به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، حجتالاسلام غلامرضا اباذری، رایزن فرهنگی ایران در عراق یادداشتی در معرفی خیابان فرهنگی «متنبی» در بغداد نوشته است. متن این یادداشت را در ادامه میخوانید:
خیابانی برای تمام فصول
خیابان «متنبی» در مرکز شهر بغداد و در حد ِفاصل بین رود دجله و خیابان الرشید، از قدیمیترین خیابان های بغداد، واقع شده است. این خیابان در حقیقت بازار محصولات فرهنگی برای اهالی بغداد به حساب میآید، چراکه تجارت کتاب در عراق در این خیابان جریان دارد و انواع کتب و مجلات را میتوان در این خیابان و کتاب فروشی هایش یافت.
خیابان متنبی در حال حاضر نقشی بی بدیل در فرهنگ عراق بازی میکند و جایگاه ویژهای در این زمینه دارد. کافی است در یک روز جمعه به این خیابان سری بزنیم تا بسیاری از چهرههای فرهنگی و هنری عراق را در کنار یکدیگر ببینیم که مشغول بررسی آثار و سخن گفتن از آخرین وضعیت عرصه فرهنگی عراق هستند.
بسیاری از کتاب فروشی های این خیابان وسعت کمی دارند و رسم و سنت اصلی در این خیابان، فروش کتابها در خیابان و روز جمعه است. در روز جمعه مقابل هر کتابفروشی، حصیری پهن میشود و کتابفروشیها کتاب هایشان را روی این حصیرها پهن میکنند و در معرض دید علاقهمندان قرار میدهند. این، سنتِ خیابان متنبی است.
در حالحاضر یکی از نکات مثبت متنبی، دوری این مرکز از طایفه گری و نگاه فرقهای است و همین امر باعث شده هر هفته شاهد حضور تمامی جریانات طایفه ای و مذهبی عراقی در این خیابان باشیم. آنها بعضاً به طرح مطالباتشان میپردازند و این موضوع به دلیل حضور تقریباً تمامی شبکههای تلویزیونی عراق در این خیابان، در روز جمعه است. در هر هفته هنرمندان شیعه، سنی، مسیحی، ایزدی، صابئه و...، را میتوان در این خیابان یافت که در کنار یکدیگر در حال گفتوگو درباره مسائل فرهنگی هستند.
یکی از برنامههایی که جدیداً و پس از اشغال عراق و سقوط صدام در خیابان متنبی باب شده است، مطالبات صنفی و گروهی است؛ معمولا عده ای با چاپ پلاکارد و نوشته به حمایت از یک جریان، مثلا حشد شعبی یا ایزدیها، پس از تعدّی داعش به آنها یا اعتراض به نابودی آثار باستانی عراق توسط داعش، میپردازند یا اینکه در اعتراض به شرایطی مانند رسیدگی نکردن حکومت به وضعیت آوارگان و...، تجمعاتی برگزار میکنند و از فرصت حضور رسانهها در خیابان متنبی در روز جمعه، برای رساندن صدایشان به مردم عراق بهره برداری میکنند.
با همکاری شهرداری بغداد و مجلس استان بغداد، در حال حاضر دو ساختمان تاریخی مجاور با خیابان متنبی، به نام های مرکز الثقافی البغدادی و قشله، به محوطه فرهنگی خیابان متنبی پیوستهاند و از آنها استفاده فرهنگی میشود.
این دو ساختمان، متنبی را از یک مرکز فروش کتاب به مرکزی شامل تمامی فروع فرهنگ و هنر تبدیل کردهاند و این امکان برای هنرمندان تمامی رشتهها فراهم شده است تا با حضور در این مراکز، به عرضه آثارشان به علاقهمندان هنر و اساتید عراقی بپردازند.
