تأسیس دارالفنون در سال 1268 هجری قمری و چندین مدرسه خصوصی که از حمایت مالی دولتهای وقت برخوردار شدند را میتوان سرآغاز پیدایش سیستم جدید آموزش و پرورش در ایران دانست. تأسیس دارالفنون تا حدی برای تأمین نیاز به متخصصان در رشتههای پزشکی و معماری صورت گرفت.
استقرار سیستم جدید آموزشی در ایران را از زمان تأسیس دارالفنون تا زمان حاضر را می توان به چهار دوره تقسیم کرد:
دوره اول 1268 تا آغاز نهضت مشروطه، دوره دوم از آغاز حکومت مشروطه تا آخر جنگ جهانی،دوره سوم از پایان جنگ جهانی تا پیروزی انقلاب و دوره چهارم پس از پیروزی انقلاب اسلامی.
** تقسیم نظام آموزشی به دو دوره؛ ابتدایی شش ساله،متوسطه شش ساله
در روند تغییرات حاصله در سیستم جدید آموزش و پرورش، ابتدا یک دوره شش ساله به وجود آمد و دوره دبیرستان نیز به دو قسمت تقسیم شد. دوره اول دبیرستان سه ساله بود و جنبه عمومی داشت و دوره دوم متوسطه از دو رشته علمی و ادبی تشکیل می شد. پس از چند سال دوره اول یا دوره عمومی از سه سال به 5 سال تغییر یافت و در سال ششم متوسطه رشتههای طبیعی، ریاضی و ادبی دایر شد و بعد از چند سال مجدداً به حالت قبل برگشت.
| نظام آموزشی | | |
| 6 ساله ابتدایی | | |
| 6 ساله متوسطه | سه ساله اول | سه ساله دوم |
** اجرای طرح اصلاح آموزش و پرورش کشور از سال تحصیلی 45-46
از سال 1301 به بعد نظام آموزشی در دوره ابتدایی 6 پایه در یک دوره 6 ساله بوده و در دوره متوسطه هم دارای دوره متوسطه 6 ساله با ترکیب دانش آموزان دختر و پسر بود.
در آبان 42 طرح مقدماتی اصلاح آموزش و پرورش کشور در شورای عالی آموزش و پرورش تهیه و از سال تحصیلی 46-45 از کلاس اول ابتدایی اجرا شد.
**اجرای نظام آموزشی 5.3.3 از سال تحصیلی 45-46
بر اساس این طرح تعلیمات عمومی به سه دوره پنج ساله، سه ساله و چهارساله تقسیم شد. دوره پنج ساله اول، "دوره ابتدایی"، دور ه سه ساله دوم، " دوره راهنمایی" و دوره چهارساله سوم، "دوره متوسطه" نام گرفت. در این طرح دوره پنج ساله از سال تحصیلی 46-45 و دوره سه ساله راهنمایی تحصیلی از سال 51-50 و دوره چهارساله متوسطه از سال 54-53 اجرا شد.
| نظام آموزشی |
| 5 ساله ابتدایی |
| سه ساله راهنمایی |
| 4 ساله متوسطه |
** تغییر نظام آموزشی به 5.3.3.1 بعد از پیروزی انقلاب اسلامی
بر اساس طرحی که در سال 53 به تصویب نهایی شورای عالی رسید، تعلیمات متوسطه از یک دوره یک ساله و یک دوره سه ساله که خود به دو شاخه اصلی یعنی آموزش متوسطه عمومی و آموزش متوسطه فنی تقسیم میشد، تغییر یافت. این ساختار در بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با تغییر در دوره متوسطه به صورت دوره سه ساله متوسطه و دوره یک ساله پیش دانشگاهی اجرا شد.
| نظام آموزشی |
| 5 ساله ابتدایی |
| سه ساله راهنمایی |
| سه ساله متوسطه |
| یک ساله پیش دانشگاهی |
در آذر 1390 شمسی با تصویب سند تحول بنیادین دوره آموزش و پرورش به دو دوره 6 ساله ابتدایی و دوره 6 ساله متوسطه تغییر پیدا کرد. در این سند دوره ابتدایی به دو دوره سه ساله اول و سه ساله دوم و دوره متوسطه به دوره سه ساله اول متوسطه و سه ساله دوم تقسیم شد.
| نظام آموزشی |
| 6 ساله ابتدایی |
| 6 ساله متوسطه |
حسین ریاحی نژاد، کارشناس ارشد مسائل آموزش و پرورش
انتهای پیام/