به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز، رونق گردشگری و اراده شهرها برای بهرهگیری هرچه بیشتر از منافع مختلف به ویژه منافع اقتصادی ناشی از آن، تلاش جوامع را برای به کارگیری بهینه عناصر زمانی و مکانی در جهت جذب گردشگران بیشتر و ایجاد فرصتهای جدید در این زمینه برانگیخته است.
درآمدزایی از گردشگری شبانه
کشورهای توسعه یافته که ظرفیتهای اقتصاد شبانه خود را شناختهاند با فعالسازی توریسم شبانه به کمک اشتغال و اقتصاد ملی خود آمدهاند. ایده برنامهریزی شبانه برای شهرها از 1970 در اروپا مطرح شد همچنین اصطلاح شهر بدون خواب (شهر بیدار) نخستین بار در سال 1920 برای نیویوورک استفاده و در انگلستان نیز در سال 1993 به شهر منچستر عنوان شهر 24 ساعته اطلاق شد.
توریسم شبانه بخشی مهم از اقتصاد شبانه به شمار میرود، امروزه شهرهای بسیاری در جهان به برنامهریزی در حوزه توریسم شبانه و اقتصاد شبانه پرداختهاند در این زمینه میتوان به شهر لندن اشاره کرد که حجم اقتصاد شبانه آن در سال به بیش از 26 میلیارد پوند میرسد. رستورانها، فرودشگاههای مواد غذایی، سالنهای ورزشی، کتابخانهها و موزهها همه و همه فرصتهای اقتصادی شبانه هستند.
ارائه خدمات در سایتهای گردشگری مذهبی، تاریخی و فرهنگی، رستورانهای جذاب، گذرهای جذاب هنری، کارگاههای زنده هنرهای سنتی گردشگری خوراک، جشنوارههای موسیقی، مراکز سرگرمی و بازی طیف وسیع دیگری از مراکز و فعالیتها و خدمات سالم میتواند مردم را به مرکز شهر بکشاند.
شهر شیراز نیز چندی پیش طرح آزمایشی گردشگری شبانه را در کنار آرامگاه حافظ اجرا کرد. علی نیری، مدیر امور گردشگری و زیارتی شهرداری شیراز در گفتوگو با تسنیم در این باره میگوید: شیراز شهری با اقلیم گردشگری مناسب و ظرفیتهای بیشمار گردشگری است و بیشترین مقبولیت را جهت احیای گردشگری شبانه دارد.
طرح آزمایشی گردشگری شبانه در شیراز
به گفته وی کوچه جنب آرامگاه حافظیه با ایجاد رخدادها و همچنین فضاسازی متناسب با رویدادها به عنوان طرح آزمایشی گردشگری شبانه راهاندازی شده است. به اعتقاد نیری گردش در شب از جذابیت بیشتری برخوردار است و بحث گردشگری شبانه با تاکید بر افزایش مدت زمان بازدید از جاذبههای شیراز مطرح شده است.
به گفته مدیر امور گردشگری و زیارتی شهرداری شیراز توسعه گردشگری در شب امنیت را نیز در بسیاری از نقاط شهر که این تورها برگزار میشوند، بالا میبرد. وی همچنین میگوید: در فصول گرمتر با اجرای گردشگری در شب دمای بهتری برای بازدید از جاذبهها و محلهها وجود دارد.
محسن عامری، مدرس دانشگاه شیراز در رشته مدیریت جهانگردی و هتلداری نیز در گفتوگو با تسنیم به باید و نبایدهای این نوع گردشگری پرداخت. به گفته وی هم در حوزه گردشگری داخلی و خارجی زمانی صرف بازاریابی میشود تا گردشگر شیراز را به عنوان مقصد سفر انتخاب کند.
