ستارگان مدفون در تخت فولاد| آیت‌الله صلواتی واعظی خوش خلق که بیشتر وقتش را صرف مطالعه کرد
آیت‌الله شیخ حیدرعلی صلواتی عالمی خلیق و نیک محضر و خوش مشرب بود؛ اوقات خود را به عبادت و مطالعه و تألیف صرف و شاگردان بسیاری تربیت کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، تخت فولاد مجموعه‌ای فرهنگی، مذهبی و تاریخی و مدفن بزرگان، عرفا و دانشمندان بسیاری است که اکثر آنان شهرت جهانی نیز دارند. خدمات ارزنده‌ای که این بزرگان به انقلاب، اسلام و علم و هنر این مرز و بوم کرده‌اند بر کسی پوشیده نیست.
برخی از این بزرگان و علما هنوز هم آن طور که شایسته است شناخته نشده‌اند و لازم است برای شناخت بیشتر آنها به معرفی‌شان بپردازیم. خبرگزاری تسنیم در ادامه سلسله گزارش‌های ستارگان مدفون در تحت فولاد در این گزارش به معرفی شیخ حیدرعلی صلواتی، عالم فاضل و خطیب واعظ می‌پردازد.
آیت‌الله شیخ حیدرعلی صلواتی؛ عالم فاضل، مفسر قرآن، خطیب و واعظ؛ فرزند حاج قدیرعلی مداح الائمه ابن ملا هاشم بن ملا مهدی خوزانی، در 21 رمضان 1321 قمری در محله شمس آباد خوزان از توابع سده ماربین متولد شد.
جدش حاج ملا هاشم، به زهد و تقوی و کرامات بسیار معروف بوده، در کتاب «عبقری الحسان» در بیان تشرف اشخاص خدمت امام زمان(عج) دو تشرف از حاج ملا هاشم سدهی به نقل از فرزندش شیخ حیدرعلی صلواتی ذکر شده است. وی که در سال 1338 قمری در سن 110 سالگی وفات کرد و به زهد و تقوی و کرامات عدیده معروف بوده است.
شیخ حیدرعلی صلواتی مقدمات علوم را در زادگاه خود فرا گرفت و تحصیل علوم ادبی، صرف و نحو، و لغت را در اصفهان در مدرسه درب کوشک و مدرسه میرزا حسین بیدآباد آغاز کرد. وی با مشکلات فراوانی که در آن زمان وجود داشت نزد اساتید فن، ادبیات را کاملاً فرا گرفته و از محضر حاج میرزا رضا کلباسی از علوم وعظ و خطابه بهره مند شد.
فعالیت‌ها و اقدامات شیخ حیدرعلی صلواتی
شیخ حیدرعلی مقداری از سرگذشت خود را در آخر کتاب «انیس اللیل» استادش میرزا رضا کلباسی به نظم بیان داشته است. وی سپس در مدرسه چهارباغ نزد شیخ محمود مفید، سید صدرالدین کوپایی تحصیل علم کرد. آنگاه مدتی در شهر قم از محضر درس آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حایری مستفیض شد و پس از بازگشت به اصفهان دروس خارج را از محضر بزرگانی چون شیخ محمّدرضا نجفی، سیّد محمّد مدرس نجف آبادی؛ سیّد محمّدرضا خراسانی و سیّد علی نجف آبادی استفاده کرد تا به مقام اجتهاد رسید.
شیخ حیدرعلی صلواتی در مسجد آقا نور و دیگر مساجد محله دردشت اصفهان به اقامه جماعت و ارشاد و هدایت و تبلیغ احکام و امر به معروف و نهی از منکر می پرداخت. سیّد مصلح الدین مهدوی می‌نویسد: «واعظی فصیح البیان و گوینده‌ای شیرین کلام بود. منابر او مشحون به وعظ و موعظه و نقل احادیث و اخبار و تفسیر کلام الله مجید و ذکر مصائب و مناقب اهل بیت علیهم السلام بود». همچنین می‌نویسد: « او عالمی خلیق و نیک محضر و خوش مشرب بود. اوقات خود را به عبادت و مطالعه و تألیف صرف کرد».
