آشنایی با امکانات لجستیکی چهارمین قدرت دریایی جهان+ تصاویر


آشنایی با امکانات لجستیکی چهارمین قدرت دریایی جهان+ تصاویر

خبرگزاری تسنیم: روزنامه صهیونیستی یدیعوت‌ آحارونوت، درگزارشی درسال ۲۰۱۲ منتشر کرد، آشکارا اذعان کرد که آمریکا از قابلیت‌های نظامی دریایی ایران وحشت دارد.

به گزارش گروه "رسانه‌های دیگر" خبرگزاری تسنیم، سراج 24 نوشت؛ بر اساس شواهد و اسناد و اذعان بسیاری از رسانه‌ها و کارشناسان معتبر غربی و اندیشکده های آمریکایی، ایران دارای شناورهای چنان قدرتمند و موشک‌های ناوشکن پیشرفته است که حتی می‌تواند بزرگ‌ ترین ناوهای هواپیما بر آمریکایی در خلیج فارس را فلج کرده و تهدیدی جدی برای کسانی که خیال تجاوز به مرزهای ایران را در سر می پرورانند داشته باشد.

در حقیقت قابلیت های کنونی ناوگان دریایی جمهوری اسلامی ایران مستقر در خلیج فارس به ویژه ناوشکن ها و ناوهای موشک انداز، به حدی است که ایران با بهره گیری از آن ها نه تنها می‌تواند تنگه هرمز را برای مدتی طولانی ببندد، بلکه می‌تواند ناوگان پنجم دریایی آمریکا را به طور کامل فلج و آب های خلیج فارس را تبدیل به جهنمی برای ناوهایی آمریکایی کند.

دراثبات این ادعا همین بس که گفته شود، روزنامه صهیونیستی یدیعوت‌ آحارونوت، درگزارشی درسال 2012 منتشر کرد، آشکارا اذعان کرد که آمریکا از قابلیت‌های نظامی دریایی ایران وحشت دارد.

ضمن این که «مارک گافنی» یکی از کارشناسان خبره آمریکایی هم درسال 2012 درگزارشی درپایگاه تحلیلی Rense با اشاره به قدرت موشک‌های ناوشکن ایران اعتراف کرد است: «در صورت حمله نظامی به ایران، خون نیروهای آمریکایی خلیج فارس را قرمز رنگ خواهد کرد».

بنابراین در ادامه برای این که تنها با گوشه ای از قدرت نیروی دریای ایران آشنا شویم به برخی شناورهای قدرتمند ایرانی که تأمین امنیت و مقابله با تهدیدات دریایی دشمن در خلیج فارس را دارند اشاره می شود.


ناو بزرگ خلیج فارس (در حال ساخت)

ناو بزرگ خلیج فارس به عنوان نخستین محصول لقمان که با توجه به حدود ابعاد و وزن آن و تنوع مأموریتی می‎توان آن را با توجه به رده ‎بندی بین المللی یک ناوشکن تمام عیار محسوب کرد، بر مبنای رفع نیازهای آموزشی فوق در عین برخورداری از قابلیت‎های کامل رزمی در عرصه‎های هوایی، سطحی و زیرسطحی طراحی شده است.

به گفته فرمانده نیروی دریایی ارتش کار طراحی این ناو بزرگ به پایان رسیده و مراحل ساخت آن آغاز شده است.

به نظر می‎رسد این ناو توانایی پذیرش چند صد دانشجو به همراه دستکم 30 تا 40 خدمه آموزشی و در حدود 180 نفر خدمه اصلی را دارد.

طول کلی این ناو نیز بنا به گفته فرماندهان نیروی دریایی، بیش از دو برابر جماران یعنی حدود 200 متر و وزن آن در حدود 5 برابر جماران یعنی حدود 6 هزار تا 7هزار تن خواهد بود.

ناو خلیج فارس، نخستین شناور رزمی ساخت ایران خواهد بود که به پیشران توربین گازمجهز می‎شود.

این نوع پیشران درمقایسه با موتورهای دیزلی می‎تواند، شتاب بیشتری برای ناو فراهم کرده و در مدت کوتاه تری آن را به سرعت بالا برساند.

