جنوب علیه شمال در بریکس!
حرکتهای گروه بریکس به عنوان یک تشکل نوظهور و نقشآفرینی آن در دنیای چندقطبی نشان داده است میتوان نظم کنونی حاکم بر نظام بینالملل، مخصوصا در حوزه اقتصاد را به چالش کشید.
به گزارش گروه رسانههای خبرگزاری تسنیم، بیش از 30 رئیسجمهور و رهبر کشورها در اجلاس بریکس شرکت کرده بودند و همایشی جدی بود که همه سران کشورها از «جنوب جهانی» یاد میکردند. در واقع این کشورها میخواهند در مقابل سلطه بانک جهانی، صندوق بینالمللی پول و اقتدار دلار قدرت خود را نشان دهند و فرق آن با 60سال قبل این است که در بریکس دو قدرت از پنج قدرت اقتصادی بزرگ جهان، یعنی چین و هند و همچنین دو اقتصاد نوظهور جهانی یعنی آفریقایجنوبی و برزیل و دیگر کشورهای قدرتمند نظیر روسیه حضور دارند.
دقیقاً 430 روز قبل یعنی دوم شهریور سال گذشته، رئیسجمهور آفریقایجنوبی که کشورش میزبان بزرگترین گردهمایی سران کشورهای جهان غیرغربی در چارچوب «بریکس» بود و از 31مرداد تا دوم شهریور1402 در منطقه مالی «سندتون» ژوهانسبورگ برگزار شد، در یک نشست خبری مشترک با سران کشورهای روسیه، چین، برزیل و هند موافقت گروه بریکس را با پیوستن جمهوری اسلامی ایران به این گروه اعلام کرد و ایران رسماً عضو بریکس- گروه فراقارهای با حضور قدرتهای نوظهور اقتصادی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقایجنوبی- شد. معاون سیاسی وقت دفتر رئیسجمهور، همان ایام، عضویت دائم کشورمان را در گروه اقتصادهای نوظهور جهانی، یک پیشرفت تاریخساز و موفقیت استراتژیک برای سیاست خارجی جمهوری اسلامی دانست، البته تقویت روابط سیاسی و تجاری با کشورهای همسایه و نیز متحدان در شرق، رویکرد دولت سیزدهم با هدف گشایشهای اقتصادی و خنثیسازی تحریمهای تحمیلی غرب به مردم بود که عضویت در بریکس هم در همین قالب تعریف میشود. حرکتهای این گروه به عنوان یک تشکل نوظهور و نقشآفرینی آن در دنیای چندقطبی، نشان داده است میتوان با چنین زیربنای فکری، نظم کنونی حاکم بر نظام بینالملل، مخصوصاً در حوزه اقتصاد را به چالش کشید. حال رئیس دولت چهاردهم، در جریان شرکت در شانزدهمین اجلاس سران بریکس، این گروه را «وحدت کشورهای عضو در مقابل یکجانبهگرایی» میخواند و وزیر امور اقتصادی و دارایی کابینهاش نیز معتقد است بریکس در آینده به یک قطب مهم اقتصادی- سیاسی در جهان مبدل خواهد شد و باید جایگاه ایران را در بریکس تقویت کنیم.
عبدالناصر همتی که در دولت دوازدهم سکاندار بانک مرکزی بود و این دولت با تورم 60درصدی تحویل داده شد و در سه سال دولت سیزدهم، از هیچ اظهارنظر و نقد و حمله به دولت دریغ نمیکرد، راهی نشست گروهی شد که ایران با تلاشهای آن دولت، عضوش شده است! و اعضای این گروه درباره ناکارآمدی سازوکارهای مالی، اقتصادی و همچنین یکجانبهگرایی غربیها در نظم بینالملل جهانی، نقظهنظر مشترک دارند. همتی درخصوص مسائل اقتصادی اجلاس بریکس و دیدارهای حاشیهای به ایرنا گفته است: «دیدارهای حاشیهای مهمی در اجلاس بریکس به انجام رسید که از آن جمله با رئیسجمهور روسیه، رئیسجمهور چین، نخست وزیر هند و رئیسجمهور آفریقای جنوبی بحثهای مهمی در خصوص روابط اقتصادی داشتیم، این چهار کشور برای ما بسیار مهم هستند. در این دیدارها قولهای مساعدی از سوی سران کشورهای یادشده برای حل مشکلات و روابط اقتصادی داده شد که آنها را بسیار مثبت ارزیابی میکنم.»
