نظرسنجی درباره رابطه با آمریکا دهن‌کجی به امام است/ دولت باید خودِ نظرسنجی را هم به نظرسنجی بگذارد
خبرگزاری تسنیم: یک کارشناس مسائل سیاسی و استراتژیک با بیان اینکه با تصمیم دولت برای ایجاد نظرسنجی با آمریکا قطعاً بایستی در بقیه موارد نیز نظرسنجی صورت بگیرد، گفت: امام راحل به‌عنوان بنیان‌گذار انقلاب تکلیف این قضیه را مشخص کردند.
عماد افروغ، جامعه‌شناس و تحلیلگر مسائل سیاسی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، در خصوص تصمیم دولت برای نظرسنجی درباره برخی اقدامات در عرصه سیاست خارجی از قبیل رابطه با آمریکا و ... با بیان این مطلب "اگر قرار بر نظرسنجی بود چه‌حاجتی برای گفتن آن موضوع از سوی دولت وجود داشت؟" افزود: گفتن و اعلام کردن موضوع نظرسنجی از سوی دولت پیامی دارد، به‌هرحال ابهامات و پیچیدگی‌هایی در آن وجود دارد که احتمالاً دولت خود متفتن به این پیچیدگی‌ها است.
* در نفس نظرسنجی در خصوص ارتباط با آمریکا پیامی نهفته است
وی افزود: در اصل نظرسنجی در خصوص ارتباط با آمریکا یا حتی ارزیابی گفت‌وگوی تلفنی با اوباما پیامی نهفته است و الّا اصل نظرسنجی در کل هیچ اشکالی ندارد، چرا که با طرح این نظرسنجی یک القایی در جامعه صورت گرفته است. در این خصوص که ظاهراً قرار است ارتباطی برقرار شود و نفع ما در این ارتباط است و عده‌ای ظاهراً شک و تردیدهایی در ضرورت و درست بودن این ارتباط دارند و ما می‌خواهیم با نظرسنجی پاسخی به این ابهامات و تردیدها بدهیم.
کارشناس مسائل سیاسی با بیان "نمی‌شود نگرشی خنثی به طرح موضوع نظرسنجی مذکور داشته باشیم"، افزود: اذهان پیچیده و آشنا به عالم قدرت، مقداری نسبت به اصل طرح این قضیه مشکوک هستند.
* نیازی نبود که دولت این نظرسنجی را عمومی اعلام کند
افروغ با طرح این پرسش "اگر جایی برای این شک و تردید و شبهه این القا وجود نداشت چرا تاکنون این نظرسنجی انجام نشده است؟" خاطرنشان کرد: اگر دولت در اصل نظرسنجی قصد و غرض خاصی نداشت نیازی نبود که این نظرسنجی را عمومی اعلام کند و می‌توانست بدون اعلام عمومی این کار را انجام دهد و در این صورت می‌توانست با استناد به همین نظرسنجی‌ها شک و شبهه‌ها را نیز پاسخ دهد و اگر برای آماده سازی ذهنی انجام آتی آن را اعلام می‌کنند پس باید جوابگوی سؤالات و ابهامات آن هم باشند.
وی روش و نوع نظرسنجی را نکته‌ای دیگر در توجه به موضوع نظرسنجی عنوان و تصریح کرد: چه این نظرسنجی انجام شود و چه انجام نشود اهل فن باید بدانند که با توجه به موضوع خطیر و حساس و استراتژیک آن، سؤالات این نظرسنجی چیست؟ و آیا به‌گونه‌ای القای پاسخ در آن نهفته است یا خیر؟ و جامعه آماری نظرسنجی چیست ؟و آیا همه اقشار در این نظرسنجی و با عنایت به شناخت صحیح از ابعاد و ریشه‌های مسئله مورد پرسش، حضور دارند یا خیر؟
* انتقال مصائب پیش‌آمده برای ملت ایران در سابقه تاریخی ارتباط با آمریکا مهم است
کارشناس مسائل سیاسی و استراتژیک خاطرنشان کرد: کسی که از واقعیت قضیه و سابقه رابطه ایران و آمریکا خبر ندارد و نداند چه مصائبی در اوج ارتباط به‌اصطلاح دوستانه ایران و آمریکا در رژیم پهلوی بر سر ملت ما آمده ممکن است در نظرسنجی به‌نوعی دیگر و یا براساس احساس و برداشت‌های کاذبی که به او القا می‌شود پاسخ دهد. بهترین رابطه با آمریکا را زمان پهلوی داشتیم اما به‌رغم اینکه در این ارتباط زبانزد بودیم و توجه ویژه‌ای هم از صدقه سر آمریکا به ما می‌شد و ژاندارمی منطقه نیز به‌عهده ما بود، شاخص‌های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، حکایت از عمق عقب‌ماندگی اقتصادی، وابستگی سیاسی و حقارت و بحران هویت ملی می‌کرد.