در حال حاضر در مرکز الثقافی البغدادی، سالن های متعددی تعبیه شده است که از برخی از آنها به عنوان سالن برگزاری همایش و نشست های علمی با ظرفیت های مختلف بین ٥٠ تا ١٥٠ نفر و همچنین برای اجرای برنامه های شعرخوانی، نقد و رونمایی از کتاب، برگزاری برنامهها و مناسبت های مختلف و...، استفاده میشود. بخش دیگری از سالنها به صورت گالری در اختیار هنرمندان رشته های گوناگون قرار میگیرد تا آثارشان را به نمایش بگذارند. در این سالنها معمولا آثار نقاشی، کاریکاتور، خط، عکس و...، از برجستهترین هنرمندان عراقی در کنار آثاری از هنرمندان جوان این کشور به نمایش درمی آید. ازهمین رو، با حضور در این مرکز میتوان سالنی را یافت که برنامه نقد ادبی در آن در جریان است، سالنی دیگر که در آن شعرخوانی میشود و در گوشه ای دیگر، نمایشگاه آثار نقاشی هنرمندی جوان در کنار آثار استادی برپاست که در سالن کناری مشغول نمایش آثار کاریکاتور خود است.
همچنین در محوطه میدان و اطراف حوض وسط مرکز الثقافی البغدادی، در بیشتر ایام سال غیر از ماه های بسیار گرم بغداد، نمایشگاه هایی برپا میشود و یک سن بزرگ نیز در این محوطه قرار دارد که از آن برای اجرای برنامه های نمایشی استفاده میشود.
محوطه قشله، اما به فضای باز و ساعت تاریخیاش که بر فراز برجی قدیمی خودنمایی میکند، شناخته میشود. آلاچیق های این محوطه شاهد گعده های هنرمندانی است که شعرخوانی و...، را پی میگیرند و در گوشه ای، هر هفته نقاشان جوان به نقاشی مقابل انظار علاقهمندان مشغولاند. نواختن موسیقی زنده برای حاضران نیز از برنامه های ثابت در این محوطه است که معمولا توسط هنرمندان جوان اجرا میشود.
در این محوطه نیز یک سالن بسیار بزرگ برای برپایی گالری و نمایشگاه در نظر گرفتهشده است و معمولا چند نمایشگاه بهصورت همزمان در حال برگزاری است. همچنین فضای مناسبی برای اجرای هنرهای تجسمی در این سالن وجود دارد.
فضای عمومی این مرکز، در حال حاضر بیش از آنکه مانند سالیان و دهه های گذشته در اختیار کتاب و کتابخوانی باشد، به سمت نمایشگاهی از آثار هنری یا محلی برای تضارب آرا و افکار و دیدوبازدیدهای روشنفکری سوق داده شده است و فعالیت هایی مانند شعرخوانی، اجرای موسیقی، نقد ادبی، نمایشگاه های عکس و کاریکاتور و نقاشی و...، جای خود را میان جامعه فرهنگی متنبی، به خوبی باز کرده است؛ هر چند بخش توجه برانگیزی از متنبی همچنان در اختیار کتاب و کتاب خوانان است.
در حال حاضر میتوان در کنار کتب قدیمی و دست ِدوم یا به اصطلاح رایج متنبی «استوک»، کتاب های جدیدی را از انتشاراتی های معتبر عربی در قاهره و اردن و بیروت و امارات یافت؛ هرچند در سالهای اخیر تلاشهایی برای حضور بیشتر جریان های اسلامی در این مرکز بزرگ فرهنگی عراق، به ویژه در زمینه کتاب، صورت گرفته است، ولی به دلیل جو غالب این مرکز، که از سالیان دراز در اختیار جریانات چپ بوده است، این هدف به کُندی محقق شده است و کتب اسلامی در مقابل کتب غیراسلامی و گاهی ضداسلامی، درصد کمی از کتب موجود در این خیابان را به خود اختصاص میدهند، از همین رو ضرورت تلاش بیشتر در این زمینه کاملا احساس میشود.
در حال حاضر نمیتوان به وفور، کتب فکری، عقیدتی شیعی و اسلامی را در این خیابان یافت، در حالی که در ١٠ گام اولِ ورود به این خیابان، به راحتی کتابهایی از مراکز مطالعات امارات و قاهره و اردن را مییابید که درباره هلال شیعی و حتی مطالبی در ضدیت با شیعهاند و این موضوع به دلیل ارتباط قوی توزیع کنندگان عمده کتاب در عراق با این مراکز از سالیان دور و همچنین نوع تفکر آنها است که از طریق متنبی به کل عراق میرسد.
انتهای پیام/