به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، ایران و پاکستان به عنوان دو کشور همسایه و مسلمان با پیشینه تاریخی، فرهنگی، مذهبی و حتی زبانی مشترک، از ظرفیتهای قابل توجهی برای توسعه روابط اقتصادی برخوردارند. دو کشور با بیش از 900 کیلومتر مرز زمینی مشترک در منطقهای با موقعیت ژئوپلتیکی منحصر به فرد و اقتصادهای مکمل، از موهبت خدادادی ویژهای برای رشد و توسعه بهره مند گشتهاند که پیوندهای ناگسستنی دو ملت به ویژه اقوام ساکن دو سوی مرز نیز به خوبی زمینه را برای بهره برداری از آن فراهم نموده است.
همانطور که آمار تجارت دو کشور نیز نشان میدهد، روابط نزدیک و برادرانه مردم ایران و پاکستان و همچنین توانایی آنها در برطرف کردن نیازهای اقتصادی یکدیگر موجب شده است که علیرغم موانع و کارشکنی طرفهای ثالث در روابط دو کشور، میزان تجارت دوجانبه ظرف سالهای اخیر از روند افزایشی برخوردار شود؛ به طوری که مجموع مبادلات دو کشور از "931 میلیون دلار " در سال 1390 به "1392 میلیون دلار" در یازده ماه نخست سال 1397 رسیده است. بر اساس آخرین آمارها، در یازده ماه نخست سال 1397 صادرات کشورمان به پاکستان از نظر ارزشی با 38 % افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل به 1128 میلیون دلار و از لحاظ وزنی نیز با 28 درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل، به 1949 هزار تن رسیده است. همچنین پاکستان در این مدت، با در اختیار گرفتن 8/2 درصد از صادرات کشور، هشتمین بازار صادراتی جمهوری اسلامی ایران بوده است و در بین کشورهای همسایه نیز پس از امارات، عراق، ترکیه و افغانستان رتبه پنجم مقاصد صادراتی ایران را به خود اختصاص داده است.
با این حال، همانگونه که مقامات عالی دو کشور در بیستمین نشست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و پاکستان در فروردین 1396 توافق نمودند، حجم روابط تجاری دوجانبه حداقل تا سطح 5 میلیارد دلار قابل افزایش است که در صورت تحقق، نه تنها منجر به افزایش رفاه و اشتغال ساکنین استانهای مرزی دو کشور خواهد شد، بلکه به توسعه و امنیت منطقه نیز کمک خواهد نمود. با توجه به مشابهت سلائق و علائق فرهنگی مردم دو کشور و شرایط اقتصادی آنها که به سادگی میتوانند نیازهای اولیه یکدیگر را برطرف کنند؛ درهم تنیدگی هرچه بیشتر در روابط اقتصادی ایران و پاکستان، قطعا منافع بیشتر را برای مردم هر دو کشور در پی خواهد داشت و به رشد اقتصادی منطقه کمک خواهد کرد.
در این زمینه، ضروری است با توجه به هم مرز بودن استان سیستان و بلوچستان ایران با ایالت بلوچستان پاکستان، موضوعاتی مانند گشایش گذرگاههای مرزی جدید (پیشین-مند و ریمدان-گبد) و افزایش تعداد بازارچههای مرزی بطور جدی در دستور کار قرار گیرد و در خصوص رفع موانع مالی و بانکی نیز توسط هر دو طرف چاره اندیشی گردد. همچنین دو کشور در زمینه دستیابی به توافق تجارت آزاد در حال رایزنی میباشند که در این زمینه، تا کنون سه دور از مذاکرات میان طرفین برگزار شده و دور چهارم نیز به زودی برگزار خواهد شد. در صورت تحقق تجارت آزاد، نه تنها شاهد ارتقای سطح روابط تجاری و رونق هرچه بیشتر در روابط دوجانبه ایران و پاکستان خواهیم بود، بلکه میتوان همکاریهای مشترک به منظور صادرات به سایر کشورها از جمله کشورهای حوزه آسیای میانه را نیز افزایش داد.
همچنین میتوان با ورود شرکای دیگری مانند افغانستان به موافقتنامههای تجاری و اقتصادی با پاکستان، اتحادهای اقتصادی چندجانبه را در سطح منطقه تقویت نمود. بعلاوه، با توجه به سوابق همکاری ایران، پاکستان و ترکیه به عنوان سه کشور بنیانگذار سازمان همکاری اقتصادی (اکو) و بویژه با در نظر گرفتن موقعیت جغرافیایی این سه کشور، میتوان در جهت ارتقای همکاریهای سه جانبه میان آنها گام برداشت. در این زمینه، ایران میتواند بعنوان یک مسیر ترانزیت ارزان و مطمئن، انتقال کالاهای پاکستان به ترکیه و سایر کشورهای اروپایی را تسهیل نماید.
یادداشت: محمد نیک بخش
انتهای پیام/