با توجه به تحریم کشور، توربین‎های گاز مورد استفاده در این ناو باید ساخت داخل باشند که خود پیشرفت بسیار بزرگی برای صنعت کشور محسوب می‎شود.

دو عدد توربین گاز هر یک به قدرت 15 تا 18 مگاوات، دو موتور دیزل هریک به قدرت 2 تا 4 مگاوات و 4 تا 6 ژنراتور 1 مگاواتی در این ناو مورد استفاده قرارخواهد گرفت که آن را به سرعت بیشینه 37 تا 46.3 کیلومتر بر ساعت می‎رسانند.

با توجه به برد عملیاتی ناوهای هم‎ رده با خلیج فارس می‎توان برد این ناو بزرگ را دستکم 5000 مایل دریایی معادل بیش از 9200 کیلومتر تخمین زد.

برمبنای اطلاعات منتشرشده؛ ناو خلیج فارس قابلیت پذیرش بالگرد را روی عرشه  به ویژه در پاشنه ناو داشته و دارای آشیانه به ویژه (هنگر) برای استقرار بالگرد را خواهد داشت که امکان حمل ایمن وحفاظت از بالگرد را درهر گونه شرایط فراهم می‎کند.

تسلیحاتی که فعلاً برای ناو خلیج فارس در نظر گرفته شده شامل یک توپ 76 میلیمتری تک لوله فجر27 با نواخت 120 گلوله بر دقیقه و برد مؤثر7 کیلومتر، یک توپ 40 میلیتری تک لوله فتح 40 با برد 4 کیلومتر و نواخت 300 گلوله بر دقیقه و تعدادی توپ تک لوله 20 میلیمتری و تیربار 12.7 میلیمتری، موشک‎های سطح به سطح و کروز نور با برد 120 کیلومتر و موشک پیشرفته قادر با برد بیش از 220 کیلومتر، موشک سطح به هوای استاندارد/ محراب و اژدر و سونار برای کشف و ردگیری و انهدام اهداف زیرسطحی است.

این ناوهمچنین از سامانه‎های الکترواپتیکی برای ردگیری اهداف به ویژه  در شرایط جنگ الکترونیک بهره خواهد برد.

این سامانه‎ها به طور معمول شامل دوربین دید در روز، دوربین حرارتی برای دید در شب و هوای نامساعد و مسافت یاب لیزری و قابلیت تشخیص و درگیری خودکار اهداف تعریف شده هستند.
 

علاوه بررادارهای سطحی دوربرد، خلیج فارس از رادار مشابه رادار آرایه فازی عصر که اخیراً رونمایی شد نیز بهره خواهد برد.

برد رادار عصر برای اهدافی با سطح مقطع راداری 4 متر مربع دستکم 200 کیلومتر است و قابلیت ردگیری 1000 هدف را به صورت سه بعدی دارد.

جماران

ناوشکن جماران 1


ناوچه جماران نخستین نمونه از کشتی‌های جنگی کلاس موج ساخت ایران است که به موشک‌های ضد کشتی و سطح به هوا، اژدرانداز، توپ پدافندی، ابزار ناوبری الکترونیکی نوین و امکانات جنگ الکترونیک مجهزاست. این ناوشکن با طول 94متر، پهنای 11 متر،ظرفیت 1420 تن و سرعت 56 کیلومتربرساعت، توانایی حمل 140 ملوان وحمل بالگرد و سوخت‌گیری آن‌ها را نیز دارد. برد عملیاتی جماران بیش از 5500 کیلومتر است. ویژگی ها و توانایی های ناوشکن جماران را به طور خلاصه به شرح زیر می توان برشمرد:
 

مجهز به سامانه های راداری تاکتیکی، جنگ الکترونیک و ضدالکترونیک، سامانه دفاع در مقابل حملات شیمیایی، میکروبی، هسته‌ای، سامانه‌های الکترواپتیکال، سامانه کنترل آتش و هماهنگ کننده (سینکرونایزر)، سامانه هدایت خودکار، نیروگاه 550 کیلوواتی، درب‌های نفوذ ناپذیر، دوش‌های ضد آلودگی «ش‌م‌ه» برای رفع آلودگی احتمالی نفرات و تیم های سنجش آلودگی عوامل شیمیایی مجهز به لاکرهای کنترل صدمات احتمالی به ناوشکن و توانایی سوخت‌ رسانی به بالگرد روی پد ویژه برای نخستین بار در ناوشکن این کلاس.
 