افروغ بیان کرد: قریب به اتفاق کسانی که رابطه ایران و آمریکا در زمان پهلوی را بررسی کرده‌اند معتقدند عمق استبداد وابسته به‌گونه‌ای بود که حتی کسانی که متنعم از سیاست‌های شبه‌مدرنیستی این رژیم بودند و عملاً در تحکیم این سیاست‌ها و حمایت از سیاست‌های شبه‌نوسازی آن، نقش‌آفرین بودند از حقوق مدنی و سیاسی محروم بودند، دیگران که جای خود داشتند. وی افزود: خوب است که در این نظرسنجی این موارد مشخص شود و مردم در جریان موضوع قرار بگیرند والّا اینکه گفته می‌شود "ما از طریق نظرسنجی یک سؤال بلی یا خیر می‌پرسیم" اوج بی‌توجهی به عمق ماجرا اگر نگوییم، رندی سیاسی در قالب یک نظرسنجی علمی است.
وی گفت: در اصل نظرسنجی با پشت سر گذاشتن ابهامات و پرسش‌های پیچیده آن، هیچ مشکلی وجود ندارد و کسی هم مخالف آن نیست، بلکه مهم این است که همه واقعیات به مردم گفته شود و سپس با توجه به ظرایف سؤالات مربوط به نظرسنجی، نظر مردم گرفته شود، و ادامه داد: نحوه پاسخ به آرایش سؤالات بستگی دارد. انتخاب گویه‌ها و طیف‌بندی‌ها در نظرسنجی مباحث مهمی است و الّا تأکید می‌کنم مشکلی برای نظرسنجی و البته تسرّی آن به مسائل دیگر سیاسی و اقتصادی و مربوط به عملکرد دولت نداریم.
* شعار مرگ بر آمریکا برگ برنده ما است/ حتی در اوج برقراری ارتباط با آمریکا در دوره پهلوی مصائبی برای ملت‌مان به وجود آمد
افروغ افزود: با این تصمیم دولت قطعاً بایستی در بقیه موارد نیز نظرسنجی صورت بگیرد. چرا فقط درباره رابطه با آمریکا نظرسنجی کنیم، آن هم در شرایط فعلی و مسئله‌ای که جزو برگ‌های برنده ماست، قطع رابطه ما با آمریکا توسط خود آمریکا صورت گرفته است و او خود باید در برقراری رابطه و التزام به پیش‌شرطهای آن پیش‌قدم باشد، هرچند این قطع رابطه برای ما منشأ خیر شد. امروز تنها شعار ساختاری ما که حکایت از عظمت ما است همین شعار مرگ بر آمریکا است و این برگ برنده ما است. یعنی اگر قرار است ایران تنها قابلیتش به‌طور عمده قابلیت نرم‌افزاری باشد نه سخت‌افزاری و قابلیتی که باعث شد ما در دفاع مقدس جانانه پیروز از میدان خارج شویم، همین شعار مرگ بر آمریکا در ذیل گفتمان انقلاب اسلامی بود. فراموش نمی‌کنیم که قبل از حرکت دانشجویان خط امام و زمان صدارت بنی‌صدر وضع داخل و متعاقباً جبهه‌های ما چگونه بود.
