"اقتصاد اسلامی" ـ ۳۳ | کدام اقتصاد اسلامی را برگزینیم؟
با وجود تنوع دیدگاه‌ها، تلاش‌های علمی در حوزه اقتصاد اسلامی، ارزشمند و مفید است. هدف، نزدیک شدن هر چه بیشتر به حقیقت و ارائه راهکارهای عملی برای اداره امور اقتصادی جوامع اسلامی است.
"اقتصاد اسلامی" ـ ۳۲ | تنوع در دیدگاه‌ها؛ فرصت یا تهدید؟
ممکن است در ظاهر به نظر برسد که تنوع رویکردها در اقتصاد اسلامی باعث پراکندگی و عدم انسجام در این حوزه می‌شود، اما در واقع، این تفاوت‌ها می‌توانند فرصتی برای غنی‌تر شدن ادبیات علمی و رسیدن به دیدگاه‌های جامع‌تر باشند.
"اقتصاد اسلامی" ـ ۳۱ | تفکیک‌ناپذیری «ارزش» و «اقتصاد»
رفتارهای اقتصادی به‌طورقطع تحت‌تأثیر فرهنگ، دین و ارزش‌های اجتماعی قرار دارند و نمی‌توان آنها را صرفاً با شاخص‌های تجربی و غیرارزشی تفسیر کرد.
"اقتصاد اسلامی" – ۳۰ | نقد رویکرد منفعت‌گرایانه به انسان
اسلام نه انسان را از پیگیری منافع شخصی بازمی‌دارد و نه او را به فردگرایی محض سوق می‌دهد؛ بلکه او را در چارچوبی تعریف می‌کند که کسب ثروت، در هم‌تنیدگی با رعایت حقوق دیگران معنا می‌یابد.
"اقتصاد اسلامی" – ۲۹ |تعارض بین عدم جهان‌شمولی، با جامعیت
عدم امکان اجرا در شرایطی فعلی، اما به هیچ وجه از جامعیت اسلام نمی‌کاهد، زیرا جامعیت با جهان‌شمولی برابر نیست.
"اقتصاد اسلامی" –۲۸ | اقتصاد اسلامی جهان‌شمول است؟
اقتصاد اسلامی، به این دلیل که می‌تواند سبک زندگی اقتصادی جوامع مسلمان را تبیین کند، محدود به جوامع اسلامی است که اصول اقتصادی مبتنی بر اسلام را در رفتارهای اقتصادی خود به‌کار می‌برند؛ به این معنا، اقتصاد اسلامی نمی‌تواند ادعای جهان‌شمولی داشته باشد.
"اقتصاد اسلامی" –۲۷ | حل چالش یقین به دین با ابطال‌پذیری
نگرانی از خدشه‌دار شدن دین اسلام از طریق این پژوهش‌ها بی‌مورد است؛ چراکه تئوری‌ها، اراده خداوند نیستند که ممکن است ابطال شوند.
"اقتصاد اسلامی" – ۲۶ | آیا اقتصاد اسلامی ابطالپذیر است؟
پذیرش ابطال‌پذیری نظریات اقتصاد اسلامی، نه‌تنها تضعیف دین نیست، بلکه به‌عکس نشانگر پویایی و ظرفیت اصلاح‌پذیری دانش دینی در مسیر کشف حقیقت است.
"اقتصاد اسلامی" – ۲۵ | جوانب مدل‌سازی در اقتصاد اسلامی
تعریفی واحد و جهان‌شمول برای چارچوب مدل‌های اقتصادی، دشوار و حتی غیرممکن است. همان‌گونه که تفاوت در رفتارهای اقتصادی جوامع، به تولید نظریه‌های گوناگون منجر می‌شود، مدل‌سازی برای این نظریه‌ها نیز می‌توانند ساختارهایی متمایز داشته باشند.
"اقتصاد اسلامی" – ۲۴ |میزان آزمون‌پذیری تجربی اقتصاد اسلامی
بخش‌هایی از نظریات در حوزه تجربی قابل آزمون هستند، و برخی چنین نیستند. اما با توجه به تفاوت پاردایم، این «عدم‌آزمون‌پذیری تجربی» به معنای عدم دقت علمی یا نامعتبر بودن این تئوری‌ها نیست.
"اقتصاد اسلامی" – ۲۳ | حدّ عملیاتی بودن اقتصاد اسلامی
اقتصاد اسلامی صرفاً مجموعه‌ای از مباحث نظری و انتزاعی نیست، بلکه نظامی مبتنی بر عمل و کاربرد است. احکام اقتصادی اسلام از چارچوبی برخوردارند که ضمانت اجرایی داشته و نقش تعیین‌کننده‌ای در ساختار اقتصادی جوامع اسلامی ایفا می‌کنند.
"اقتصاد اسلامی"-۲۲|چالش «نگاه صرفاً تجربی به علم» حتی در غرب
اصرار بر گزاره «ضرورت اتکای تئوری‌پردازی، صرفاً به مشاهده تجربی»، ضمن عدم سازگاری با عقل و منطق، بسیاری از نظریات معرفتی و همچنین پایه‌های اندیشه‌ای تقریباً تمامی تئوری‌های غربی را نیز درگیر چالش‌های بنیادین می‌کند.
آیا «اقتصاد اسلامی» مدعی طرح پارادایمی جدید است؟
هیچ‌چیز مانع از آن نیست که در آینده پارادایم اقتصاد اسلامی به پارادایم غالب تبدیل شود، بدون آنکه بطور مستقیم ادعای جایگزینی داشته باشد.
آیا «اقتصاد اسلامی» علم اقتصاد را نادیده می‌گیرد؟
محققان باید به جای ترجمه و اقتباس صرف آموزه‌های اقتصاد متعارف، به تفکر، تحلیل و نوآوری بپردازند تا مرزهای جدیدی در علم اقتصاد خلق کنند. اقتصاددانان اسلامی نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
"اقتصاد اسلامی"–۱۹| «اقتصاد اسلامی» جزئی از کل اقتصاد است؟
اقتصاد اسلامی، با استناد به مبانی خاص خود، بطور طبیعی می‌تواند به عنوان بخشی از تحقیقات اقتصادی در سطح جهانی مطرح شود، اما در عین حال استقلال خود را از سایر رویکردها و مبانی اقتصادی حفظ می‌کند.
"اقتصاد اسلامی"–۱۸| تفاوت اقتصاد اسلامی و هترودکس و ارتدکس
اقتصاد اسلامی، به‌عنوان یک نظام اقتصادی مستقل، به‌لحاظ مبنایی تفاوتی عمیق با سیستم سرمایه‌داری و شاخه‌های درونی آن دارد. این تفاوت‌ها به‌گونه‌ای است که نمی‌توان اقتصاد اسلامی را صرفاً به‌عنوان یک رویکرد منتقد یا مکمل جریان‌های متعارف و هترودکس دانست.
"اقتصاد اسلامی"–۱۷| اقتصاد اسلامی یعنی نقد اقتصاد متعارف؟
اقتصاد اسلامی در بسیاری از موارد به تحلیل علم اقتصاد و مکاتب پشتیبان آن پردخته است. با این وجود ماهیت اقتصاد اسلامی در نقد مکاتب دیگر خلاصه نمی‌شود.
"اقتصاد اسلامی"–۱۶|اقتصاد،جهان‌شمول و اقتصاداسلام،بی‌معناست؟
در واقع، به‌عکس این، مسئله اصلی آن است که علم اقتصاد با ادعای شمولیت جهانی خود، از پذیرش تنوع تئوری‌های اقتصادی در جوامع مختلف خودداری می‌کند.
