به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، مصر بهعنوان کشوری با موقعیت ژئوپلیتیک استراتژیک و همسایه رژیم صهیونیستی از دیرباز در کانون توجه سیاست خارجی این رژیم قرار داشته است. آژانس همکاریهای بینالمللی توسعه رژیم صهیونیستی (ماشاو) بهعنوان بازوی اصلی دیپلماسی توسعهای رژیم صهیونیستی در سالهای اخیر، فعالیتهایی را در مصر به اجرا درآورده است. این فعالیتها هرچند در ظاهر با هدف توسعه و همکاری ارائه میشوند اما تحلیلها نشان میدهد که ماشاو در راستای تطهیر چهره جنایتکارانه رژیم صهیونیستی کاهش انزوای بینالمللی و احتمالاً جمعآوری اطلاعات حساس در کشورهای هدف عمل میکند. این گزارش به بررسی انتقادی فعالیتهای ماشاو در مصر با تأکید بر اهداف پنهان و پروژههای اجرایی آن میپردازد.
اهمیت مصر برای رژیم صهیونیستی
مصر به دلیل نزدیکی جغرافیایی به رژیم صهیونیستی، جمعیت بزرگ و نقش محوری در جهان عرب هدف جذابی برای سیاست نفوذ نرم رژیم صهیونیستی محسوب میشود. تحلیلگران معتقدند که رژیم صهیونیستی از طریق ماشاو به دنبال بهبود وجهه خود در میان ملتهای مسلمان بهویژه در کشوری مانند مصر با سابقه طولانی مقاومت در برابر اشغالگری صهیونیستی است. این تلاشها در شرایطی صورت میگیرد که رژیم صهیونیستی به دلیل جنایات مستمر در فلسطین و نقض حقوق بشر با انزوای فزایندهای در افکار عمومی جهان مواجه است. تحلیلگرانی مانند نوام چامسکی معتقدند که رژیم صهیونیستی از ابزارهای دیپلماتیک از جمله پروژههای توسعهای، برای پیشبرد اهداف سیاسی و کاهش انزوای بینالمللی خود استفاده میکند.
علاوه بر این همکاری نزدیک ماشاو با وزارت امور خارجه رژیم صهیونیستی که ارتباط تنگاتنگی با سازمان جاسوسی موساد دارد، شائبه سوءاستفاده از پروژههای توسعهای برای جمعآوری اطلاعات حساس را تقویت میکند. مصر با توجه به نقش کلیدیاش در مسائل منطقهای مانند مذاکرات صلح فلسطین و امنیت صحرای سینا میتواند هدف بالقوهای برای چنین فعالیتهایی باشد. هرچند رژیم صهیونیستی هرگز بهصراحت چنین اهدافی را تأیید نمیکند، اما الگوی فعالیتهای ماشاو در سایر کشورها نشاندهنده استفاده ابزاری از کمکهای توسعهای برای نفوذ سیاسی و اطلاعاتی است. این موضوع در مصر به دلیل حساسیتهای تاریخی و سیاسی نگرانیهای بیشتری را برمیانگیزد.
ماشاو همچنین با بهرهگیری از پوشش سازمانهای بینالمللی یا همکاری با کشورهای غربی مانند آلمان تلاش میکند حضور خود را در مصر کمرنگتر جلوه دهد و از واکنشهای منفی افکار عمومی بکاهد. این تاکتیک به رژیم صهیونیستی امکان میدهد تا بدون جلب توجه گسترده، به اهداف خود نزدیک شود.
پروژههای ماشاو در مصر
ماشاو فعالیتهای خود در مصر را عمدتاً در حوزههای کشاورزی، آموزش و توانمندسازی زنان متمرکز کرده است. این پروژهها هرچند در ظاهر خیرخواهانه به نظر میرسند اما در چارچوب اهداف کلان رژیم صهیونیستی قابل تحلیل هستند. در ادامه به برخی از پروژههای مستند ماشاو در مصر اشاره میشود:
آموزش کشاورزی و مدیریت آب: ماشاو از سال 2010 برنامههایی را برای آموزش کشاورزان مصری در زمینه تکنیکهای آبیاری قطرهای و مدیریت منابع آب اجرا کرده است. این برنامهها که اغلب با همکاری سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) انجام میشوند در مناطقی مانند دلتای نیل و سینا متمرکز بودهاند. به گزارش وبسایت رسمی ماشاو، این آژانس دورههای آموزشی متعددی را در مصر برگزار کرده و ادعا میکند که این فعالیتها به بهبود بهرهوری کشاورزی کمک کرده است.
