ناوگان بزرگ کشتیرانی ایران تحریم‌کنندگان را سردرگم کرده است
خبرگزاری تسنیم: مدیرعامل کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در واکنش به تحریم‌های جدید آمریکا که از روز گذشته اجرایی شد، تأکید کرد: فعالیت‌های هوشمندانه ناوگان بزرگ ملی بانیان تحریم را سردرگم کرده است و این روند امسال نیز با قدرت هرچه بیشتر ادامه می‌یابد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم، خط مقدم رویارویی با کشورهای متخاصم ــ کشتیرانی ــ از روز گذشته با تحریم‌های جدیدی از سوی غرب روبه‌رو شد، تحریم‌هایی که به‌گفته مدیرعامل کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران زیرساخت‌های اقتصادی کشور را نشانه رفته است. محمدحسین داجمر در گفت‌وگوی تفصیلی با خبرگزاری تسنیم از «مدیریت تحریم‌ها» به‌عنوان یکی از راهکارهای مقابله با آن یاد کرد و گفت: فعالیت‌های هوشمندانه ناوگان ملی بانیان تحریم را نیز سردرگم کرده است.
از روز گذشته تحریم‌ها علیه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران تشدید شد، تحریم‌های گذشته و تحریم جدید چه تأثیراتی در عملکرد کشتیرانی داشته و دارد؟
داجمر: تحریم‌های غیرمنطقی، ناجوانمردانه و بی‌اساس کشورهای غربی و متحدانشان که روز به روز نیز بر شدت آنها افزوده می‌شود، در درجه اول زیرساخت‌های اقتصادی کشور را نشانه رفته است، بنابراین رویارویی با آن به‌واقع، رویکردی حماسی می‌طلبد. کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران به‌حق از بدو پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون همواره در خط مقدم رویارویی با کشورهای متخاصم خارجی بوده است. همان گونه که در دوران دفاع مقدس همواره در خط مقدم جبهه حق علیه باطل قرار داشت، اکنون نیز در دوران جنگ نرم و اقتصادی، با آگاهی از نقش اساسی و بنیادین این شرکت در اقتصاد کشور، بیش از پنج سال است که تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار گرفته است. طی این مدت، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران همواره دنبال مدیریت تحریم‌ها بوده، به‌طوری که حتی در مواقعی، کشورهای غربی حرکت ناوگان تجاری ملی را نشانه روشنی بر شکست تحریم‌های اعمالی دانسته‌اند. طی این مدت، فعالیت‌های هوشمندانه ناوگان ملی حتی بانیان تحریم را نیز سردرگم کرده است. این روند، مسلماً در سال جاری نیز با قدرت هرچه بیشتر ادامه خواهد داشت و امید داریم همچنان به فعالیت مقتدرانه و حماسه‌گونه خود در آب‌های بین‌المللی ادامه دهیم. بااین‌همه، هرچند مجموعه عوامل کشتیرانی با تمام سعی و تلاش، به مقابله با تحریم‌ها اقدام کرده است، اما نمی‌توان تأثیرات منفی تحریم‌ها بر عملکرد کشتیرانی را کاملاً انکار کرد. به‌طوری که در بدو شروع، تحریم‌های اعمالی عمدتاً با ایجاد محدودیت‌های بیمه‌ای و مالی فعالیت‌های بازرگانی شرکت را هدف گرفته بود، اما اخیراً، خواسته یا ناخواسته ایمنی و امنیت کشتی‌ها و دریانوردان موضوع اصلی تحریم‌های اعمالی است.
با توجه به اینکه حدود 90 درصد مبادلات تجاری ایران توسط کشتیرانی انجام می‌شود، چه برنامه‌هایی را برای تأمین به‌موقع اقلام مورد نیاز کشور با توجه به محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها انجام داده‌اید؟
داجمر: به‌دلیل قیمت تمام‌شده پایین و صرفه‌جویی مناسب، حدود 90 درصد مبادلات تجاری جهان از طریق دریا صورت می‌گیرد. در ایران نیز، بیش از 90 درصد واردات و صادرات از طریق مبادی دریایی انجام می‌پذیرد و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، به‌عنوان ناوگان ملی همواره سهم مناسبی از محمولات وارداتی و صادراتی داشته است. همان طور که قبلاً نیز اعلام شده تحریم‌های اعمالی علیه کشور و به‌خصوص کشتیرانی، بعضاً مشکلات و محدودیت‌هایی را در تأمین خدمات ایجاد کرده است؛ اما این شرکت همواره حاضر بوده است هرکجا که منافع ملی کشور ایجاب می‌کند تأمین خدمات کشتیرانی برای محمولات وارداتی و صادراتی کشور را در اولویت قرار دهد. در این راستا، هرموقع لازم بوده است کشتیرانی تا حد توان سعی کرده تا محصولات وارداتی و صادراتی کشور، به‌ویژه کالاهای اساسی، به‌موقع تأمین و با حداکثر اولویت حمل می‌شود. اخیراً نیز به‌سبب خروج برخی دیگر از شرکت‌های کشتیرانی خارجی از تأمین خدمات حمل دریایی در بنادر کشور، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران نقشی به‌مراتب مهم‌تر و اساسی‌تر نسبت به قبل در تأمین خدمات کشتیرانی ایفا می‌کند.
