چین و بازیگری جهانی؛ ۱۲ محور پکن برای پایان جنگ اوکراین

به گزارش گروه بین الملل تسنیم، در آخرین دیدار امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه با "شی جین پینگ" همتای چینی، در بیانیه ای در قالب مشترک خواستار صلح در اوکراین شدند.

در این بیانیه هر دو طرف از همه تلاش‌ها برای بازگرداندن صلح در اوکراین بر اساس قوانین بین‌المللی، اهداف و اصول منشور سازمان ملل متحد، حمایت و زنان و کودکان را اصلی ترین قربانیان این بحران خواندند.

بیانیه و اقدام مشترک چین و فرانسه نشان دهنده نگرانی این دو کشور در مورد مسیر جنگ اوکراین است اما هر کدام به دلایل مخصوص به خود. با این حال، در این بیانیه اشاره مستقیمی به نام روسیه نشده و بر امتناع پکن از انتقاد علنی از قوی ترین متحد دیپلماتیک خود در جهان تأکید شده است.به اعتقاد رهبران فرانسه و چین در اوکراین به آتش بس نیاز است. بحران اوکراین دلایل پیچیده ای دارد که ادامه آن به نفع هیچ کدام از طرفین و همچنین دیگر کشورهای منطقه نیست.

چین از ارائه پیشنهادهای ملموس فرانسه برای حل سیاسی بحران در اوکراین استقبال و مایل است نقش سازنده ای در حمایت از صلح در منطقه را ایفا کند.

در بحران اوکراین، چین بارها موضع خود را اعلام کرده است. چین نه بحران اوکراین را آغاز کرد و نه یکی از طرفین یا شرکت کننده در آن بوده است. چین معتقد است که باید به جای تماشاگر بودن، نقش مهمی برای صلح ایفا کند.

چین با تلاش برای استفاده از بحران اوکراین برای قربانی کردن یا لکه دار کردن کشور ثالث یا دامن زدن به یک جنگ سرد جدید مخالف است. تاریخ بارها و بارها ثابت کرده که در پایان درگیری‌ها تنها از طریق مذاکره حل می‌شوند.

از این رو یکی از اهداف اساسی چین تعامل و گفتگو برای ایجاد اعتماد متقابل و حل بحران ازطریق دیپلماسی است. هر چند مقامات ارشد فرانسه صحبت‌های تنش آفرینی مانند اعزام نیرو به اوکراین مطرح می کنند اما سران چین و فرانسه نشان دادند که در تلاش برای برگزاری یک کنفرانس صلح بین‌المللی در زمان مناسب که هم روسیه و هم اوکراین آن را به رسمیت شناخته و مشارکت برابر همه طرف‌ها و بحث‌های منصفانه در مورد همه طرح‌های صلح را تضمین کند، هستند.

از جمله اهداف برگزاری نشستی مشترک با طرفین درگیر بحران، دستیابی به آتش‌بس فوری برای آزادی گروگان‌ها، حفاظت از جمعیت، تسهیل ارسال کمک‌های بشردوستانه، کمک، تشویق کاهش تنش منطقه ای و بازگشایی چشم انداز سیاسی است.

مهر پایان به اتهامات علیه چین درباره مساعدت به روسیه

استراتژی شی جین پینگ، رهبر چین، تمایل برای همکاری با امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه و جامعه بین المللی برای پایان دادن به جنگ در اوکراین است و آن را "راه حل بحران" می دانند.

هدف طرح پایان دادن به جنگ و همچنین تحت تاثیر قرار دادن جهان در حال توسعه و در اتهامات مبنی بر اینکه پکن به شریک خاموش مسکو تبدیل شده است. پکن آماده است تا برای حل‌وفصل بحران اوکراین به نقش خود در این خصوص ادامه دهد.

برای جلوگیری از تشدید این درگیری و غیرقابل کنترل شدن آن، تمامی طرف‌ها باید تلاش مشترکی را برای احیای هر چه سریعتر صلح انجام دهند. طبق این طرح فرانسه پیش‌بینی شده که مذاکرات صلح بین مسکو و کی‌یف تابستان امسال آغاز شود.

محورهای 12 گانه

برجسته ترین پیشنهاد صلح در مورد اوکراین که با آن چین قصد دارد موقعیت خود را در برابر ایالات متحده در میان 3 مخاطب خاص تقویت کند: جنوب جهانی، اروپا و اوکراین پس از جنگ  است.

