به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، ایرانیان به واسطه تمدن دیرپای خود هر رویداد و برشی از تاریخ را به فرهنگ و هنری اصیل گره میزنند. سوگواری اباعبدالله(ع) یکی از رویدادهایی است که با آداب و رسوم خاص در هر نقطه از کشور و استان فارس گره خورده است و در شهرستانها و بخشهای مختلف استان فارس در سوگ امام حسین (ع) آداب و رسوم زیبا و معناداری اجرا میشود.
16 اثر ثبتی استان فارس با موضوع محرم
این آئینها از پیش از محرم با خیمه برافراشتن مردم زرقان و آئین 100 ساله پرچم در شهرستان داراب آغاز میشود و با دیگر آئینها نظیر" عمه کبار" مردم خرمبید، عزاداری سنتی لاری و هنر نمایشی تعزیه در دهه نخست محرم ادامه مییابد. مژگان ثابتقدم، مسئول مردمشناسی و ثبت آثار معنوی میراث فرهنگی فارس در گفتوگو با تسنیم آئینهای ثبت شده استان در ارتباط با محرم را 16 اثر اعلام میکند.
به گفته وی استان فارس در زمینه میراث معنوی بسیار غنی است به گونهای که تاکنون در این زمینه 68 اثر به ثبت رسیده که 16 اثر آن مربوط به ماه محرم و عزاداری امام حسین (ع) بوده است.
ثابتقدم میراث فرهنگی ناملموس یا به تعبیری میراث معنوی را شامل رفتارها، نمادها، آئینها، توانمندی در آشپزی، هنر صنایع دستی و جشنوارههای گوناگون معرفی میکندکه جزئی از فرهنگ یک ملت به شمار میروند و قابلیت ثبت و ضبط دارند ولی ملموس نبوده و نمیتوان آنها را در محل فیزیکی مانند موزه نگهداری کرد.
به گفته مسئول مردمشناسی و ثبت آثار معنوی میراث فرهنگی فارس اهمیت این میراث نه تنها در ظاهر فرهنگی آن بلکه در دانش و مهارتها، ارزش اجتماعی و گاه ابعاد اقتصادی است که از یک نسل به نسل بعدی منتقل میشود.
آئین سنتی « بنیاسد» شهرستان خرمبید
در میان آثار معنوی مرتبط با محرم، آئین سنتی « بنیاسد» شهرستان خرمبید در روز سیزدهم محرم اجرا میشود. این آئین از آئینهای بسیار قدیمی استان فارس است که همه ساله در شب سوم شهادت امام حسین (ع) و یاران وفادارش در منطقه صفاشهر(خرمی)در شمال استان فارس برگزار میشود.
جابر حیدریفرد، فارسپژوه در توضیح این آئین به خبرنگار تسنیم میگوید: بنیاسد یکی از اقوام و قبایل عرب از فرزندان اسد ابن خزیمه هستندکه در یافتن و خاکسپاری شهیدان واقعه کربلا اهتمام ورزیدهاند به همین جهت در تاریخ مشهور شدهاند.
به گفته وی به اعتقاد مردم در شب سوم از شهادت امام حسین (ع) این موضوع رخ میدهد به همین دلیل این مراسم در برخی از شهرهای قدیمی ایران با آداب و رسوم خاصی برگزار میشود.
در شهرستان خرمبید عدهای از مردم با لباس شبیه به قوم بنیاسد با بیل، کلنگ و سایر وسایل سنتی در تاریکی شب این آداب و رسوم زیبا را اجرا میکنند. آنها با حرکت کردن در خیابانها و کوچهها به صورت نمادین با بیل و کلنگ به کاوش و یافتن اجساد شهدا پرداخته و سپس بر آنها نماز میخوانند.
در این مراسم اشعار سنتی گوناگونی نیز اجرا میشود از جمله این بیت « بنیاسد همتی حسین مسلمان بود / تن شریف حسین اندر بیابان بود » و زمانی که بر اجساد شهدا میرسند، میخوانند « ای اهل کرم (حرم) حرمت این کشته بدانید / زیرا که غریب است به خاکش بسپارید».
حیدریفرد میگوید: از مشخصههای این آئین که در مقایسه با دیگر نقاط کشور ممتاز است برگزاری آن در شب و پوشش صورت افراد قوم بنیاسد که به صورت ناشناس هستند.
به گفته وی با اشاره به زنده و پویا بودن این آئین پس از سالهاو با توجه به شاخصههایی که دارد این اثر میتواند در فهرست میراث معنوی ملی ثبت شود.
از مهمترین کسانی که این آئین را برگزار میکردهاند شاعر اهل بیت حاج مصطفی فلاح، سلیمان سجادی، آخوند ملامحمد خرمی و آخوند ملامحمدحسین بوده و این آئین در گذشته با شور و حال خاصی در مجاورت مسجد جامع صفاشهر برگزار میشده است.
انتهای پیام/ن