از لحاظ رزمی نیز ناوشکن جماران دارای ویژگی های زیر است:
چهارلانچربرای موشک سطح به سطح نور با برد حدود 170 کیلومتروسرجنگی 165 کیلوگرمی، 4 لانچر برای موشک سطح به هوا فجر با برد 32 کیلومتر، دوپک سه تیوپه اژدرهای کوتاه برد 533 م.م با برد 30 کیلومتر، 4 قبضه موشک انداز دوش پرتاب میثاق 2 با برد حدود 6 کیلومتر و سرجنگی 1 کیلوگرمی، یک قبضه توپ تمام خودکار 76م.م فجر 27 در سینه ناو با توانایی شلیک 85 گلوله دردقیقه (نواخت 120 گلوله در دقیقه نیز برای این توپ ذکر شده) با برد 17 کیلومتر و برد مؤثر 12 کیلومتر برای اهداف سطحی و 7 کیلومتر برای اهداف هوایی، یک قبضه توپ 40 م.م هدایت راداری فتح 40 در پاشنه با نواخت 300 گلوله در دقیقه و بیشینه برد 12 کیلومتر برای پدافند هوایی، 2 قبضه توپ 20 م.م در دو طرف پل فرماندهی، دو قبضه مسلسل 12٫7 م.م دوشکا در دو طرف.


ناوشکن جماران 2 (ولایت یا دماوند)


ناوشکن جماران دارای دو نسخه 1 و 2 است که نسخه 2 آن نسبت به اولی پیشرفته تر بوده و ناوشکن های جماران رده 3، 4 و 5 نیز در آینده رونمایی خواهد شد.

تاکنون از نام‌های مختلفی از جمله ولایت، جماران 2، موج 2 و دماوند در اشاره به این استفاده شده است استفاده کرده‌اند که از نظر ظاهری شبیه جماران 1 دارای یک قبضه توپ تک لوله 76 میلیمتری فجر 27 در سینه (جلو کشتی) و توپ تک لوله 40 میلمتری فتح در پاشنه (عقب کشتی) هستند. جماران 2 حدود 100 متر طول و بیش از 1300 تن وزن دارد.
 

جماران 2 از 20 اسفندماه 1391 در بندر انزلی به آب انداخته شده و قرار است پس از پایان مراحل ساخت به ناوگان شمال (دریای خزر) نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران بپیوندد که در این صورت بزرگترین ناوشکن ایران در منطقه دریایی خزر خواهد بود. چند تفاوت مهم در جانمایی و نوع تجهیزات موجود روی عرشه های جماران 2 نسبت به نمونه قبل دیده می شود که شامل به کارگیری یک رادار جدید، تغییر محل موشک های ضد کشتی و موشک های سطح به هوا و توپ های 20 میلیمتری است.
 
ناوشکن جماران2 نیز ضمن برخورداری ازمجموعه کاملی از سامانه های مخابراتی وارتباطی امن برای شبکه شدن با سایرتجهیزات دریایی وهوایی، سامانه های به روزشده و قدرتمند تر شنود وجنگ الکترونیک، رادارهای جستجوی سطحی و سونارهای پیشرفته وسامانه کنترل آتش برای هر یک از سلاح های ضد سطحی و ضد هوایی از سامانه جامع مدیریت نبرد نیز سود می برد که با نرم افزارهای بومی به تحلیل داده های کسب شده ازانواع حسگرهای ناوشکن پرداخته وبا شناسایی واولویت بندی تهدیدات برای مقابله با آنها به فرماندهان کشتی کمک می کند.

ناوکشن

ناوشکن رادار گریز سهند


ناوشکن سهند سومین ناوشکن کلاس موج است که توسط نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران طراحی و ساخته شده‌است.

از سازه این ناوشکن در شهریور ماه سال 1391 رونمایی شد.

سهند سومین نمونه ازکلاس خود است و پس از ناو شکن جماران 1 و 2 ساخته شده است.

این ناوشکن به یاد ناوچه سهند کلاس الوند که در سال 1367 درجریان عملیات آخوندک با ناوگان دریایی آمریکا در خلیج فارس درگیر شده و در این عملیات به شهادت رسیدند، «سهند» نام گرفته‌است.