پیش‌بینی شما از وضعیت فعالیت‌های کشتیرانی دنیا چیست؟
داجمر: پیش‌بینی از تحولات اقتصادی جهان متفاوت است. برخی امسال را سال پایان رکود اقتصادی و نقطه عطف در اقتصاد جهان می‌دانند. از سوی دیگر برخی معتقدند که ممکن است کاهش نسبی رشد اقتصادهای نوظهور، دوره دیگری از رکود را رقم بزند. بااین‌همه، اکثراً بر این موضوع اتفاق نظر دارند که صنعت کشتیرانی در حال حاضر بدترین شرایط ممکن را پشت سر می‌گذارد. بنابراین می‌توان امیدوار بود هرچند در سال پیشِ‌رو، وضعیت فعالیت‌های کشتیرانی بهبود آن‌چنانی نداشته باشد، اما می‌تواند نقطه عطف و سرآغازی بر چرخه دیگری از رشد در صنعت حمل و نقل دریایی باشد. به‌عبارت دیگر، در مقایسه با دوره رکودی که بیش از پنج سال به درازا کشیده است، می‌توان امیدوار بود با توجه به افزایش اسقاط و کاهش سفارش‌های ساخت در بخش‌های مختلف و همچنین کاهش نسبی هزینه‌های ناشی از قیمت نفت، با گذشت زمان شاهد بهبود بیشتری در بازارهای کشتیرانی باشیم.
برنامه‌های کشتیرانی در سال 92 چیست؟ بیشترین تمرکز شما در سال جدید روی چه مسئله‌ای خواهد بود؟
داجمر: کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین هلدینگ حمل و نقل کشور و خاورمیانه با داشتن ناوگان قدرتمند و متنوع، به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین زیرساخت‌های اقتصادی کشور ایفاگر نقش بوده است. در سال پیشِ‌رو نیز سعی و تلاش بر این خواهد بود تا به بهترین نحو ممکن به جابه‌جایی محمولات مبادلاتی کشور اقدام نماید. بااین‌همه، هلدینگ کشتیرانی همواره در راستای تکمیل زنجیره تأمین حمل و نقلی، به‌دنبال تنوع‌بخشی به خدمات خود بوده و خواهد بود. در سال 92 کشتیرانی تلاش می‌کنیم تا برای اولین بار در صنعت اسقاط کشتی نیز ورود پیدا کند. توسعه تعمیرات کشتی و تأمین خدمات فراساحل از دیگر برنامه‌های مهم در سال 92 خواهد بود. توسعه سوخت‌رسانی به کشتی‌ها از دیگر برنامه‌های مهم گروه است. همچنین گروه کشتیرانی با توسعه ظرفیت ناوگان کشتیرانی خود در دریای خزر، حضوری پررنگ‌تر از قبل در تأمین خدمات حمل در آن حوزه را خواهد داشت.
در حال حاضر چه تعداد کشتی در ناوگان کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران وجود دارد؟
داجمر: کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران دارای ناوگانی متشکل از 148 فروند کشتی از انواع مختلف کانتینربر، فله‌بر، جنرال کارگو است.
چه تعداد ملکی و چه تعداد اجاره‌ای هستند؟
داجمر: همگی کشتی‌های کشتیرانی ملکی هستند. هرچند ممکن است بعضاً به‌سبب نیاز و به‌صورت موردی کشتی‌هایی نیز به‌صورت اجاره و موقتاً در اختیار ناوگان قرار گیرد. اما عمدتاً در گروه کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران تأکید اصلی بر به‌کارگیری کشتی‌های ملکی است.
برنامه‌ای برای افزایش ناوگان کشتیرانی دارید؟
داجمر: بله، در این راستا نیز سال گذشته یک فروند کشتی کانتینربر تحویل ناوگان شد و این مجموعه در تلاش است تا به‌رغم محدودیت‌های موجود، چند کشتی را به ناوگان خود اضافه کند.
