ثمرات انقلاب ۴۰ ساله ـ استان‌ها| کسب رتبه نخست ‌اصفهان در تولید انواع محصولات کشاورزی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، کشاورزی در طول سالیان دراز یکی از مشاغل اصلی افراد بوده که در ایران و به خصوص در اصفهان زندگی می‌کرده‌اند. وجود رودخانه زاینده‌رود یکی از دلایل اصلی رونق گرفتن این فعالیت در اصفهان بوده، اما با گذر زمان کشاورزی در اصفهان دستخوش تغییرات و رونق بسیاری شده است.

بخش کشاورزی از مهم‌ترین و استراتژیک‌ترین بخش‌های اقتصادی کشور محسوب می‌شود که امنیت غذایی جامعه به آن وابسته است. نگاهی به دستاوردهای انقلاب اسلامی در حوزه کشاورزی استان اصفهان با بررسی شرایط و اوضاع کشاورزی استان در دهه منتهی به سال‌های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و مقایسه آن با چهار دهه پس از انقلاب گویای بسیاری از حقایق مثبت است.

خودکفایی در تولید محصولات اساسی کشاورزی همواره یکی از جهت‌گیری‌های اصلی توسعه بخش کشاورزی در راستای ارتقای امنیت غذایی است. تولید محصولات زراعی در سال‌های اخیر با وجود کاهش سطح زیرکشت بعضی محصولات دارای عملکردی با روند افزیشی بوده به‌دلیل بروز خشکسالی‌های متمادی طی چند سال اخیر تولیدات زراعی دستخوش تغییرات زیادی شده است.

اکنون بعد از گذشت 40 سال از دوران انقلاب اسلامی، کشاورزی استان اصفهان همگام با سال‌های انقلاب رشد کرده به نحوی که اراضی کشاورزی استان اصفهان حدود 563000 هکتار یا معادل 5.3 درصد از مساحت استان را تشکیل می‌دهد که با وجود محدودیت‌های منابع آب طی سال‌های اخیر حدود 290 هزار هکتار آن تحت کشت زراعی و باغی قرار می‌گیرد. تعداد شاغلان بخش کشاورزی استان نیز بیش از 180 هزار نفر معادل 12 درصد از شاغلان استان است.

کشاورزی استان اصفهان به دلیل وابستگی به رودخانه زاینده‌رود تاکنون فراز و نشیب‌های بسیاری را با خشکسال‌های متوالی پشت سر گذاشته و امروزه با خودباوری مردم، همت کشاورزان و مسئولان استانی جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده و توانسته رتبه‌های برتر تولیدی زیر بخش زراعت استان در کشور را به خود اختصاص دهد، به طوری که رتبه نخست در تولید تعداد ریز غده سیب‌زمینی (مینی تیوبر) و تولید پیاز، جایگاه دوم در تولیدات گلرنگ و سایر محصولات جالیزی (طالبی، گرمک و ... ) و دیگر رتبه‌ها را کسب کرده است.

بدون شک دستیابی به عمق برکات انقلاب اسلامی در ایران زمانی قابل لمس است که مقایسه‌‌ای بین شرایط کشاورزی کشور، در قبل و بعد از انقلاب اسلامی در طول این چهار دهه داشته باشیم.

معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم درباره تولیدات زراعی و باغی کشاورزی استان اصفهان اظهار داشت:  از 564000 هکتار اراضی با قابلیت کشاورزی در سال زراعی 97-96 حدود 197000 هکتار معادل 35 درصد به کشت محصولات زراعی که 177000 هکتار مربوط به زراعت کشت‌های آبی و  20000 هکتار مربوط به کشت‌های دیم اختصاص یافته است. میزان تولید انواع محصولات زراعی از این سطوح  در سال زراعی 97-96 با توجه به بروز پدیده خشکسالی و کاهش سطوح زیر کشت حدود 3242000 تن بوده است.

مهرداد مرادمند افزود: استان اصفهان باحدود 75574 هکتار سطح کشت محصولات باغی آبی و دیم در سال 1396معادل 13 درصد از اراضی مورد بهره‌برداری در بخش به محصولات باغی اختصاص یافته و میزان تولید محصولات باغی حدود 474525 تن است.

وی گفت: در بین محصولات باغی استان "به" با سطحی برابر 2328 هکتار 21 درصد سطح کشور و با تولید 24059.2 تن رتبه دوم کشور و سیب با سطحی برابر 21635.9 هکتار 10 درصد سطح کشور و با تولید 237842 تن رتبه سوم و گل محمدی با سطحی برابر 2826 هکتار 15 درصد سطح کشور و با تولید 3494 تن رتبه دوم کشور را به خود اختصاص داده است.

معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان درباره وضعیت امور دام و تولید محصولات در استان اصفهان بیان کرد: استان اصفهان یکی از قطب‌های مهم تولید محصولات دامی در کشور است از نظر آمار دام سبک و سنگین استان دارای 3.5 میلیون رأس گوسفند و بز( به‌جز دام عشایری) و 458 هزار رأس گاو و گوساله و بالغ بر 10 هزار نفرشتر است که از نظر واحد دامی حدود 7 میلیون واحد دامی ( دام سبک و سنگین ) را شامل می‌شود.

وی افزود: استان اصفهان با وجود دامداران و دامپروران سخت کوش و هوشمند با تعداد 1724 واحد صنعتی و 16726 واحد نیمه صنعتی و سنتی، توانسته است از نظر تولید شیرخام در کشور رتبه اول را با تولید سالیانه بالغ بر یک میلیون و سیصد و هفتاد هزار و پانصد تن و همچنین رتبه اول در زمینه تولید شیر به ازای هر رأس گاو شیری را کسب کند.

مرادمند اظهار داشت: با تولید 68900 تن گوشت قرمز در سال رتبه پنجم کشوری را به خود اختصاص داده است. استان از نظر تعداد گاوداری‌های شیری و ارزش اصلاحی گاو شیری اصیل و همچنین از نظر افزایش بهره‌وری در گاوداری‌های صنعتی رتبه اول کشور را دارا است.

افزایش بهره‌وری و اقتصادی شدن پرورش دام در استان

وی در پاسخ به این سئوال که برای افزایش بهره‌وری و اقتصادی شدن پرورش دام در استان چه اقداماتی اجرایی شده است، گفت: در راستای افزایش بهره‌وری و اقتصادی شدن پرورش گوسفند و بز و ازدیاد تولید گوشت قرمز و شیر بز، با اجرای طرح اصلاح‌نژاد گوسفند و بز در واحدهای بسته از طریق تلاقی با گوسفند اصیل رومانوف و بزهای اصیل سانن و آلپاین زمینه‌های مساعد فراهم شده و یک پایگاه اصلاح نژادی گوسفند و بز در استان راه‌اندازی شده است.

معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان خاطرنشان کرد: در استان اولین مرکز تخصصی پرورش تلیسه شیری در سطح کشور وجود دارد که تأمین کننده تلیسه ممتاز برای سایر استان‌ها است. با توجه به کیفیت شیر تولیدی در استان با قابلیت عرضه در بازارهای منطقه‌ای و در راستای خرید حمایتی شیرخام از دامداران استان، طی سال گذشته بیش از  5232 تن شیر خشک تولیدی گاوداری‌های صنعتی استان، به خارج از کشور صادر شده است.

وی درباره وضعیت واحدهای طیور، سایر ماکیان را در استان اصفهان بیان کرد: تعداد  1850 واحد مرغداری گوشتی با ظرفیت 36 میلیون قطعه در دوره و با تولید سالانه 206 هزار تن گوشت طیور، رتبه اول در ظرفیت تولید و رتبه دوم تولید گوشت مرغ. تعداد 200 واحد فعال تولید تخم مرغ با ظرفیت 10.6 میلیون قطعه و تولید سالیانه 100 هزار تن تخم مرغ و رتبه دوم کشور در ظرفیت و تولید تخم مرغ، تعداد 15 واحد فعال مرغ مادر گوشتی با ظرفیت 700 هزار قطعه و تولید بیش از 60 میلیون تخم مرغ نطفه‌دار از جمله فعالیت‌ها است.

مرادمند افزود: همچنین تعداد 110 واحد فعال پرورش بوقلمون گوشتی با ظرفیت  700 هزار قطعه و تولید سالانه 8000 تن گوشت بوقلمون و رتبه اول کشور در تولید گوشت بوقلمون، تعداد 60 واحد شترمرغ فعال در استان با ظرفیت 10000 قطعه شترمرغ و تولید سالیانه 850 تن گوشت شترمرغ و رتبه اول تولید گوشت شترمرغ از دیگر اقدامات است.

وی ادامه داد: تعداد 11  واحد بلدرچین فعال در استان با ظرفیت حدود 750 هزار قطعه و تولید سالانه  1000تن گوشت بلدرچین، مرکز اصلاح‌نژاد مرغ بومی در استان با تولید سالیانه 1.2 میلیون  قطعه جوجه یک‌روزه بومی و رتبه اول تولید جوجه بومی و تعداد 750 هزار کلنی زنبور عسل در سطح استان و تولید سالانه حدود 4014 تن عسل اعم فعالیت‌ها در استان است.

