به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، اندیشکده آمریکایی شورای آتلانتیک در تحلیلی به بررسی چشماندازهای موفقیت طرح ایران، موسوم به «ابتکار صلح هرمز» پرداخته است.
در این گزارش تصریح شده ایران از دهه 1990 میلادی به دنبال یک گفتگوی منطقهای جامع، مشابه با سازمان امنیت و همکاری اروپا (OESC) بوده تا از طریق آن روابط بین کشورهای حاشیه خلیج فارس، یا به عبارت دیگر اجتماع تنگه هرمز، بهبود یابد. طرح امید نسخه به روزشده این ایده است.
طبق گزارش شورای آتلانتیک، ابتکار صلح هرمز یا طرح امید بر مبنای پاسخگویی و مسئولیت پذیری کشورهای منطقه در برابر تضمین صلح، ثبات و شکوفایی منطقه و تعامل با جامعه جهانی شکل گرفته و به دنبال تامین نفع حیاتی مشترک در حفظ آزادی کشتی رانی و امنیت انرژی برای همگان است.
در تحلیل اندیشکده آتلانتیک درباره طرح ایران آمده است: «این طرح میتواند شروعی باشد برای بررسی گسترده مسائل امنیتی و همکاری در زمینههای گوناگون از جمله امنیت انرژی، کنترل تسلیحات، اقدامات اعتمادسازی، قراردادهای نظامی، ایجاد یک منطقه عاری از تسلیحات کشتار جمعی و معاهده عدمتعرض در اجتماع تنگه هرمز. علاوه بر این، طرح امید به دنبال تشکیل یک کارگروه مشترک پیرامون مسائل مختلف است که ارائه اقدامات عملی برای گسترش تدریجی همکاری در زمینه هشدار زودهنگام، پیشگیری و حل کشمکش ها، مبارزه با قاچاق مواد مخدر و انسان، سرمایه گذاری های مشترک در انرژی، ترانزیت و حمل و نقل و همچنین همکاری در امنیت سایبری را شامل می شود.»
اهداف فوقالذکر، طبق تحلیل شورای آتلانتیک، فقط با پیروی از اصول همسایگی از جمله گفتگو و احترام متقابل، احترام به حاکمیت ملی، تمامیت ارضی و تغییرناپذیری مرزهای بین المللی، حل و فصل صلحآمیز تمام اختلافات، عدمپذیرش تهدید و استفاده از زور، عدم تعرض و عدم مداخله در امور داخلی یا خارجی یکدیگر و عدمپذیرش و عدممشارکت در ائتلاف ها و اتحادیه ها علیه یکدیگر عملی خواهند شد.
ایران همچنین مشارکت و حمایت سازمان ملل از این طرح را خواهان است تا منافع قانونی جامعه بین المللی تامین شود.
طبق نوشته اندیشکده شورای آتلانتیک، طرح امید، ورای منافع امنیتی جمهوری اسلامی به ملاحظات کشورهای شورای همکاری خلیج فارس نیز پرداخته است؛ با این حال، ایران این را پنهان نکرده که هدف نهاییاش خروج ایالات متحده از منطقه است.
شورای آتلانتیک با یادآوری شکافها و اختلافات موجود در میان اعضای شورای همکاری خلیج فارس نوشته برای اعضای این شورای پذیرفتن پیشنهادات ایران دشوار است. اگرچه کشورهایی مانند عمان، قطر، کویت و امارات متحده نیز در زمینه گفتگوهای منطقه ای پیشنهادات مشابهی دادهاند اما مشکلاتی مانند تحریم قطر از سوی عربستان و امارات و همچنین نبود روابط دیپلماتیک بین عربستان و بحرین با ایران نیز باید مورد توجه قرار بگیرد.
این اندیشکده نوشته تاریخ نشان داده توسعه شکوفایی، امنیت و ثبات در منطقه با شیوهای غیرجامع و بدون مشارکت ایران امکانپذیر نیست. سرنوشت طرح امید به توانایی ایران در تبدیل این پیشنهاد به گام های استوار در راستای اعتمادسازی با همسایگان عرباش و همچنین جلب حمایت جامعه بینالمللی، از جمله ایالات متحده، بستگی دارد.
در پایان این تحلیل آمده است: «روشن است که بیشتر کشورهای همکاری خلیج فارس آمادگی مشارکت نظامی بدون حضور آمریکا در منطقه را ندارند. اگرچه به نظر نمی رسد که این کشورها از پیشنهاد ایران استقبال گرمی داشته باشند اما زمان آن فرا رسیده است که تمام کشورهای حاشیه خلیج فارس راهی مشترک برای خروج از بحران ها و دشمنی های کنونی بیابند.»
انتهای پیام/