به طور کلی، اهداف چین برای اجرای طرح صلح در اوکراین را می توان در موارد زیر بررسی کرد:

اول، چین قصد دارد خود را به عنوان یک واسطه صلح در آینده به جنوب جهانی معرفی کند. درست در همان هفته ای که پکن پیشنهاد اوکراین را ارائه کرد، یک مقاله مفهومی نیز منتشر کرد که ابتکار عمل امنیت جهانی چین را تشریح کرد. این اتفاقی نبود. اولین بار در آوریل 2022 اعلام شد، طرح اصلی رئیس جمهور چین برای معماری جدید امنیتی جهانی است که نقش تقویت شده چین را در حفاظت از صلح جهانی - به ویژه در جنوب جهانی - از طریق گفتگو، توسعه و مذاکره متصور است. پکن می‌داند که تعدادی از کشورهای جنوب جهانی، جنگ روسیه و اوکراین را متفاوت از غرب تفسیر می‌کنند و بیشتر تمایل دارند که طرف روسیه را بگیرند و خواستار پایان زودهنگام جنگ هستند.

دوم، احترام به حاکمیت همه کشورها. قوانین بین المللی شناخته شده جهانی، از جمله اهداف و اصول منشور ملل متحد، باید به شدت رعایت شود. حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی همه کشورها باید به طور موثر مورد حمایت قرار گیرد. همه کشورها، بزرگ یا کوچک، قوی یا ضعیف، غنی یا فقیر، اعضای برابر جامعه بین‌المللی هستند. همه طرف ها باید به طور مشترک از هنجارهای اساسی حاکم بر روابط بین الملل حمایت کرده و از عدالت بین المللی دفاع کنند. اجرای برابر و یکسان قوانین بین المللی باید ترویج شود، در حالی که استانداردهای دوگانه باید رد شود.

سوم، کنار گذاشتن ذهنیت جنگ سرد. امنیت یک کشور نباید به هزینه دیگران دنبال شود. امنیت یک منطقه نباید با تقویت یا گسترش بلوک های نظامی محقق شود. منافع و نگرانی های مشروع امنیتی همه کشورها باید جدی گرفته شود و به درستی مورد توجه قرار گیرد. هیچ راه حل ساده ای برای یک موضوع پیچیده وجود ندارد. همه طرف ها باید با پیروی از چشم انداز امنیت مشترک، جامع، همکاری و پایدار و با در نظر گرفتن صلح و ثبات بلندمدت جهان، به ایجاد یک معماری امنیتی متعادل، موثر و پایدار اروپایی کمک کنند. همه طرف ها باید با پیگیری امنیت خود به قیمت امنیت دیگران مخالفت کنند، از رویارویی بلوک ها جلوگیری کنند و برای صلح و ثبات در قاره اوراسیا با یکدیگر همکاری کنند.

چهارم، توقف خصومت ها. درگیری و جنگ به نفع کسی نیست. همه طرف ها باید منطقی بمانند و خویشتن داری کنند، از شعله ور شدن آتش و تشدید تنش ها اجتناب کنند و از وخامت بیشتر یا حتی خارج شدن از کنترل بحران جلوگیری کنند. همه طرف‌ها باید از روسیه و اوکراین برای کار در یک مسیر و از سرگیری گفتگوهای مستقیم در سریع‌ترین زمان ممکن حمایت کنند تا به تدریج اوضاع را کاهش داده و در نهایت به یک آتش‌بس جامع برسند.

پنجم، از سرگیری مذاکرات صلح. گفت و گو و مذاکره تنها راه حل مناسب برای بحران اوکراین است. همه تلاش‌هایی که برای حل مسالمت‌آمیز بحران کمک می‌کنند باید تشویق و حمایت شوند. جامعه بین‌الملل باید به رویکرد صحیح ترویج گفت‌وگوها برای صلح متعهد بماند، به طرف‌های درگیر کمک کند تا درهای راه حل سیاسی را در اسرع وقت باز کنند و شرایط و بسترهایی را برای از سرگیری مذاکرات ایجاد کنند. چین به ایفای نقش سازنده در این زمینه ادامه خواهد داد.