ناوشکن

نخستین ویژگی ناوشکن سهند این است که دارای قابلیت رادارگریزی به میزان بالایی بوده و شکل بدنه آن سبب شده کشف آن با رادار سخت‌ تر شود.

ویژگی دیگر این ناوشکن آن است که مخازن و انبارهایش، طوری طراحی شده است که مدت دریانوردی آن، به میزان 2 برابر ناوشکن جماران افزایش یابد.

همچنین رادارها و سامانه های تسلیحاتی آن دست کم به میزان 2 برابر افزایش پیدا کرده و سامانه های جدید جنگال هم روی آن نصب شده است.

جنس به کار گرفته شده برای سازه این شناور ویژه با قابلیت رادارگریزی است.

این ناو شکن همچنین به سامانه‌های الکترونیکی و دفاعی پیشرفته و به روز، تجهیز شده‌است.
 

بنابراین ناوشکن سهند در مقایسه با ناوشکن جماران از سامانه های کشف و شناسایی و جنگال بیشتری برخورداراست و قابلیت نصب رادار عصر را برای مقابله با موشک‌های کروز و هواپیماهای جاسوسی بدون سرنشین نیز داراست.

 

ناوشکن

ناوچه موشک انداز تندر


تندر، از سریع ترین ناوچه های موشک اندازاست که با استقرار در مناطق مختلف با برخورداری از یکی از دور بردترین انواع موشک های کروز ضد کشتی ساخت داخل، نقش مهمی در حفاظت از آب های ایران در خلیج فارس و تنگه هرمز دارد. تندر، در رده بندی بین المللی یک قایق موشک انداز است که در ایران ناوچه نامیده می شود.
 

این شناور با جابه جایی 205 تن، طول 38.6، عرض 6.8 و آبخور 2.7 متر دارای بیشینه سرعتی در حدود 65 کیلومتر برساعت بوده و در صورت حرکت با سرعت 55.5 کیلومتر بر ساعت به برد 1480 کیلومتر می‌رسد. 

بنابراین در صورت لزوم، تندرمی‌تواند چندین روز در آب به گشت‌ زنی بپردازد.

رادار سطحی برای کشف و رد گیری اهداف سطحی و شناورهای دشمن با قابلیت شناسایی ده‌ها هدف، رادارناوبری برای کمک به مسیریابی و رادار کنترل آتش برای هدایت تسلیحات به همراه سامانه‌های هشدار راداری، جنگ الکترونیک و سامانه‌های مخابراتی از جمله تجهیزات این شناور رزمی است.

تندر در قسمت سینه یا جلوی خود از یک توپ دو لوله 30 میلیمتری AK-230 با نواخت تیر بالا و با هدفگیری راداری بهره‌مند است که در بسیاری از شناورهای شرقی مورد استفاده قرار گرفته است.

این توپ که هرگلوله 270 گرمی آن حاوی 30 گرم مواد منفجره است، دارای نرخ شلیک 1000 تا 2000 گلوله بر دقیقه بوده و برد آن برای درگیری با اهداف هوایی بین 2500 تا 4000 متر و با شلیک منحنی 6 تا 7 کیلومتر است.

بنابراین این توپ ضمن کاربرد در برابر اهداف دریایی به طور مؤثر قابل استفاده در مقابل تهدیدات هوایی نظیر هواگردهای سرنشین‌دار و پهپاد است.
تندر در قسمت سینه یا جلوی خود از یک توپ دو لوله 30 میلیمتری AK-230 با نواخت تیر بالا و با هدفگیری راداری بهره مند است که در بسیاری از شناورهای شرقی مورد استفاده قرارگرفته است.

این توپ که هر گلوله 270 گرمی آن حاوی 30 گرم مواد منفجره است، دارای نرخ شلیک 1000 تا 2000 گلوله بر دقیقه بوده و برد آن برای درگیری با اهداف هوایی بین 2500 تا 4000 متر و با شلیک منحنی 6 تا 7 کیلومتر است.

