتش، در شعرشان روان بوده و هست: نزار قبانی، محمد الماغوط، اَدونیس(از سوریه)، سعدی یوسف، عبدالوهاب البیاتی، نازک الملائکه(از عراق)، یوسف الخال، خلیل حاوی(از لبنان )، اَمل دنقل، صلاح عبدالصّبور(از مصر) و ...

 برگزاری شب شعر عمومی غزه در روز سوم دی ماه سال جاری که با حضور 16 شاعر از 12 کشور در تالار وحدت و جلسه اختصاصی شب بعدِ آن که با جمع دیگری ادامه یافت، بسیار هوشمندانه و به موقع انجام شد که در سطحی وسیع‌تر تاکید بر ادامه دادنِ همان روندِ صحیح گذشته بود؛ اینکه شعر مقاومت فقط چسبیده به زبان شاعران فلسطینی نیست و بایسته هم نیست که باشد، چرا که فریادِ از حنجره بر آمده همه شاعران آزاده در سراسر جهان است و سخنِ از دل برخاسته ایشان.

امروز شعر مقاومت، همراه با پیوست رسانه‌ای آن (ساخت فیلم‌های بلند و کوتاه داستانی، پردازش ‌های گیرا، سرایش سرودها، ترجمه اشعار به زبان‌های زنده، انتشار وسیع در شبکه‌های مجازی، و ...) دوشادوش رزمندگان دلاور فلسطینی و پا به پای مردم پابر جای، پُرشکیب و ناشکنِ فلسطین حرکت می‌کند و می‌تواند بازتاب دهنده رنج‌ها و زجرهای رفته بر ملتی باشد که بیش از هفتاد سال است که خواسته‌اند و می‌خواهند که با وحشیانه‌ترین روش‌های غیرانسانی، شاهد خم شدن سر و شکستگی قامت بُرنایش باشند، اما چیزی در برابرشان نمی‌بینند جز سروی پایدار، ستبر، سرسبز و مانا.

انتهای پیام/