ششم، حل بحران انسانی. همه اقداماتی که برای کاهش بحران انسانی مفید است باید تشویق و حمایت شوند. عملیات بشردوستانه باید از اصول بی طرفی پیروی کند و مسائل بشر دوستانه نباید سیاسی شود. امنیت غیرنظامیان باید به طور موثر محافظت شود و کریدورهای بشردوستانه باید برای تخلیه غیرنظامیان از مناطق درگیری ایجاد شود. تلاش‌هایی برای افزایش کمک‌های بشردوستانه به مناطق مربوطه، بهبود شرایط بشردوستانه و فراهم کردن دسترسی سریع، ایمن و بدون مانع به کمک‌های بشردوستانه، با هدف جلوگیری از یک بحران انسانی در مقیاس بزرگ‌تر، مورد نیاز است. سازمان ملل باید در ایفای نقش هماهنگ کننده در ارسال کمک های بشردوستانه به مناطق درگیری حمایت شود.

هفتم، حفاظت از غیرنظامیان و اسیران جنگی. طرف های درگیر باید قوانین بشردوستانه بین المللی را به شدت رعایت کنند، از حمله به غیرنظامیان یا تأسیسات غیرنظامی خودداری کنند، از زنان، کودکان و سایر قربانیان درگیری محافظت کنند و به حقوق اولیه اسیران جنگی احترام بگذارند. چین از تبادل اسرا بین روسیه و اوکراین حمایت می کند و از همه طرف ها می خواهد که شرایط مساعدتری را برای این منظور ایجاد کنند.

هشتم، ایمن نگه داشتن نیروگاه های هسته ای. چین با حملات مسلحانه علیه نیروگاه های هسته ای یا سایر تاسیسات هسته ای صلح آمیز مخالف است و از همه طرف ها می خواهد که قوانین بین المللی از جمله کنوانسیون ایمنی هسته ای (CNS) را رعایت کنند و قاطعانه از حوادث هسته ای ساخته دست بشر اجتناب کنند. چین از آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) در ایفای نقش سازنده در ارتقای ایمنی و امنیت تاسیسات هسته ای صلح آمیز حمایت می کند.

نهم، کاهش ریسک های استراتژیک. نباید از سلاح های هسته ای استفاده کرد و نباید جنگ های هسته ای انجام داد. با تهدید یا استفاده از سلاح هسته ای باید مخالفت کرد. باید از گسترش سلاح های هسته ای جلوگیری کرد و از بحران هسته ای جلوگیری کرد. چین با تحقیق، توسعه و استفاده از سلاح های شیمیایی و بیولوژیکی توسط هر کشوری تحت هر شرایطی مخالف است.

دهم، تسهیل صادرات غلات. همه طرف ها باید ابتکار غلات دریای سیاه را که توسط روسیه، ترکیه، اوکراین و سازمان ملل امضا شده، به طور کامل و موثر به صورت متعادل اجرا کنند و از سازمان ملل در ایفای نقش مهم در این زمینه حمایت کنند. ابتکار همکاری در زمینه امنیت غذایی جهانی که توسط چین پیشنهاد شده است، یک راه حل عملی برای بحران جهانی غذا ارائه می دهد.

یازدهم، توقف تحریم های یکجانبه. تحریم های یکجانبه و فشار حداکثری نمی تواند مشکل را حل کند. آنها فقط مشکلات جدیدی ایجاد می کنند. چین با تحریم‌های یکجانبه غیرمجاز مخالف است. کشورهای مربوطه باید از سوء استفاده از تحریم های یکجانبه و «صلاحیت قضایی بلندمدت» علیه سایر کشورها دست بردارند تا سهم خود را در تنش زدایی از بحران اوکراین انجام دهند و شرایطی را برای کشورهای در حال توسعه ایجاد کنند تا بتوانند اقتصاد خود را رشد دهند و زندگی مردم خود را بهتر کنند.

دوازدهم، پایدار نگه داشتن زنجیره های صنعتی و تامین. همه احزاب باید با جدیت نظام اقتصادی موجود جهان را حفظ کنند و با استفاده از اقتصاد جهانی به عنوان ابزار یا سلاح برای اهداف سیاسی مخالفت کنند. تلاش های مشترک برای کاهش سرریز بحران و جلوگیری از اختلال در همکاری بین المللی در انرژی، مالی، تجارت مواد غذایی و حمل و نقل و تضعیف بهبود اقتصاد جهانی مورد نیاز است.

در نهایت، ترویج بازسازی پس از جنگ. جامعه بین المللی باید اقداماتی را برای حمایت از بازسازی پس از جنگ در مناطق درگیری اتخاذ کند. چین آماده ارائه کمک و ایفای نقش سازنده در این تلاش است.

معصومه محمدی کارشناس مسائل اوراسیا

انتهای پیام/