بنابراین این توپ ضمن کاربرد مقابل اهداف دریایی، به طور مؤثری قابل استفاده در مقابل تهدیدات هوایی همچون هواپیماهای سرنشین دار و بدون سرنشین است.
به احتمال قوی تعدادی پرتابگر موشک دوش پرتاب مانند میثاق 1یا 2 نیز باید در این شناور موجود باشد تا در مواقع لزوم به اجرای آتش مؤثر علیه تهدیدات هوایی دشمن در ارتفاعات پائین تا متوسط بپردازد.

این موشک ها می توانند اهدافی در برد 5000 متر و ارتفاع پروازی 30 تا 4000 متر را با سرعت قابل توجه 600 متر بر ثانیه ای خود نابود کنند.

اما سلاح اصلی ناوچه های تندر چهار پرتابگر موشک های کروز ضد کشتی از نوع نور با برد 120 کیلومتر و قادر با برد 220 کیلومتر است.

 

ناوشکن

ناوچه موشک انداز جوشن

ناوچه موشک انداز جوشن که با حضور فرماندهی کل قوا به آب انداخته شد، از آخرین فن آوری روز دنیا درزمینه ساخت بدنه، سامانه های تسلیحاتی، الکتریکی والکترونیکی، قدرت آتش توپخانه ای و موشکی سنگین برخوردار است. استفاده ازآلیاژهای ضد حرارتی و چند لایه سبب شده است که این ناوچه، مقاومت بسیار بالایی مقابل انواع موشک و اژدر از خود نشان دهد.

خصوصیت فوق العاده این شناور تمام ایرانی، سرعت و مانور بالا در درگیری های دریایی می باشد.

این ناوچه ایرانی مجهز به انواع تسلیحات راهبردی همچون توپ فجر 27 قدرتمند ترین توپ دریایی جهان با نواخت تیر ممتد 120 گلوله مرگبار در دقیقه، هواپیماهای بدون سرنشین جاسوسی، زیر دریایی های فردی و شناسایی السابحات وغیره می باشد. این ناوچه همچنین امکان فرود همزمان 2 فروند از انواع بالگردهای جنگی و غیره را دارا می باشد.

چندی پیش در کشورهای منطقه شایع شد که هیچ شناوری توان نزدیک شدن به جوشن را ندارد و هیچ شناور سطحی و زیرسطحی توان فرار از آتش توپ فجر 27 مستقر در عرشه این ناوچه را ندارد.

توپ فجر 27 به دست متخصصان نیروی دریایی و صنایع دفاعی بومی شده و قابلیت نواخت بالا برابر با آخرین استانداردهای جهانی و قابلیت کنترل از راه دور را دارد.

جمهوری اسلامی ایران سومین کشوری است که به فن آوری ساخت این توپ های پیشرفته دست یافته است و می رود که نسل های دوم و سوم جوشن حاکمان بی چون و چرای منطقه خلیج فارس باشند.


ناوچه  موشک انداز پیکان


پیکان یک ناوچه موشک‌ انداز کلاس سینا  است که براساس قایق‌های موشک‌ انداز کلاس کمان ساخته شده و در سال 1382 در دریای خزر به آب انداخته شد. ناوچه پیکان پیکان مجهز به 2 یا 4 موشک سطح به سطح و ضد کشتی سی 802، یک توپ 76 میلیمتری فجر 27 و یک توپ ضدهوایی 40 میلیمتری است.

ناوچه موشک‌ انداز پیکان در تیرماه 1392 به همراه ناوچه موشک‌ انداز جوشن به عنوان نخستین ناوگروه اعزامی شمال دردریای خزراز بندر انزلی به آستاراخان برای دیدار از ناوچه‌های روسیه و همچنین پاسخ به پهلوگیری ناو‌های روسی در اردیبهشت همان سال در منطقه اول نیروی دریایی در بندرعباس، به روسیه اعزام شد.


ناوچه
شناور موشک انداز ذوالفقار


شناور تندروی موشک انداز ذوالفقار یک شناور تندروی گشت دریایی است که برای حمله سریع به دشمن طراحی شده است. شناور موشک انداز ذوالفقار به موشک‌هاى کوثر در نسل قدیم و نصر1 در نسل جدید مجهز است.
 
کارایی مناسب، سرعت بالا،‌ مانور سریع و هزینه کم در مقابل کارایی بالا از ویژگی‌های شناور ذوالفقار است.