پیشرفت در کشت گلخانه‌ای

معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان در پاسخ به این سئوال که کشاورزی استان اصفهان در زمینه کشت گلخانه‌ای تا چه میزان موفق بوده است، گفت: از مهمترین مزایای کشت‌های گلخانه‌ای می‌توان تولید خارج از فصل یا مکان طبیعی با افزایش عملکرد در واحد سطح، افزایش راندمان مصرف آب، امکان تولید محصول سالم و اشتغالزایی بالا در واحد سطح اشاره کرد.

وی ادامه داد: سطح زیر کشت محصولات گلخانه‌ای شامل سبزی و صیفی و گل و گیاه زینتی استان برابر 1638 هکتار و میزان تولید سالیانه سبزی و صیفی گلخانه‌ای استان بالغ بر 244648 تن است که رتبه سوم کشوری را به خود اختصاص داده است. میزان تولید سالانه گل شاخه بریده حدود 69 میلیون شاخه، و گل‌های نشایی-فصلی با تولید 56 میلیون نشاء رتبه چهارم کشور را کسب کرده و در زمینه تولید گل شب بو، استان رتبه اول کشور را داراست.

مرادمند اظهار داشت: استان اصفهان با تولید بیش از 2 میلیون اصله نهال استاندارد دارای رتبه اول تولید نهال شناسه‌دار در کشور را به خود اختصاص داد. همچنین تولید  اولین سری نهال گواهی شده در سطح کشور در واحد تولیدی شرکت فجر اصفهان به  بهره‌برداری رسید.

وی درباره شرایط تولید و پرورش شیلات استان اصفهان بیان کرد: با توجه به پتانسیل‌های منابع آبی شیرین و لب شور خدادادی در استان (اعم از رودخانه، چشمه، چاه و قنوات، دریاچه‌ها و استخرهای ذخیره آب ) با دو رویکرد مهم توسعه و بهبود عملکرد آبزی پروری و توسعه و ارتقاء فرهنگ مصرف آبزیان بنا شده که در تحقق این هدف استفاده بهینه از منابع و پتانسیل‌های آبی جهت تولید انواع آبزیان خوراکی و انواع ماهیان زینتی و همچنین اشتغال، کسب در آمد و تامین بخشی از نیازهای غذایی و پروتئینی با ارزش استان را دنبال می‌کند.

معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان افزود: با تلاش‌های صورت گرفته در استان  طی سال گذشته تولید ماهیان گرمابی در استان با رویکرد بهره‌برداری از استخرهای ذخیره آب کشاورزی و  در راستای  سیاست‌های اقتصاد مقاومتی ( بهره‌برداری از وضعیت موجود) دنبال می‌شود.

وی افزود: در سال 96 این فعالیت در 17 شهرستان پیگیری شد که حاصل آن رهاسازی بیش از 600 هزار قطعه بچه ماهی گرمابی در 648 باب استخر ذخیره بوده که تولیدی بالغ بر 960 تن انواع ماهیان گرمابی را در برداشته است. البته در این مورد ( پرورش ماهیان گرمابی در استخرهای ذخیره آب کشاورزی) استان، دارای رتبه اول کشوری است.

مرادمند بیان کرد: همچنین شهرستان‌های استان اصفهان در تولید ماهیان سردآبی، تولید ماهی در منابع آبی و تولید ماهیان خاویاری دارای مقام‌های ممتاز است.

وی گفت: علیرغم اینکه استان تا سال 1380 وارد کننده بچه ماهیان قزل‌آلای مورد نیاز بوده اما در سال 96 با تولید بیش از 55 میلیون قطعه بچه ماهی قزل آلا در 25 واحد تولیدی در یازده شهرستان استان توانسته ضمن تامین نیاز خود بیش از دو سوم این میزان تولید را به سایر استان‌های کشور ارسال کند. بچه ماهیان قزل‌آلای تولیدی در استان از دو طریق تکثیر مصنوعی و تبدیل تخم‌های چشم زده به بچه ماهی به دست آمده است.

معاون برنامه‌ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی استان اصفهان گفت: استان اصفهان کماکان 20 ساله که رتبه اول تولید ماهیان زینتی را بین استان‌های کشور به خود اختصاص داده و حدود 27 درصد کل ماهیان زینتی کشور در این استان تولید می‌شود و در سیزده شهرستان مجموعا 65.5 میلیون قطعه انواع ماهیان زینتی ( بالغ بر 50 گونه) تولید و به سراسر کشور ارسال می‌شود.

انتهای پیام/ش