با توجه به اعمال تحریم‌های جدید، اولویت کشتیرانی استفاده از ظرفیت داخلی برای تأمین ناوگان است یا خرید خارجی؟
داجمر: کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران از بدو پیدایش و آغاز فعالیت‌هایش، همواره در فضای رقابتی کسب و کار بین‌المللی مشغول فعالیت است و همواره سعی داشته است به بهترین روش ممکن از مجموعه منابع موجود داخلی و خارجی به بهترین نحو ممکن که صرفه و صلاح شرکت در آن باشد، استفاده نماید. بااین‌حال، استفاده از ظرفیت داخلی برای تأمین ناوگان همواره مد نظر و در اولویت بوده است. اما باید توجه داشت که به‌رغم این اولویت‌دهی، صنعت کشتی‌سازی کشور به‌سبب تقاضای زیاد و ظرفیت پایین ساخت، در حال حاضر جوابگوی تمامی نیازهای ساخت کشتی کشور هم از لحاظ ظرفیت و هم از لحاظ تنوع نمی‌باشد. لذا، هلدینگ کشتیرانی به‌رغم تمایل فراوان به تأمین ناوگان مورد نیاز خود از ظرفیت داخلی، برای نیل به اهداف سند چشم‌انداز و حفظ موقعیت برتر در منطقه و همچنین به‌روزآوری ناوگانش برای رفع نیازمندی‌های کشور در مبادلات تجاری، ناچار است در مواردی به تأمین کشتی از منابع و کشتی‌سازی‌های خارجی روی آورد. امیدواریم تا با بهبود زیرساخت‌های کشتی‌سازی کشور هم از منظر ظرفیت ساخت و هم از منظر تنوع، هلدینگ کشتیرانی تعداد بیشتری از کشتی‌های مورد نیاز خود را در یاردهای داخلی تأمین کند.
به‌عنوان یک مصرف کننده، کشتی‌سازان داخلی چه مزیت‌ها و احیاناً چه پیامدهای منفی را برای شما دارند؟ نقطه قوت کشتی‌سازان داخلی در مقایسه با سازندگان خارجی چیست؟
داجمر: صدور سفارش ساخت در داخل، با توجه به محدودیت‌های موجود، به‌ویژه در تأمین منابع مالی، به‌مراتب آسان‌تر از انجام هرگونه مذاکرات در خارج از کشور است. اما، ظرفیت پایین کشتی‌سازی و محدودیت‌های موجود بعضاً تأخیرهایی را در تحویل‌دهی در پی دارد که با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده جهت بهره‌برداری بازرگانی، تأخیر در تحویل‌ها زیان‌های مالی و غیرمالی را به‌دنبال دارد. موضوع دیگر در رابطه با صنعت کشتی‌سازی کشور، نبود تنوع ساخت کشتی در آن است که امید می‌رود در آینده، این نقیصه با انجام سرمایه‌گذاری‌ها و مشارکت بیشتر مهندسان و خبرگان این صنعت، برطرف شود.
کشتیرانی چه عملکردی در حوزه تعمیر کشتی داشته و چه برنامه‌ای در خصوص توسعه فعالیت‌های تعمیراتی در خلیج فارس دارید؟
داجمر: شرایط مناسب بازار اسقاط کشتی و همچنین نیاز وافر به توسعه تعمیرات شناورها در داخل کشور، گروه کشتیرانی را بر آن داشته است که در این زمینه نیز برنامه‌ریزی‌های لازم را انجام داده و به‌دنبال کسب سهم مناسبی در منطقه باشد، به‌طوری که در سال گذشته خدمات تعمیراتی مناسبی به کشتیرانی‌های داخلی و حتی خارجی ارائه شده است.
آیا قیمت تمام‌شده تعمیر کشتی با قیمت سایر یاردهای تعمیراتی منطقه رقابتی است؟ چه برنامه‌ای برای کاهش قیمت تمام‌شده دارید؟
داجمر: قیمت تمام‌شده تعمیر در یاردهای داخلی در مقایسه با یاردهای تعمیراتی منطقه کاملاً رقابتی است. اما با وجود این، همواره سعی بر این است تا با به‌کارگیری رویکردهای مناسب در کاهش هرچه بیشتر آن اقدام کند.
و سؤال آخر، مشکلات مربوط به پرداخت حق مأموریت ارزی دریانوردان برطرف شده است؟
داجمر: همان طور که استحضار دارند دریانوردان مطابق عرف بین‌المللی بخشی از حقوق و مزایای خود را تحت عنوان حق مأموریت ارزی دریافت می‌نمایند و با عنایت به اینکه دریانوردان، از اهم سرمایه‌ها در صنعت کشتیرانی محسوب می‌شوند، لذا نهایت سعی و تلاش شرکت بر این است تا حقوق و مزایای کارکنان به‌ویژه دریانوردان را در اولویت خاص قرار دهیم. در این راستا، کشتیرانی طبق قرارداد حق مأموریت ارزی دریانوردان را به حساب ارزی آنها واریز می‌کند. اما متأسفانه اخیراً، با توجه به سیاست چندنرخی شدن ارز، مشکلاتی در راستای برداشت اسکناس از این حساب‌ها برای دریانوردان به وجود آمده و موجبات نارضایتی آنان را فراهم آورده است. در این خصوص، کشتیرانی نهایت سعی را بر آن داشته است تا این معضل رفع شود و انتظار داریم، همان گونه که سعی وافری در تأمین نقدینگی لازم برای پرداخت‌های فوق‌الذکر را فراهم می‌آورد، مسئولان ذی‌ربط نیز تدابیر مناسبی اتخاد کنند تا دریانوردان به حق و حقوق به‌حق خود برسند.
گفت‌وگو از: بهمن نظری
انتهای پیام/*
