به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس، موزهها در زندگی مدرن امروز از جایگاه ویژهای در توسعه و پیشرفت صنعت جهانگردی برخوردار هستند. موزههای تاریخی علاوه بر جذابیت، میتوانند عامل مهمی در معرفی فرهنگ و تمدن جامعه باشند.
حفظ و نگهداری آثار باستانی و اشیاء عتیقه در موزههای بومی بیشک سبب رونق موزهها و به دنبال آن زمینهساز افزایش تعداد بازدیدکنندگان و توسعه صنعت گردشگری از یک طرف و تثبیت تاریخ و تمدن و حفظ و نگهداری یادمانهای تاریخی و فرهنگی و انتقال این ارزشها به نسلهای بعدی آن دیار از سوی دیگر خواهد شد.
به همین بهانه پیرامون آخرین وضعبت موزههای استان خراسان رضوی با محمدرضا پهلوان؛ رئیس گروه امور موزهها و اموال منقول سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری خراسان رضوی به گفتوگو نشستهایم که در ادامه میخوانید.
تسنیم: چه تعداد موزه در استان خراسان رضوی فعال است؟
پهلوان: در حال حاضر در ما در خراسان رضوی 81 موزه فعال داریم که بیشتر این موزهها زیر نظر سازمان میراث فرهنگی و الباقی توسط دیگر مجموعهها مانند آستان قدس، محیط زیست، دانشگاه فردوسی، تربیت معلم؛ اوقاف و غیره اداره میشود. همچنین در شهرستانهایی مانند فریمان، تربت جام، خواف، تربت حیدریه، گناباد، کلات و درگز موزههای فعال داریم.
تسنیم: جایگاه خراسان رضوی در حیث موزهداری در کشور چگونه است؟
پهلوان: در ایران حدود 700 موزه فعال در حال کار هستند که از این تعداد 81 موزه متعلق به خراسان رضوی هستند. پس از تهران رتبه دوم موزه داری در کشور را دارا هستیم.
تسنیم: با توجه به اقبال از راهاندازی خانه موزهها در کشور تا امروز در حوزه تبدیل خانه به خانه موزهها آیا درخواستی در استان داشتهاید؟
پهلوان: در این حوزه درخواستی به سازمان ارجاع نشده است. ما از این موضوع اتفاقا استقبال هم میکنیم و اگر درخواستی بشود در کمترین زمان ممکن به آن رسیدگی میکنیم اما تا امروز افراد حقیقی برای راهاندازی خانه موزه درخواستی ندادهاند.
تسنیم: آیا شرایط خاصی برای راهاندازی خانه موزه وجود دارد؟
پهلوان: راهاندازی خانه موزه مستلزم تکمیل فرمهای شخص و انجام کار کارشناسی است؛ اگر درخواست از طرف اداره دولتی باشد مراحل به یک شکل و اگر شخصی باشد هم فرم مشخص باید تکمیل شود و مراحل انجام شود ولو این که هیچ محدودیتی برای درخواستی و راهاندازی خانه موزه شخصی در صورت داشتن شرایط عمومی وجود ندارد.
تسنیم: آیا خانه موزهای در خراسان رضوی مشغول به فعالیت است؟
پهلوان: بله خانه موزه شهید مطهری که در حال بازپیرایی و طراحی بوده و به زودی بازگشایی میشود؛ خانه موزه قرائی در رشتخوار نیز بهزودی افتتاح میشود.
تسنیم: ما در استان موزه خصوصی هم داریم؟
پهلوان: بله موزه بازیما در الماس شرق در حال حاضر فعال است؛ همچنین مجموعه هزاردستان در خیابان جنت که مجموعه پذیرایی و موزه است.
تسنیم: آیا برنامهای برای تخصصی کردن موزهها دارید؟
پهلوان: موزههای باستانشناسی و مردمشناسی زیرساخت همه موزهها هستند اما یکی از اهداف اصلی ما نیز راهاندازی موزههای تخصصی است.
تسنیم: مورد مشخصی در برنامه دارید؟
پهلوان: در شهرستان بایگ به دنبال ایجاد موزه ابریشم هستیم. در منطقه تربت جام به دنبال ساخت موزه موسیقی هستیم که با ثبت جهانی دوتار همزمان به به بهره برداری برسد.
تسنیم: در سالهای اخیر چه میزان اثر حاصل کشف از قاچاقچیان به موزههای استان تحویل داده شده است؟
پهلوان: تا امروز کشفیاتی که از گمرک به ما تحویل داده شده است حدود سه هزار اثر است؛ تحویل و ثبت اثر در موزه نیازمند تائید کارشناس است تا اگر شرایط مهم تاریخی و باستانشناسی مهیا باشد، اثر وارد مخزن موزه و آماده نمایش شود.
تسنیم: در حوزه مجموعهداری استان دارای چه تعداد مجموعهدار است؟
پهلوان: در خراسان رضوی ما شش مجموعهدار ثبت شده داریم که مالک مجموعههایی مانند ماشینهای کلاسیک، مردمشناسی، فرش دستباف و غیره هستند. ثبت چند مجموعهدار نیز در حال انجام است اما پیشبینی میکنیم حدود 30 مجموعهدار در استان حضور داشته باشند.
تسنیم: مزیت ثبت مجموعه برای مجموعهدار چیست؟ چرا بسیاری از ثبت مجموعه خود به دلیل ضبط توسط سازمان میراث یا غیره واهمه دارند؟
پهلوان: ثبت آثار مجموعهدار مانند ارائه کدملی به هر اثر او است که در صورت سرقت یا مفقودی به راحتی قابل پیگیری و شناسایی است؛ از آنجایی که مجموعهدار دلال و خریدار نیست بلکه شیفته و دلبسته آثار خود هستند به همین دلیل ثبت در سازمان میراث فرهنگی به حفظ و نگهداری آثار این مجموعهدارها کمک فراوانی خواهد کرد.
در گذشته مجموعهدارها موضع خوبی نسبت به ثبت مجموعههایشان در سازمان میراث فرهنگی نداشتند اما مواضع در حال حاضر بسیار بهتر شده و به این باور رسیدهاند که در میراث فرهنگی ما به هیچ وجه به دنبال منبع تهیه آثار نیستیم. حالا اگر بعدتر مشخص شود فلان اثر در حفاری غیرمجاز یا به صورت قاچاق تهیه شده این بحث دیگری است که در حوزه کار ما نیست.
تسنیم: سال گذشه بحث نمایش آثار موزه لوور بود که در نهایت لغو شد، امسال برنامه شاخصی پیش رو ندارید؟
پهلوان: برای موزههای شهرستانها برنامه افتتاحیه داریم. امسال به دنبال این هستیم که هر شهرستان حداقل یک موزه داشته باشند یا شهرستانهایی مانند نیشابور یا سبزوار که ظرفیت بیشتری دارند را تقویت کنیم. همچنین بازپیرایی و بهروزرسانی موزههای موجود استان را در برنامه کار داریم.
انتهای پیام/ح