وی از استقبال اعضای بریکس به خصوص چین و روسیه در خصوص مسائل اقتصادی صحبت کرده و گفته است: «به طور مثال با کشور روسیه توازن تجاری نداریم و آقای پوتین قول داد این مشکل را پیگیری کند، همچنین با چین پروژههایی تعریف کردهایم که رئیسجمهور چین نیز قول مساعد برای پیگیری داد.»
وزیر اقتصاد که در کارنامهاش مدیریت معاونت سیاسی صداوسیما و سوگیری سیاسی نیز دارد، به یک اتفاق مهم در جهان اشاره کرده است؛ اتفاقی که از آن به عنوان «جنوب علیه شمال» یاد میکنند. منظور از جنوب، کشورهای در حال گذار است که در مقابل شمال، یعنی کشورهای به اصطلاح توسعهیافته به کار میرود. کشورهای شمال به سرکردگی امریکا، سالها با طراحی سازمانها، نهادها و قواعد رنگارنگ، درصدد تحمیل هژمونی خود به جنوب و سلطه بر آنها هستند و این روال همچنان ادامه دارد که نمونه بارز آن در جریان وحشیگریهای غالب کشورهای شمال در غزه مصداق دارد، البته کشورهای جنوب، سالهاست در تلاش برای خنثیسازی سلطه کشورهای شمال، از جمله در حوزه اقتصادی هستند و خنثیسازی استفاده ابزاری کشورهای شمال از دلار به عنوان یک ابزار علیه کشورهای جنوب و مخصوصاً کشورهای مستقل، از جمله این تلاشهاست.
به گفته همتی «در خصوص بریکس اتفاقات مهمی در جهان در حال وقوع است و پس از 60سال اتحاد جنوبیها علیه شمالیها در حال شکلگیری است. بیش از 30رئیسجمهور و رهبر کشورها در اجلاس بریکس شرکت کرده بودند و همایشی جدی بود که همه سران کشورها از «جنوب جهانی» یاد میکردند. در واقع این کشورها میخواهند در مقابل سلطه بانک جهانی، صندوق بینالمللی پول و اقتدار دلار قدرت خود را نشان دهند و فرق آن با 60سال قبل این است که در بریکس دو قدرت از پنج قدرت اقتصادی بزرگ جهان یعنی چین و هند و همچنین دو اقتصاد نوظهور جهانی یعنی آفریقایجنوبی و برزیل و دیگر کشورهای قدرتمند نظیر روسیه حضور دارند.»
وزیر اقتصادی دولت پزشکیان معتقد است: «بریکس به یک قطب مهم اقتصادی و سیاسی در جهان بدل خواهد شد.» وی البته همچنان مثل برخی همکارانش در دولت روحانی، «افایتیاف» را بهانه قرار میدهد و میگوید: «در کشورمان فشار تحریمها و همچنین افایتیاف را داریم که بانکهای ما نمیتوانند با دیگر بانکها ارتباط برقرار کنند، در عین حال که این مسائل را دنبال میکنیم، باید جایگاهمان را در بریکس تقویت کنیم. باید زمینه و بستر لازم را فراهم کنیم تا ضمن حل مشکلات استفاده بهتری از این اجلاس جهانی داشته باشیم و این مهم برای کشورمان امکانپذیر است.»
«افایتیاف» مانع نیست
تلاشهای افرادی همچون همتی برای «مانع» دانستن افایتیاف در حالی است که معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه 30 تیرماه سال جاری در جلسه کمیسیون «امنیت ملی و سیاست خارجی» مجلس شورای اسلامی گفته بود «افایتیاف مانع کار اقتصادی کشور نیست.»
ایرنا نیز پیشتر در گزارشی با عنوان «رویکرد مغرضانه «افایتیاف» علیه اقتصادهای در حال توسعه» تأکید کرده بود در حالی که آمارهای بهروز جهانی، بیانگر وضعیت بغرنج افزایش مصادیق و گسترش پهنه پولشویی در بخش زیادی از کشورهای عضو افایتیاف از جمله بریتانیا، اتحادیه اروپا و ایالاتمتحده است، اما همچنان این سازمان به سختگیریهای مغرضانه خود در برابر سرزمینهای کمتر توسعهیافته ادامه میدهد و از عملکرد پرچالش و ضعیف خود در این باب، دفاع میکند. حال به نظر میرسد این رویکرد ضدملی افایتیاف، جنبهای فراتر از یک بستر حقوقی ضدپولشویی دارد و شاید به جرئت بتوان گفت، رسالت این گروه مالی تا به امروز، پشتیبان و حمایت تام از اقدامات پولشویانه ابرقدرتهای جهانی و اجرای برنامههای ضدملی و ضدتوسعهای در کشورهای در حال توسعه و فقیر بوده است.
منبع: جوان
انتهای پیام/
