فراموشی دیار عمارت‌های کهن / آب‌انبارهای سرایان یکی پس از دیگر تخریب می‌شوند

فراموشی دیار عمارت‌های کهن / آب‌انبارهای سرایان یکی پس از دیگر تخریب می‌شوند

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سرایان گفت: سرایان به لحاظ تاریخی  بسیار غنی است و وجود آب انبارهای متعدد و فعال در این شهر، سرایان را به شهر آب انبارها شهرت داده است که عمده این آب انبارهای تاریخی نیاز ضروری به مرمت دارند.

به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، حفاظت از میراث فرهنگی و طبیعی برای تعادل بخشیدن به حیات انسانها و دستیابی به توسعه پایدار و سازمان‏ یافته که روند تکامل تمدن بشری را در پی خواهد داشت از چنان اهمیتی برخوردار است که یک بسیج عمومی، جهانی، دولتی و مردمی را می‏‌طلبد.

مردم باید محیط های طبیعی و فرهنگی را به عنوان نهاد همبستگی معنوی در اجتماعات محلی خود تلقی کنند و بپذیرند که همان‏گونه که با انهدام و تخریب محیط طبیعی زندگی بشر به خطر می‌‏افتد، ویرانی میراث فرهنگی و تاریخی نیز زندگی معنوی را به مخاطره می‌‏افکند.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سرایان در بازدید از آب‌انبارهای این شهرستان اظهار داشت: سرایان به لحاظ تاریخی  بسیار غنی است و وجود آب انبارهای متعدد و فعال در این شهر، سرایان را به شهر آب انبارها شهرت داده است.

محمد عرب افزود:  اکثر آب انبارهای شهرستان به دوران صفوی تعلق دارند و مهمترین عناصر معماری آب انبارها شامل سر در ورودی، پلکان، پاشیر و مخزن است که تاکنون از مجموع 280  اثر تاریخی و طبیعی شناسایی شده،  62  اثر در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده که 14 مورد آنها آب انبارهای تاریخی بوده‌اند که 11 مورد آنها فعال بوده و استفاده می‌شوند.

وی ادامه داد: عمده این آب انبارهای تاریخی نیاز ضروری به مرمت دارند حال آنکه با کمبود اعتبارات، مرمت همه این آثار امکان پذیر نیست و علاوه بر نیاز به اختصاص اعتبارات بیشتری از محل منابع استانی و ملی  به میراث فرهنگی، سایر دستگاه‌ها از جمله شهرداری‌ها، شوراهای اسلامی، دهیاری‌ها و خود مردم نیز می‌توانند میراث فرهنگی در حفظ این میراث گران‌بها یاری دهند.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سرایان اظهار داشت: آب انبار کاروانسرای سرایان، آب انبارهای حسینیه حاج عبدالرسول، آهنگران بالا و حاج حسن در شهر سرایان به همان شیوه گذشته و به صورت کاملا مردمی آبگیری می‌شوند و مورد استفاده قرار می‌گیرند.

عرب بیان کرد: همچنین آب انبارهای کمال و محمد باقران آیسک، فاضل خانی و احمد آقا در سه قلعه و آب انبارهای بی‌بی حسین خان و نخعی در روستای بسطاق و آب انبار دوحصاران جزء اصلی‌ترین آب انبارهای شهرستان هستند که نیاز به مرمت دارند.

وی تصریح کرد: آب انبار کاروانسرا و حسینیه در شهر سرایان، آب انبار کمال آیسک و آب انبار احمدآقا سه قلعه مرمت شده‌اند و آب انبارهای آهنگران سرایان، محمد باقران آیسک، فاضل خانی سه قلعه، نخعی بسطاق و آب انبار دوحصاران نیاز ضروری به مرمت دارند.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سرایان یادآور شد:  آبگیری آب انبارها همه ساله از اوایل دی ماه آغاز می‌شود بدین ترتیب که گروهی که در واقع به میرآب معروف هستند و از گذشته این سنت حسنه را که از پدرشان به ارث برده‌اند تمام آب انبارهای شهر را از آب چشمه و قنات اصلی شهر آب می‌کنند که مراسم آبگیری آب انبارها با شماره 1315 به نام سرایان در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است.

عرب افزود: عملیات مرمت آب انبار آهنگران سرایان به دلیل آسیب‌های جدی بنا، پوشش مخزن به کلی فرسوده شده، سردر بنا کاملا تخریب شده، وارد آوردن بار اضافی و ساخت و ساز در حریم بنا باعث تشدید آسیب‌ها شده که در حال حاضر  متوقف شده است.

وی گفت: عملیات مرمت این بنای تاریخی با جمع‌آوری بارهای اضافی اطراف مخزن و پشت بام راهرو و حذف الحاقات آغاز شد و مرمت کامل مخزن و محوطه سازی و ساخت سردر بنا متناسب با الگوی قدیمی از برنامه‌های پیش‌بینی شده است.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سرایان عنوان کرد: با استناد به سنگ لوح موجود در بالای پلکان ورودی بنا، این آب انبار در زمان حکومت شاه سلیمان صفوی (1077 الی 1106 ه.ق) بنا شده است.

عرب اظهار داشت: آب انبار آهنگران در داخل محدوده بافت تاریخی شهر سرایان و نزدیک مسجد آهنگران واقع شده و این بنا در وضعیت موجود شامل پلکان ارتباطی از سردر به پاشیر، پاشیر، مخزن و پوشش مخزن است.

وی افزود: بنا دارای سردر ورودی بوده که به علت تعریض کوچه تخریب شده و یک ردیف پلکان جدید به صورت عمود بر پلکان اصلی طراحی شده تا دسترسی به مسیر پلکان اصلی و پاشیر از این طریق ممکن باشد.

مسئول نمایندگی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری سرایان یادآور شد:  فضای مخزن با پلان دایره که محل ذخیره آب است  در انتهای محور اصلی بنا و در جبهه جنوب غرب آن قرار دارد و پوشش فضای مخزن گنبدی است که با آجر و به صورت گردچین اجرا شده و مخزن گنبد حجمی استوانه‌ای با قطر 6.70 و ارتفاع 9.5 متر است.

عرب بیان کرد: آب انبارها بناهایی هستند که در ساختار شهرها و روستاها از ارزش و اهمیت زیادی برخوردار است و در روستاها و شهرهای مناطق خشک و بیابانی جزو مهمترین بناهای عام المنفعه‌ای هستند که به دلیل شرایط اقلیمی مورد توجه زیادی است.

وی گفت: این بنا نیز جزو آب انبارهایی است که از سلامت زیادی برخوردار بوده و هنوز امکان استفاده از آن وجود دارد و در حال حاضر به عنوان آب انبار استفاده می‌شود.

انتهای پیام/ش

پربیننده‌ترین اخبار استانها
اخبار روز استانها
آخرین خبرهای روز
فلای تو دی
تبلیغات
همراه اول
رازی
شهر خبر
فونیکس
میهن
طبیعت
گوشتیران
رایتل
مادیران
triboon