کامران پارسی نژاد، نویسنده، در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا با اشاره به ادبیات دفاع مقدس و کمرنگ شدن آن در سالهای اخیر گفت: قبل از هر چیز باید بگویم که ادبیات جنگ در دنیا هیچگاه دچار فراز و فرود نمیشود و همواره وجود دارد، با گذشت قریب به 70 سال از جنگ جهانی دوم هنوز درباره این واقعه داستانهای بسیاری در دنیا نوشته میشود، نظر آنها این است که هر وقت یک رویداد بزرگی مثل جنگ اتفاق میافتد، باید حداقل 15 سال صبر و بعد از آن شروع به خلق اثر کرد.
وی ادامه داد: در دوران جنگ نویسندگان به دلیل اینکه در بطن ماجرا قرار دارند، نمیتوانند دقیق مسائل جنگ را واکاوی کنند، در دوران جنگ ادبیات به عنوان یک ابزار میتواند مورد استفاده قرار گیرد، از این جهت که ایجاد روحیه کند در پیشبرد اهداف جنگ و ...، اما بعد از آن است که باید داستانهای اصلی خلق شود و این نگرش در بین نویسندگان ما درست نیست که با گذشت 10 سال از جنگ دیگر باید داستان دفاع مقدس به پایان برسد، اتفاقاً تازه باید شروع کار باشد چرا که تمام فراز و نشیبها را پست سر گذاشتیم و خیلی دقیق میتوانیم بدون جریانهای سیاسی حاکم در آن دوران ارزشهای دفاع مقدس را در قالب رمان مطرح کنیم، طبیعی است که این کار هیچگاه دچار افت نشود و در سطح جهانی هم این اتفاق نمیافتد.
پارسینژاد که داوری جشنوارههای مختلف را در سالهای اخیر بر عهده داشته است، گفت: در ایران در طی سالهای اخیر ما شاهد حضور نویسندگان نوقلم هستیم که در شهرستانها بدون کوچکترین امکاناتی با تلاش و با اتکا به تواناییهای فردی آثار قابل توجهی را خلق کردهاند، این نویسندگان که اسمشان برای عموم هم چندان آشنا نیست، قلم بسیار گیرایی دارند، به نثر خیلی مسلط هستند، ساختار داستان را خوب میشناسند، من بسیاری از آثار قوام یافته دفاع مقدس را در بین این گونه آثار دیدم. در حقیقت به نوعی شاهد ظهور ذهنیتهای نو هستیم.
وی افزود: اگر فقط کار را محدود به معدود نویسندگانی که از ابتدای جنگ مینوشتند، کنیم و بخواهیم کارهای آنها را رصد کنیم و بر اساس آثار آنها بخواهیم ارزیابی کنیم، بله افت کردهایم، البته هر نویسندهای در دوره خود فراز و فرود دارد. اکنون بسیاری از نویسندگان کلاً از نوشتن دست کشیدهاند چه برسد نوشتن از دفاع مقدس. در حقیقت بسیاری از نویسندگان ما جهش و پویایی در کار خود ایجاد نکردند، اما نویسندگان توانمندی در آینده جایگزین این نویسندگان خواهند شد.
نویسنده «قطار 57» با اشاره به اینکه زنان نویسنده در عرصه دفاع مقدس حضور خوبی پیدا کردهاند، افزود: با وجود اینکه بسیاری میگویند، طبع زنانه با موضوعاتی چون دفاع مقدس و جنگ شاید چندان هماهنگی نداشته باشد، اما زنان در عرصه دفاع مقدس در سالهای اخیر رشد چشمگیری داشتهاند، آنها کاملاً با تحقیق و پژوهش به فضا ورود پیدا کردهاند و اتفاقاً آثار خیلی تاثیرگذار و ماندگاری را خلق میکنند.
وی با بیان این مطلب که اگر جریان نویسندگان جوان دفاع مقدس مورد حمایت قرار گیرند، با پدیدهای در ادبیات دفاع مقدس روبرو خواهیم شد.گفت: متولیان امور فرهنگی سیاستگذاری مدون و مشخصی نسبت به این حوزه ندارند، سیاستگذاری در این زمینه نیازمند نشستها و برگزاری جلسات کارشناسی است که اولویتبندیها را شناسایی کنند.
پارسینژاد افزود: توجه به نویسندگان نوقلم، حمایت از نویسندگان برگزیده جوایز دولتی و... نیز در این میان اهمیت فراوان دارد، باید توجه داشته باشیم که جشنوارهها نباید تنها به برگزاری ختم شوند، اگر متولیان فرهنگی بخواهند با درایت عمل کنند، باید این افراد را شناسایی کرده و مورد حمایت قرار دهند تا جریان تاثیرگذاری در این حوزه داشته باشیم. این را هم باید بدانیم که جنگ ما با جنگ کشورهای دیگر متفاوت بود، ما رویدادی را در جنگ خودمان رقم زدیم که مشابه آن در کشورهای دیگر نیست و خیلی از محققان و پژوهشگران غربی بسیاری از اتفاقاتی که در جنگ ما رخ داد، برایشان قابل درک نیست.
این نویسنده گفت: لازمه این کار این است که نگرش جهانی در حوزه ادبیات دفاع مقدس به وجود آید، این جریان نمیتواند خودجوش باشد ما با توجه به فرهنگ و باورها در دفاع مقدس داستان مینویسیم، برای نمونه نویسندگان ما تاثیرگذاری عاشورا در جنگ را نشان میدهند، اما این موضوع برای کشورهای دیگر مفهوم نیست، بنابراین طرز نگارش داستان تغییر میکند، بسیاری از کشورهای دنیا از جمله کشورهای اطراف چون ترکیه و سوریه علاقهمندی بسیاری برای آگاهی از دفاع مقدس ما دارد که ما در حوزه داستان دستمان خالی است.
وی با اشاره به تربیت استعدادهای جوان نویسندگی و ارزیابی فعالیتهای نهادهای فعال در این زمینه گفت: حوزه هنری یکی از نهادهای فعال در این زمینه است، که فعالیتهای خود را در آغاز بسیار خوب شروع کرد، در مرحله تولید اثر ادبی فوقالعاده عالی عمل کرده است، اما اکنون در حوزه تربیت و هدایت نویسندگان نو و تربیت نویسنده کمکاریهای شدیدی وجود دارد، عملاً چرخه بزرگی که حرکت کرده بود و 200 تا 300 نویسنده مطرح را تربیت کرده بود، متوقف شده است.
پارسینژاد تصریح کرد: دورههای داستان نویسی که در سالهای اخیر کمتر برگزار شده است، انجمنهای غیردولتی هم آنچنان فعالیت چشمگیری در حوزه آموزش نداشتهاند، فقط در حد برگزاری جشنوارهها اقدام کردهاند. جشنوارهها نیز تنها به برگزیده شدن و اهدای جوایز ختم میشود، هیچ نوع نگاه و نگرش چشمگیری نسبت به آینده ندارند، متولیان امور فرهنگی ما جریانسازی نکردند اینکه بتوانند سرمایهها را در جهتی قرار دهند که ما شاهد ظهور ادبیات دفاع مقدس باشیم.
انتهای پیام/