توانمندسازی زنان: در سال 2017 ماشاو با همکاری آژانس توسعه بینالمللی آلمان (GIZ) پروژهای را برای آموزش حرفهای زنان در مناطق روستایی مصر اجرا کرد. این پروژه که در استانهای «قنا» و «اسیوط» متمرکز بود به صدها زن مصری آموزشهایی در زمینه صنایع دستی و کارآفرینی ارائه داد. بر اساس گزارشهای منتشرشده، این برنامه به بهبود مهارتهای حرفهای زنان کمک کرده است.
همکاریهای آموزشی: ماشاو دورههای آموزشی برای کارشناسان مصری در زمینههای فناوری کشاورزی و مدیریت منابع برگزار کرده است. به گزارش وزارت امور خارجه رژیم صهیونیستی در سال 2019 گروهی از کارشناسان مصری برای شرکت در دورههای آموزشی به سرزمینهای اشغالی سفر کردند. این برنامهها اغلب تحت پوشش تبادل دانش و فناوری ارائه میشوند.
این پروژهها اگرچه بهظاهر در راستای توسعه هستند اما انتخاب حوزههایی مانند کشاورزی و منابع آب که از موضوعات حساس مصر بهشمار میروند میتواند به رژیم صهیونیستی امکان دسترسی به اطلاعات استراتژیک مانند الگوهای مصرف آب یا وضعیت زیرساختهای کشاورزی را بدهد.
تأثیر فعالیتهای ماشاو بر نفوذ رژیم صهیونیستی در مصر
فعالیتهای ماشاو در مصر به رژیم صهیونیستی کمک کرده تا بهتدریج حضور خود را در این کشور هرچند محدود، تثبیت کند. این پروژهها با ایجاد وابستگیهای اقتصادی و فنی در برخی بخشها میتوانند به کاهش انتقادات علیه رژیم صهیونیستی در سطح نخبگان و نهادهای مصری منجر شوند. بااینحال افکار عمومی مصر همچنان به دلیل جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین دیدگاهی منفی نسبت به هرگونه همکاری با این رژیم دارد. بر اساس نظرسنجی مرکز تحقیقات «پیو» در سال 2019 بیش از 85 درصد مصریها دیدگاه منفی به رژیم صهیونیستی داشتهاند که نشاندهنده چالش بزرگ ماشاو در تغییر این تصویر است.
از منظر امنیتی فعالیتهای ماشاو میتواند بهعنوان پوششی برای جمعآوری اطلاعات حساس عمل کند. مصر با توجه به نقش منطقهای و نزدیکی به غزه، هدفی استراتژیک برای رژیم صهیونیستی است. همکاریهای آموزشی و حضور کارشناسان صهیونیست در مصر، فرصتهایی برای نفوذ اطلاعاتی ایجاد میکند که نمیتوان آن را نادیده گرفت.
نتیجهگیری
ماشاو بهعنوان بازوی توسعهای رژیم صهیونیستی در مصر با اجرای پروژههایی در حوزههای کشاورزی آموزش و توانمندسازی، به دنبال پیشبرد اهداف پنهان سیاسی و امنیتی است. این فعالیتها هرچند در ظاهر خیرخواهانه اما در حقیقت در راستای تطهیر چهره جنایتکارانه رژیم صهیونیستی، کاهش انزوای بینالمللی و احتمالاً جمعآوری اطلاعات حساس طراحی شدهاند. همکاری با سازمانهای بینالمللی و کشورهای غربی نیز به ماشاو امکان میدهد تا حضور خود را در مصر کمرنگتر جلوه دهد. این الگو نشاندهنده تلاش رژیم صهیونیستی برای نفوذ نرم در کشورهای اسلامی است و لزوم هوشیاری بیشتر مسئولین جمهوری اسلامی ایران و سایر کشورهای منطقه را در برابر این تحرکات برجسته میسازد.
نویسنده: پوریا لوایی-کارشناس مسائل بین الملل
انتهای پیام/