* اصل نظرسنجی در خصوص رابطه با آمریکا در شرایط فعلی، بی‌اعتنایی اگر نگوییم دهن‌کجی به امام(ره) است
کارشناس مسائل سیاسی افزود: در نگرش ساختاری و قانونی ما که بزرگ‌ترین و تاریخی‌ترین نظرسنجی معاصر ما محسوب می‌شود، جایگاه برقراری و یا عدم برقراری رابطه با یک کشور مشخص است، امام راحل نیز به‌عنوان بنیان‌گذار انقلاب اسلامی تکلیف این قضیه را مشخص کردند، مبنی بر اینکه مادامی که رابطه، رابطه گرگ و میش است رابطه ممنوع است و این حرف حکایت از این دارد که ما در برابر سخن مستحکم امام حرف دیگری می‌زنیم. بنابراین اصل طرح نظرسنجی اگر در خصوص رابطه با آمریکا باشد که بی‌اعتنایی اگر نگوییم دهن‌کجی به امام(ره) است.
وی تصریح کرد: اگر در خصوص مکالمه تلفنی با اوباما است که بر پایه موضع اخیر رهبری مبنی بر نابجا بودن برخی اقدامات در آمریکا، بی‌توجهی، اگر نگوییم کج‌دهنی به رهبری است. برای اینکه شاخص‌ها حرف می‌زنند و امام حجتش را تمام کرده است. وقتی می‌گوید رابطه، رابطه گرگ و میشی است، شرط رابطه، فقدان رابطه گرگ و میشی است. با وجود و حتی تشدید این رابطه، با وجود تحریم‌های بی‌سابقه، اصل نظرسنجی چه مفهومی دارد؟ بنابراین اگر شرایط عوض شده است و واقعیات به ما می‌گوید که آمریکا دیگر گرگ نیست، نیاز به نظرسنجی نداریم و می‌توانیم برویم با آمریکا ارتباط برقرار کنیم.
افروغ بر همین اساس با بیان این مطلب "ممکن است بگوییم واقعیات عوض شده است و ما می‌خواهیم برای قوت قلب و مزید علت نظرسنجی بکنیم"، افزود: شما تحریم‌های آمریکا را ببینید آیا بیشتر شده است یا کمتر؟ در زمان امام تحریم‌ها محدودتر از این بود ولی الآن به‌مراتب بیشتر شده است. زمانی که جهان دوقطبی بود آمریکا فرصت گرگ بودن بیشتری داشت یا هم‌اکنون که نظام بین الملل و البته به‌تعبیر خود آمریکا، تک‌قطبی شده است؟
* انسان سیاسی نباید ملتش را ساده‌لوح تصور کند
وی افزود: یک انسان سیاسی نباید ملتش را ساده‌لوح تصور کند و باید دوراندیش باشد و بداند که این القائات در پس نظرسنجی می‌تواند معنای فریب هم داشته باشد. البته گفتیم که نظرسنجی ایرادی ندارد و اگر قرار است به‌رغم همه این تردیدها و مغایرت با شاخص‌های تعریف‌شده و جایگاه‌های قانونی برقراری رابطه با یک کشور، نظرسنجی صورت بگیرد اشکالی ندارد، اما باید با اشراف متخصصان دلسوز این نظرسنجی صورت گیرد و ضمن انتقال واقعیات تاریخی به مردم، نسبت به انتخاب گویه‌ها، شاخص‌ها و سؤال‌های طیف و جامعه آماری اشرافی دقیق و ظریف صورت بگیرد.