باید و نبایدهای گردشگری شبانه در شیراز
عامری میگوید: اگر فرض کنیم که مدت زمان مفید یک گردشگر در شیراز 3 روز باشد و تنها در ساعات روز این فرد از جاذبهها بازدید کند، حداکثر فرصت درآمدزایی و اقتصادی که میتوان از این گردشگر برای رونق اقتصاد شهر استفاده کرد، یک زمان نصف و نیمه است.
به گفته وی در تمام دنیا سعی میکنند که آن هزینهای که بابت جذب گردشگر اتفاق افتاده با افزایش فرصت هزینه کردن گردشگر از طریق بستر گردشگری شبانه به بهترین حالت ممکن برسانند یعنی به ازای حضور یک گردشگر در آن مقصد بیشترین فرصت برای کسب درآمد فراهم شود.
این استاد دانشگاه میگوید: شهرهای پیشرو در گردشگری دنیا همگی بدون استثنا از این ظرفیت استفاده میکنند و از آن طرف گردشگران حرفهای نیز به این نوع سپری کردن زمان عادت دارند و تمنای فعالیتهای هستند که مختص شب باشد تا بتوانند استفادههایی هم از آن سفر داشته باشند.
وی با اشاره به موارد مشابه موفق در دنیا و آمادگی ذهنی گردشگران این گونه نتیجهگیری میکند که ما در این زمینه به لحاظ تقاضای خدمات و کالا خیلی دچار مشکل نیستیم اما اصل ماجرا در بخش عرضه است، اینکه در بخش عرضه قرار است چه اتفاقی بیفتد آیا از این فرصتی که قرار است ایجاد کنیم براساس اصول و مبانی علمی و حرفهای علم گردشگری عمل میکنیم یا صرفا یک کار سلیقهای؟
به گفته عامری هدف این اتفاق باید گردشگران باشند نه اینکه کاری را انجام دهیم که نهایت مخاطب اصلیش مردم شهر شیراز باشد؛ ایراد ندارد که بخشی از بازار هدف مردم هم باشند به هر صورت مردم نیز به رونق کسب و کارهایی که ایجاد میشود کمک میکنند ولی هدف اصلی نباید فراموش شود.
وی در توضیح هدف اصلی این نوع گردشگری میگوید: هدف اصلی افزایش تولید ناخالص داخلی شیراز از محل گردشگری است پس ما باید تمام تلاش و هدف اصلی بر این استوار باشد که فرصتی ایجاد کنیم که به لحاظ اقتصادی گردشگر داخلی و خارجی بیشتر در شیراز هزینه کنند.
اگر گردشگری شبانه نهادینه شود، فرصتی جدید برای شهر شیراز است و این استاد دانشگاه نیز بر آن صحه میگذارد. به گفته وی این فرصت باید منجر به افزایش مطلوبیت شهر شیراز به عنوان مقصد سفر و ارتقای جایگاه رقابتپذیری شیراز در میان شهرهای دیگر شود.
بومیسازی الگوها در کنار ایدههای خلاقانه
سوال دیگری که برای توسعه گردشگری شبانه مطرح میشود، این است که در این نوع گردشگری باید چه کارهایی انجام شود؟ عامری در این زمینه نیز میگوید: الگوبرداری از شهرهایی که این کار را انجام میدهند یکی از راههای استفاده است اما باید متناسب با شرایط فکری، فرهنگی دینی و اخلاقی جامعه باشد.
بومیسازی الگوها، ایدههای خلاقانه و استفاده از نظرات کارشناسان دیگر راهکارهایی است که این استاد دانشگاه شیراز مطرح میکند و معتقد است که گردشگری شبانه حیطه گستردهای دارد و نباید فقط به کسب و کارهایی مثل غذا و صنایع دستی و نوشیدنی بسنده کرد.
گردشگری شبانه یکی از فرصتهایی است که با توجه به بسترهای مختلف گردشگری در شیراز میتواند مطلوبیت جدیدی برای این شهر باشد و گامهای اندکی نیز توسط مجموعه شهرداری برداشته شده اما باید توسعه یابد.
گزارش از حلیمه زارع
انتهای پیام/ ز