به گزارش خبرگزاری تسنیم از اردبیل، به اذعان خود مسئولان بیش از 65 هزار بیکار در استان اردبیل وجود دارد که بخش عمدهای از آن شامل دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهی است.
هر چند استاندار اردبیل در اردیبهشت ماه امسال از کاهش نرخ بیکاری در اردبیل از 15 درصد در سال گذشته به 11 درصد خبر داد و در ادامه در آبان ماه مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان رقم بیکاری تابستان را به کمتر از میانگین کشوری و به عدد 9.9 درصد رساند، وضعیت بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی در حالی نگران کننده است که جمعیت آموزش دیدگان دانشگاهی رو به افزایش بوده و در کنار مردان، زنان نیز جویای فرصتهای شغلی هستند.
با این وجود نه در برنامههای کوتاه مدت، نه میان مدت و نه بلند مدت به تعبیر خود دانشجویان سهمی از اشتغال مطلوب در آینده به صورت عملیاتی تعریف نشده است و ایدههایی که مطرح میشود نتوانسته امیدواری لازم را در دل دانشجویی که تمایلی به دریافت پول توجیبی از والدین خود نیست، به همراه داشته باشد.
عدم تناسب رشته با شغل و نوش داروی طرح کارورزی
به اعتقاد یکی از دانشجویان اصلی ترین مشکل در پیدا کردن شغل، نبود فرصتهای شغلی متناسب با رشته تحصیلی است.
رضا صادقی که در رشته عمران تحصیل میکند معتقد است این دغدغه در اغلب رشتههای دانشگاهی دیده میشود.
وی افزود: برخی دانشجویان به دنبال این هستند که از زمان دانشجویی بتوانند به استقلال نسبی مالی دست یافته و حداقل هزینههای خود را در این وضعیت گرانی به خانواده تحمیل نکنند.
صادقی تاکید کرد: با این وجود در بیشتر رشتههای دانشگاهی هیچ فرصت شغلی برای دانشجو در سطح جامعه دیده نمیشود.
در پاسخ به این دغدغه بود که وزیر سابق تعاون، کار و رفاه اجتماعی، ایجاد اشتغال متناسب با رشتههای فارغ التحصیلان دانشگاهی را مطرح کرد.
هرچند علی ربیعی این مهم را به واسطه احساس نیاز جامعه و دغدغه دولت طرح کرده بود اما تنها کمی بررسی نشان میدهد که به جای خوانش اشتباه اول شغل بعد رشته، باید رشتههای دانشگاهی متناسب با نیاز جوامع و بازار کار طراحی شود.
تا جایی که بیتوجهی دانشگاه ها به این موضوع و تربیت دانشجو با پارهای از علوم بی توجه به نیاز بازار کار موجب شده است تا اینبار دولت برای حل بیماری به وجود آمده نسخه اشتباهی را بپیچد.
از سویی به منظور پاسخ به دغدغه دانشگاهیان طرح کارورزی از سال گذشته مطرح شد.قرار بود در این طرح مهارتهایی در اختیار دانشجو و فارغ التحصیل دانشگاهی قرار گیرد تا بتواند در بازار گلیم خود را از آب بیرون بکشد.
مدیر کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان در خصوص آخرین وضعیت اجرای این طرح تصریح کرد: تعداد کل ثبت نام کننده طرح کارورزی در سامانه 9 هزار نفر است که افراد واجد شرایط شامل سه هزار و 536 نفر هستند.
قاسم رحیمی گفت: تاکنون هزار و 5 قرارداد کارورزی نیز منعقد شده است.
هر چند این طرح با هدف تلطیف بازار کار و ارتباط دهی دانشگاه و بازار در دستور کار قرار گرفته اما عملا بازه طولانی مدت اجرا موجب شده نظر اغلب فارغ التحصیلان را جلب نکند.
اشتغال دولت به اعطای تسهیلاتی که متقاضی ندارد
از سویی در برنامههای میان مدت، دولت اعطای تسهیلات به منظور ایجاد فرصتهای شغلی را سیاست اصلی خود قرار داده است.بطوریکه بخش دولتی از سویی آب پاکی را برای استخدام در دستگاههای خود بر روی دستهای خالی از اسکناس جوانان ریخته و بر روی اعطای وامهای اشتغال زا در قالب تسهیلات فراگیر، روستایی و مشاغل خانگی متمرکز شده است.
این در حالی است که در کمال شگفتی نمایندگان استان نیز در دفاع از عملکرد خود اختصاص سهم مناسب از این تسهیلات را به عنوان عملکرد شاخص خود در اشتغال زایی عنوان می کنند.
در این خصوص نماینده مردم اردبیل، نیر، نمین و سرعین در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اختصاص 1.5 میلیارد دلار از محل صندوق توسعه ملی برای اشتغالزایی در استان ها ادامه داد: به ویژه در اعطای تسهیلات بخش روستایی و عشایری دیده شده است.
محمد فیضی افزود: در خود استان اردبیل نیز با وجود اینکه 1.5 درصد از مساحت کشور را شامل میشود میزان تسهیلات پیش بینی شده سه درصد از کل این مبلغ است.