این شناور که به پیشرفته ترین تجهیزات الکترونیک، مخابراتی و اپتیکی مجهز است، دارای سرعت و قدرت مانور قابل توجهی است و طراحی آن براساس شرایط آب و هوایی و ویژگی های منطقه خلیج فارس انجام شده است.

 

ناوشکن

شناور موشک انداز سراج


شناور سراج 1 شناور تندروی تهاجمی موشک انداز ومتناسب با مناطق آب و هوای گرمسیری است. جنس بدنه این شناور فایبرگلاس بوده و مجهز به امکانات بومی مخابراتی و ناوبری الکترونیکی است که در سرعت بالا در داخل کابین، تغییرات ارتفاعی ناشی از حرکت بر روی آب و صدای زیاد احساس نمی‌شود. همچنین در شرایط طوفانی دریا، سرنشینان آن شدت امواج را احساس نخواهند کرد.

این شناور درزمینه‌های مختلفی همچون حفظ تعادل در سرعت بالا، رفتار مناسب عملیاتی در شرایط گوناگون و قدرت موتور بالا در کنار طراحی و ساخت بدنه مناسب از ویژگی‌های قابل توجهی برخوردار بوده و توان دریایی ایران را افزایش می‌دهد. بدنه شناور سراج در نوع خود کم نظیر بوده و به نیروی دریایی ایران توان بسیار بالایی را اضافه خواهد کرد.

 

ناوشکن

قایق پرنده باور


سرعت قایق پرنده باور 185 کیلومتر بر ساعت تا بیش از 190 کیلومتر بر ساعت بوده و ارتفاع پروازی معمول آن یک تا 5 متر و تا سقف چند ده متر عنوان شده است.

باور 2 یک پرنده رادارگریز است. خاصیت رادارگریزی این توانایی را به باور2 می‌دهد که با خیال آسوده مسافت طولانی را تا نزدیک هدف طی کند. این پرنده می‌تواند شناورهای تندرو را در اختفای کامل راداری منهدم کند و تهدید جدی برای ناوهای آمریکا است.

باور دارای یک نوع مسلسل است که می‌تواند بدون نیاز به فشنگ گذاری دوباره یا گرم شدن مکرر به سمت هدف شلیک کند. این قایق تهاجمی پرنده، مجهز به یک نوع دوربین با وضوح بسیار بالا برای عملیات شناسایی ضد تشکیلات دریایی دشمن است.

با توجه به استانداردهای منطقه‌ای و جهانی، نیروی دریایی ایران از قدرت ساحلی بسیار بالایی نه تنها در دفاع، بلکه در اعمال خسارات شدید و هزینه‌های بالا به نیروی متخاصمی که قصد نزدیکی به آب‌های جنوبی ایران را داشته باشد برخوردار است. بنا بر گزارشات غربی تجهیزات نظامی ایران به ویژه ناوشکن های موشک انداز و قایق‌های مهاجم تندرو در مقابل ناوهای میلیاردی آمریکا در عین حال کم‌هزینه‌ تر و هم‌ چنین خطرناک‌ تر هستند. وقتی که این قایق‌های تندرو به طور هماهنگ و گروهی مورد استفاده قرار گیرند و موضع نامشخصی داشته باشند، موشک‌های خود را از هر طرف به سمت ناوهای دشمن شلیک می‌کنند که در این صورت قدرت مانور ناو گرفته شده و مانند طعمه‌ای گرفتار می‌شود.
این در حالیست که کارشناسان نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی اعتقاد دارند، وقتی موشک‌های کوتاه‌ برد دقیق که با حملات زنبوری صدها ناوچه تندروی تا بن دندان مسلح ایرانی ترکیب می‌شوند، ضربه بزرگی به  بخش اعظمی از ناوهای پیشرفته آمریکایی» وارد خواهند کرد و دیگر اثری از ناوهای جنگی آمریکایی در خلیج فارس باقی نخواهد ماند.

انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.

پربیننده‌ترین اخبار رسانه ها
اخبار روز رسانه ها
آخرین خبرهای روز
مدیران
تبلیغات
رازی
مادیران
شهر خبر
فونیکس
او پارک
پاکسان
رایتل
طبیعت
میهن
گوشتیران
triboon