از فعالیت‌های وی تألیف و تصنیف کتاب‌های علمی، سرودن اشعار عرفانی و مدایح و مراثی خاندان عصمت و طهارت بوده است که از آن جمله کتاب « نجم السهیل» یا راز و نیاز علی با خدا در نظم دعای کمیل است که مبیّن حالات گوینده است.
نسخه خطی این کتاب در میان آثار خطی به جای مانده از وی نزد خانواده او نگهداری می‌شود. این کتاب در اصفهان به تصحیح و همت فرزندش فضل الله صلواتی به چاپ رسیده است.
آثار شیخ حیدرعلی صلواتی
از دیگر آثار او «مجموعه قصائد و اشعار، کتاب الطاهرین، کتاب الطیبین و کتاب الصالحین» وی است این مجموعه توسط سیّد علی ناجی در سال 1374 قمری استنساخ نموده و آن را در کتابی جمع آوری کرده است.
وی اشعاری در مدح استادش شیخ محمّدرضا کلباسی سروده که در آخر کتاب «انیس اللیل» چاپ شده است. همچنین از آثار دیگرش «سفرنامة عتبات عالیات» که شامل اشعار و مطالب ارزنده دیگر مؤلف است و در سه سفری که به عتبات عالیات داشته به رشته تحریر درآورده است؛ «رساله جنگ» از وی در دو مجلد شامل یادداشت‌های پراکنده ایست شامل اشعار، احادیث، آیات قرآن، لطایف، مطالب تاریخی و دفتر حساب که بدون هیچگونه ترتیبی گردآوری شده است.
همچنین مجموعه شامل مطالب متفرقه و سودمند که بدون هیچ گونه ترتیب خاصی جمع آوری شده است؛ « رساله ستة ایام» وجیزه ایست مشتمل بر شش مقصد که به ستة ایام نام گذاری شده و مراد از هر یوم مقصدی می‌باشد که مؤلف مطالبی از خود و از دیگران را بدون ترتیبی خاص جمع آوری نموده است.
«مجالس» کتابی است که برای اهل منبر تنظیم شده است، هر منبر با ذکر آیه یا حدیث شروع شده، بعد آن را تفسیر می‌نماید در آخر هم ذکر مصائب ائمه معصومین علیهم السلام است، بر فراز هر منبر اول عنوان را ذکر می‌کند. بعضی از مجالس فقط خطبه‌اش آمده و خود منبر نانوشته مانده است؛ «قصائد» شامل مدح اهلبیت عصمت و طهارت و اصحاب آنها که در سال 1346 قمری به پایان رسیده است؛ مجموعه شامل چند خطبه از نهج البلاغه، در سیاست سیّدالشهدا، در اینکه عدالت طبیعی عالم است، خطبه حضرت زینب (س) در مجلس یزید و خطبه‌های حضرت امیر علیه السلام است.
شاگردان و تعلیم یافتگان مکتب شیخ حیدرعلی صلواتی
صلواتی سال‌ها در مدرسه‌های علمی به تعلیم و تربیت شاگردانی با تقوا و دانشمند پرداخت، وی درس‌های ادبیات، منطق، فلسفه، فقه، اصول و تفسیر را تدریس می‌کرد و در ضمن آن طلاب را با اخلاق عملی اسلامی آشنا می‌کرد.
علامه سیّد محمّدعلی روضاتی می‌نویسد: «مدرّس حاشیة ملا عبدالله و مقدمات و سیوطی و خصوصاً معراج السعاده. در مدرسه جده بزرگ حجره داشت و جلسات دائمی برای تفسیر قرآن کریم برای عامه مردم».
از شاگردان وی سیّد جلال الدین فقیه ایمانی؛ غلامحسین ابراهیمی دینانی؛ شیخ اسدالله جوادی و سیّد احمد تویسرکانی را می‌توان اشاره کرد.
از ویژگی‌های وی که در دوران تحصیل برای ایشان پیش آمده، تشرف خدمت امام زمان(عج) و نشناختن ایشان است که شرح آن در کتاب «العبقری الحسان» به قلم خود وی آورده شده است.
سرانجام این عالم ربّانی در 6 صفر1392 قمری مصادف با فروردین 1351 شمسی فوت و پیکرش را در تکیة دردشتی (خلیلیان) به خاک سپردند.
انتهای پیام/ ع