وی به پیش بینی اعتبار مناسب در بودجه سال 97 جهت رونق اشتغال اشاره و تاکید کرد: تسهیلات مطلوبی در اختیار بانک ها قرار داده خواهد شد.
اما سوال یک دانشجو این است که وقتی نه سرمایه اولیهای در کار است و نه ضامنی برای دریافت وام، با 10 یا 20 میلیون تومان چگونه میتوان شغلی ایجاد کرد و با نوسانات فعلی قیمتها به در بسته نخورد؟ و آیا به غیر از این است که خود وام بدهی به بانکها است و باید بدون در نظر گرفتن سود یا زیان دهی یک شغل، از ماه اول پرداخت، بازپرداخت آن آغاز شود؟
در عین حال که برخی مسئولان نرخ پایین تسهیلات را به عنوان توجه ویژه به اشتغال زایی توصیف میکنند اما در اغلب مواقع شرایط دریافت وام به حدی گرفتار کاغذ بازی است که متقاضی عطایش را به لقایش میبخشد.
تدوین سند چشم انداز اشتغال و بلاتکلیفی جویندگان فعلی کار
یکی از دانشجویان در خصوص بلاتکلیفی برنامههای اشتغال در استان اردبیل تصریح کرد: اشتغال دغدغه دانشجو و فارغ التحصیل دانشگاهی است؛ اگر زمانی گفته میشد درس بخوان تا کسی برای خودت بشوی، امروز این ابراز عقیده صحیح نیست.
نسترن خدایی معتقد است پیدا کردن فرصتهای شغلی برای دختران به مراتب سختتر است.
وی که در رشته برق تحصیل کرده است معتقد است در برخی مواقع برای یک فرصت شغلی فقط پسران جذب میشوند و در آزمونهای استخدامی نیز شاهد این تبعیض جنسیتی هستیم.
خدایی این استدلال را که مردان نان آور خانواده هستند و باید در پیدا کردن فرصت شغلی امتیاز بیشتری داشته باشند نتیجه جاخالی دادن برنامه ریزان از معضلاتی که خود به وجود آوردهاند میداند.
وی تاکید کرد: در برخی مواقع ممکن است یک دانشجوی دختر توانمندی علمی و فنی بیشتری داشته باشد و چنین دیدگاهی زمانی که با تعصبات و محدودیت های ضد فرهنگی اشتغال بانوان همراه می شود، موجب خواهد شد تا بسیاری از فارغ التحصیلان دانشگاهی دختر بعد از اتمام تحصیلات در منزل بنشینند و از آموزه های خود بهره ای نبرند.
این دغدغه در وضعیتی است که تدوین سند اشتغال استان اردبیل تا سال 1425 از سوی استاندار اردبیل مطرح شده و قرار است در این سند که منطبق با آمایش سرزمین است به دغدغه اشتغال جوانان پاسخ داده شود.
اما سئوال اینجاست که تکلیف دانشجویان بیکار فعلی چیست؟
پیشنهاد مبالغ اندک برای کار
نبود فرصتهای شغلی و برنامهریزیهای به خطا رفته که موجب شده دولت دست به دامن بخش خصوصی و سرمایه گذاران برای ایجاد فرصتهای شغلی شود، از سویی قدرت کاذبی برای بخش خصوصی فراهم ساخته تا نیروی کار را با سلیقه خود و نه بر اساس قوانین به کار گیرد.هر چند دستگاه متولی به روابط کارگر و کارفرما مداخله دارد اما به اعتقاد یکی از دانشجویان اغلب محیطهای کاری خصوصی مبالغ نازلی را برای کار کردن پیشنهاد میدهند.
رضا معتمد با تاکید به اینکه در بیشتر مواقع نه بیمه و نه هیچ مزیتی در کار تعریف نمیشود، افزود: با حق الزحمههای نازل شغلی پیشنهاد میشود و گاها مغایر قوانین است اما به دلیل نبود فرصت شغلی برخی از آن استقبال میکنند.
این دانشجوی رشته حسابداری معتقد است بخش دولتی باید ساماندهی و نظارت بیشتری اعمال کند و از سویی اشتباهات دهههای اخیر در ایجاد فرصتهای شغلی حداقل برای نسل های بعدی تکرار نشود.
در خیابان ها خیل عظیمی از جوانان جویای کار سرمایه های انسانی هستند که در برنامه های مچاله در وعده ها و طرح های باری به هر جهت در معرض آسیبهای مختلف قرار گرفتهاند.
کسی خود را مسئول و مکلف به ایجاد فرصت های شغلی نمیداند و در تعریف جدید از اشتغال در استان بدون بهره گیری از بیمه فردی که بالای یک میلیون تومان دریافتی ماهانه دارد، شاغل محسوب میشود.
این در حالی است که این رقم در مقایسه با هزینه های جاری زندگی فرصت استقلال مالی و تشکیل زندگی را فراهم نخواهد ساخت.
دانشجویانی که خود گاها برای تحصیلشان به دانشگاه ها پول پرداخت میکنند، منتظر برنامه عملیاتی و رونق بخشهای اقتصادی هستند و مشخص نیست کدام بخش دانشگاه، متولیان، بازار و خانواده ها باید پاسخگوی این دغدغه باشند.
گزارش از ونوس بهنود
انتهای پیام/ش