* پس از اعمال نظرسنجی در خصوص ارتباط با آمریکا هرگونه اقدام از سوی دولت باید براساس نظرسنجی صورت بگیرد
کارشناس مسائل سیاسی با تأکید بر اینکه پس از اعمال نظرسنجی در خصوص ارتباط با آمریکا هرگونه اقدام از سوی دولت باید براساس نظرسنجی صورت بگیرد، تصریح کرد: اینکه آیا مردم از دولت راضی هستند، سیاست‌های اقتصادی دولت مناسب است، سیاست‌های فرهنگی مورد رضایت مردم است یعنی هر تصمیمی که دولت می‌خواهد بگیرد باید به نظرسنجی گذاشته شود و ما هم از اصل این قضیه دفاع خواهیم کرد، چرا که اصل بر وکالت است. البته اصل وکالت با موضوع نمایندگی فرق می‌کند، ما معمولاً می‌گوییم که در دموکراسی نمایندگی یا منتخب به‌خلاف آنچه القا می‌شود وکالت نداریم و نمایندگی داریم. یعنی طرف به‌نمایندگی از طرف کسانی که به او رأی دادند و بر پایه شناخت خود تصمیم می‌گیرد که الزاماً منطبق با خواسته‌ها و نیازهای واقعی موکلان نیست ولی اگر قرار است وکیل باشد، هر تصمیمی که می‌خواهد بگیرد باید بر پایه نظرسنجی باشد.
افروغ با اشاره به اینکه این کار دولت و انجام دادن نظرسنجی برای هر تصمیمی، دموکراسی را از شبهه الیگارشی نجات می‌دهد، افزود: دموکراسی نمایندگی با وکالت فرق می‌کند، وکالت یک امر جزیی، شخصی، حقوقی و تعریف‌شده است. یعنی ما اگر از این به بعد بخواهیم شاهد وکالت باشیم باید برای هر تصمیمی یک نظرسنجی بگیریم تا امر جزئی، تعریف‌شده و حقوقی وکالت رخ دهد و از شبهه دموکراسی نمایندگی که همان شبهه الیگارشی است نجات یابیم. این شبهه یعنی اینکه عده‌ای به نام مردم بر مردم و بر پایه تشخیص شخصی یا گروهی خود حکمرانی می‌کنند و به‌جای آنها تصمیم می‌گیرند و برای اینکه این شبهه کمرنگ شود باید برای هرکاری نظرسنجی انجام دهیم و بگوییم که نظر مردم همین است و جز این چیز دیگری نیست.
چه‌کسی اختیار نظرسنجی را به رئیس‌جمهور داده است؟
وی تصریح کرد: دولت از این به بعد برای هرچیزی که مردم تشخیص دادند که باید نظرسنجی صورت بگیرد باید نظرسنجی کند و اینکه رئیس‌جمهور براساس چه اختیاری این نظرسنجی را مطرح می‌کند سؤال دیگری است که باید به آن پاسخ داده شود، چه‌کسی این اختیار را داده است؟ آیا رئیس‌جمهور بر پایه اختیارات شخصی‌اش این کار را انجام داد یا براساس وکالتش. اگر براساس وکالتش تصمیم گرفته است نظرسنجی کند، باید در ابتدا اصل این موضوع را با فرض پشت سر گذاشتن همه موانع قانونی، به نظرسنجی بگذارد که آیا ما بحث رابطه با آمریکا را به نظرسنجی بگذاریم یا خیر؟
کارشناس مسائل سیاسی درپایان خاطرنشان کرد: اگر رئیس‌جمهور قرار باشد تصمیمی از سر جایگاه الیگارشیک خود نگرفته باشد باید اصل نظرسنجی درباره نظرسنجی درباره این موضوع را نیز به نظرسنجی بگذارد. آن‌وقت اگر مردم موافقت کردند نظرسنجی انجام شود پس باید ببینیم این نظرسنجی کجا انجام شده و اصولاً خود مردم موافق انجام نظرسنجی در خصوص رابطه با آمریکا هستند یا خیر؟ کجا رئیس‌جمهور درخواست کرده که اگر مردم موافق هستند نظرسنجی صورت بگیرد؟ لذا مشاهده می‌شود که در اینجا هم یک شبهه الیگارشی وجود دارد و اگر ما می‌خواهیم از این به بعد از شبهه الیگارشی خارج شویم باید براساس هر مسئله‌ای نظرسنجی صورت بگیرد و رئیس‌جمهور نباید از این موضوع ناراحت شود.
انتهای پیام/*
