به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، تنشهای سیاسی در ارمنستان در حالی رو به افزایش است که کمتر از یک سال به انتخابات سرنوشتساز پارلمانی باقی مانده است.
برای بیش از یک ماه، جنگ لفظی شدیدی میان نیکول پاشینیان، نخستوزیر و جاثلیق گارگین دوم، رهبر معنوی این کشور در جریان بوده است. پاشینیان، کلیسا را به دخالت در سیاست متهم میکند، در حالی که کلیسا به یک مرکز ثقل برای مخالفان دولت تبدیل شده است.
«کودتای ادعایی»؛ اسم رمز سرکوب مخالفان؟
در اواخر ژوئن، با بازداشت اسقف اعظم باگرات گالستانیان و دهها تن دیگر به ظن برنامهریزی برای کودتا علیه دولت پاشینیان، اوضاع به شدت متشنج شد.
ساموئل کاراپتیان، میلیاردر ارمنیتبار و شهروند روسیه، پس از حمایت از جاثلیق و اعلام اینکه برای برکناری پاشینیان تلاش خواهد کرد، به سرعت بازداشت و به برنامهریزی برای غصب خشونتآمیز قدرت متهم شد.
مخالفان، اعتبار شواهد ارائه شده علیه متهمان را زیر سؤال میبرند. آنها ادعا میکنند که تاریخهای واقعی در یک سند مربوط به برنامه «شورش» که در یک وبسایت طرفدار پاشینیان منتشر شده بود، با یک نوار کاغذی پوشانده شده بود.
علاوه بر این، برخی از سلاحهای کشفشده شامل ترقه، تفنگهای شکاری با مجوز قانونی و فشنگهای خالی بوده است. با این حال، سرویس امنیت ملی ارمنستان (NSS) در اولین گزارش عمومی خود در ژانویه، نسبت به خطر واقعی تلاش برای بیثبات کردن دولت در سال 2025 هشدار داده بود.
این تحولات با یورش نیروهای ویژه پلیس به مقر کلیسای حواری ارمنی در «اچمیادزین» برای بازداشت میکائیل آجاپاهیان، یکی دیگر از اسقفهای برجسته، به اوج خود رسید. هرچند این عملیات با تجمع حدود 1500 نفر از مردم ناکام ماند، اما آجاپاهیان بعداً خود را تسلیم کرد.
ملیسازی شبکه برق؛ ضربه پاشینیان به نفوذ اقتصادی مسکو
مخالفان معتقدند این بازداشتها با هدف خنثی کردن رقابتهای سیاسی در آستانه انتخابات و همچنین جلب رضایت جمهوری آذربایجان و ترکیه برای یک معامله صلح احتمالی صورت میگیرد. با این حال، برخی دیگر این بازداشتها را، به ویژه دستگیری کاراپتیان، تلاشی برای خنثی کردن نفوذ مسکو در این کشور میدانند.
بازداشت کاراپتیان، میلیاردر 4.1 میلیارد دلاری که ثروت خود را در روسیه و از طریق همکاری با شرکتهایی مانند گازپروم به دست آورده، به این ادعاها اعتبار میبخشد. او که مالک شبکه توزیع برق ارمنستان (ENA) است، روابط نزدیکی با دولتهای قبلی و کلیسا داشت.
در پی بازداشت کاراپتیان، پاشینیان به سرعت قصد دولت برای ملی کردن شرکت ENA را اعلام کرد. این اقدام از سوی مخالفان به عنوان یک مجازات سیاسی و هشداری به سایر صاحبان کسبوکار برای دوری از سیاست تلقی میشود.
این اقدام در حالی صورت میگیرد که سال گذشته یک تحلیلگر نزدیک به دولت، ملیسازی خط لوله گاز ایران-ارمنستان و خارج کردن کنترل آن از دست گازپروم را پیشنهاد داده بود.
اعتراضات خیابانی و ظهور یک «نیروی سوم»؟
دولت پاشینیان هشدار داده که ارمنستان به طور فزایندهای با تهدیدات هیبریدی از سوی مسکو مواجه است و اقداماتی را علیه ایستگاههای تلویزیونی روسی به دلیل «تبلیغات خصمانه» آغاز کرده است.
با این حال، هزاران نفر در ایروان با مشارکت خانواده کاراپتیان، روحانیون کلیسا و مخالفان پارلمانی، برای آزادی او تظاهرات کردهاند.
کاراپتیان نیز به نظر میرسد اعلام کرده که میتواند به عنوان یک «نیروی سوم» در سیاست و پیش از انتخابات ظاهر شود؛ ایدهای که با توجه به سرخوردگی بسیاری از ارامنه از دولت پاشینیان و اپوزیسیون فعلی، میتواند مورد استقبال قرار گیرد.
واکنشهای بینالمللی؛ سکوت اتحادیه اروپا و حمایت تمامقد فرانسه
در حالی که رهبران اروپایی با نگرانی تحولات را دنبال میکنند، مواضع متفاوتی اتخاذ کردهاند. کاجا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، در سفر اخیر خود به ارمنستان هیچ اشارهای به تحولات سیاسی داخلی این کشور نکرد. در مقابل، امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه، در پی کودتای ادعایی، آشکارا از دولت پاشینیان حمایت کرد.
در همین حال، دادستان کل ارمنستان از پارلمان خواسته است تا روند پیگرد قانونی یک نماینده پارلمان همسو با روبرت کوچاریان را به اتهام کودتا آغاز کند. پیش از این نیز مصونیت دو نماینده دیگر به اتهامات دیگری لغو شده بود.
انتهای پیام/