به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، یکی از اعتقادات اساسی مسلمانان، به ویژه شیعیان، مسئله شفاعت در روز قیامت است. بر اساس تعالیم اسلامی، انسانهای برگزیدهای چون انبیای الهی، اولیای خدا، مؤمنین، شهدا و علما در روز قیامت اجازه دارند که برای برخی از گناهکاران شفاعت کنند. این شفاعت موجب میشود که بسیاری از افراد از رفتن به دوزخ نجات یافته و به سعادت ابدی در بهشت دست پیدا کنند.
اما در کنار این مفهوم مهم، آموزهای دیگر نیز در منابع اسلامی مطرح شده که به آن «ضمانت» گفته میشود. ضمانت به این معناست که برخی از بزرگان دین و پیشوایان الهی، برای گروههای خاصی از مردم که اعمال ویژهای انجام دهند، رستگاری در قیامت را تضمین کردهاند.
حجت الاسلام سید عباس حسینی، کارشناس مسائل دینی، طی یادداشتی به بررسی موضوع «ضمانت» امام علی (ع) در آینه نهج البلاغه و کلام شریف حضرت پرداخته است.
ضمانت در تعالیم انبیای الهی
تمامی انبیای الهی به پیروان خود وعدههایی دادهاند که اگر از دستورات خداوند پیروی کنند، آنان را در روز قیامت حمایت خواهند کرد. این وعدهها نه تنها موجب تقویت ایمان پیروان میشود، بلکه مسیر حرکت در زندگی را برای آنان شفاف میکند.
پیامبر اسلام، حضرت محمد مصطفی (صلی الله علیه و آله)، نیز در سخنان نورانی خود به مسئله ضمانت اشاره کرده و به امت خود راههایی برای دستیابی به سعادت و نجات معرفی کردهاند.
ضمانت در نهجالبلاغه
هنگامی که به کتاب شریف نهجالبلاغه مراجعه میکنیم، میبینیم که امیرالمؤمنین، امام علی (علیهالسلام)، در موارد متعددی به مسئله ضمانت اشاره کردهاند. در خطبه بیست و چهارم، امام علی (علیهالسلام) پس از بیان ویژگیها و توصیههای خاصی، میفرمایند: «فعلی ضامن لفلجکم اجلا ان لم تمنحوه عاجلا».
این بیان حضرت نشان میدهد که ایشان برای کسانی که از تعالیم الهی پیروی کنند، سعادت و رستگاری را تضمین میکنند. این سخن، نه تنها امید را در دل مؤمنان زنده میکند، بلکه جایگاه والای حضرت امیر (علیهالسلام) را در روز قیامت نیز نشان میدهد.
مفهوم ضمانت از دیدگاه امیرالمؤمنین (ع)
امام علی (علیهالسلام) در این خطبه، نکاتی اساسی را برای پیروان خود مطرح میکنند:
1. پرهیزگاری و تقوا: امام توصیه میکنند که بندگان خدا تقوا پیشه کنند و رضایت الهی را در تمام امور زندگی مدنظر قرار دهند.
2. پناه بردن به خداوند: حضرت علی (علیهالسلام) بیان میدارند که از خوف و خشم الهی باید به خود خداوند پناه برد، زیرا تنها اوست که قادر به نجات بندگان خود است.
3. حرکت در مسیر الهی: حضرت میفرمایند که اگر انسانها از عذاب الهی هراس دارند، باید در همان مسیری حرکت کنند که خداوند برای آنها مشخص کرده است و وظایف دینی خود را به درستی انجام دهند.
اگر مؤمنان این آموزهها را در زندگی خود رعایت کنند، حضرت علی (علیهالسلام) ضمانت میکنند که آنها در قیامت پیروز و سربلند خواهند بود. ایشان در سخنان خود تأکید میکنند: «فَإِنْ لَمْ تَكُنْ فِی الدُّنْیَا، فَإِنِّی ضَامِنٌ لَكُمْ فِی الْآخِرَةِ.»
این جمله به این معناست که حتی اگر در دنیا به آرزوها و خواستههای خود نرسید، اما اگر در مسیر الهی گام بردارید، در آخرت پیروز و رستگار خواهید بود.
جایگاه امیرالمؤمنین (علیهالسلام) در قیامت
از این سخنان میتوان دریافت که امام علی (علیهالسلام) جایگاه والایی در روز قیامت دارند و به عنوان یک شفیع و ضامن برای پیروان خود مطرح هستند. ایشان مسیر مستقیم الهی را برای مردم تبیین میکنند و تأکید دارند که اگر کسی در این مسیر حرکت کند، میتواند به سعادت ابدی دست پیدا کند. در این مسیر، تنها پیروی زبانی کافی نیست، بلکه انسان باید در عمل نیز تعالیم الهی را به کار ببندد.
درنتیجه مفهوم «ضمانت» در کنار «شفاعت» یکی از اصول مهم در آموزههای اسلامی است. انبیای الهی و اولیای خداوند برای هدایت بندگان، نه تنها راه سعادت را به آنان نشان دادهاند، بلکه برای کسانی که در مسیر حق گام بردارند، ضمانتهایی نیز ارائه کردهاند.
امیرالمؤمنین علی (علیهالسلام) یکی از بزرگترین پیشوایانی است که برای پیروان خود چنین ضمانتی را مطرح کردهاند. سخنان ایشان در نهجالبلاغه نشان میدهد که اگر انسان با تقوا زندگی کند، از خشم الهی به خود خداوند پناه ببرد و در مسیر دستورات الهی حرکت کند، در قیامت پیروز و سربلند خواهد شد. این وعدهای است که امیرالمؤمنین (علیهالسلام) به تمامی مؤمنان دادهاند و بدون شک، وعده ایشان حقیقی و قابل اعتماد است.
انتهای پیام/