به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، حقوق کودکان بهعنوان اشخاص حقیقی در خانوادهها و جامعه یک امر پایه و انکارناپذیر است که باید این باور غلطی که کودک شخص منفعلی است و میتوانیم با او هرگونه تعامل و یا رفتاری داشته باشیم را در افکار عمومی تغییر داد. اما این در صورتی است که کودکان بهعنوان امانت الهی به دلیل اینکه استقلال ندارند و نمیدانند که چگونـه از خـود مراقبـت کننـد، قربانی ناآگاهی والدین میشوند.
به گفته کارشناسان، آمارها نشان میدهد که حدود 33 درصد از آزارها عاطفی، 25 درصد غفلت و20 درصد آزار جسمی است. ازاینرو غفلت و آزار عاطفی بهمراتب در این دنیای مدرنیته و با توجه به الگوهایی رفتاری نامناسب سبب شده کودکآزاری مصداق جدیدتری به خود بگیرد و علاوه بر تنبیه بدنی و آسیبهای جسمی، فضای مجازی، نادیده گرفتن برخی از نیازهای عاطفی کودکان، اجبار حضور در مهدکودکها، سزارین برای تاریخهای رُند و ... از عوامل کودکآزاری قرار بگیرند.
مجتبی ناجی، معاون امور اجتماعی بهزیستی استان اصفهان با بیان اینکه استفاده از کودکان به قصد تجارت و درآمدزایی نوعی بهرهکشی و سوء استفاده از کودکان به شمار میآید، گفت: استفاده از کودکان به ویژه در سن خردسالی و زیر 15 سال با هدف اقتصادی سوء استفاده و کودک آزاری است و علیه خانوادهای که این کار را کرده باشند، دادگاه میتواند حکم بدهد و حتی با شکایت مدعی العموم با چنین خانوادههای برخورد کند.
وی همچنین با بیان اینکه شخصیت کودک در این سنین در حال شکل گیری و رشد است، معتقد است که امکان دارد برای کودکان ارزشها و هنجارها به ارزشهای غربی و لوکس تبدیل شود واین موضوع در تربیت کودک تاثیر گذار است.
مسعود مهدویان فر، کارشناس پیشگیری از آسیبهای اجتماعی نیز در گفتوگو با خبرنگار تسنیم به انواع کودکآزاری اشاره میکند و میگوید: کودکآزاری چهار بُعد جسمی، کلامی، روانی و عاطفی و جنسی دارد و تقسیمهای دیگر بر محیطهای کودکآزاری است که از خانواده آغاز و به محیط مدرسه و نهایت جامعه ختم میشود.
او البته فضای مجازی را گونه پنجمی از کودکآزاری مطرح میکند که از کودکان بهصورت مدلینگ و یا با عکسهای آتلیه مورداستفاده تبلیغات تجاری و یا پورن قرار میدهند.
حقوق کودکان، محور اصلی آموزش به والدین
مهدویان فر معتقد است که بار خانوادهها در این مسائل سنگینتر است زیرا عمده مشکلات در آموزشهایی است که والدین باید در جریان آن قرار گیرند، کودکان بهعنوان امانتهای الهی درواقع قربانیان ناآگاهی و یا اطلاعات کم والدین نسبت به حقوق کودکان در وظایفشان هستند. به عبارتی آموزشهای خانواده محور مبتنی بر والدین که هم برای پدر و هم مادر باشد درزمینه پیشگیری از کودکآزاری باید بسیار فراگیرتر شود.
او حقوق کودک را از محور اصلی این آموزشها بیان میکند و میگوید: خانوادهها باید برای چگونه آزار ندادن فرزندان و چگونگی تربیت و آماده کردن آنها برای ورود به محیطهای بزرگ مانند جامعه و مدرسه آموزش ببینند تا فرزندان کمترین آسیب و بیشترین تابآوری را در مقابل آسیبهای اجتماعی داشته باشند.
این کارشناس پیشگیری از آسیبهای اجتماعی «خانواده » را نقش اساسی در پیشگیری از این آسیبها میداند زیرا هم کانون پیشگیری از آسیب است وهم متأسفانه منشأ بسیاری از آسیبهای اجتماعی برای کودکان است، بنابراین کلیدیترین محیط برای پیشگیری از کودکآزاری خانواده است که باید با این مفاهیم آشنا شوند و فرزندان را آشنا کنند.
خانواده کلیدیترین محیط برای پیشگیری از کودکآزاری
او با اشاره به یکی از راههای جلوگیری از این آسیب تصریح میکند: باید جامعه را بهصورت کلی با مقوله حقوق کودک آشنا کنیم تا کودک بهعنوان یک شخص منفعلی که در اختیار ماست میتوانیم هر تعاملی را با او داشته باشیم، تصور نشود؛ اگر بر اساس تعریف روانشناسی کودکی رابین 3 تا 12 سالگی در نظرگیریم، هرگونه رفتاری که موجب رنجش کودکان شود و یا استفاده عمدی از قدرت، زور و یا تهدید جسمانی علیه کودک که نهایت بهسلامت، رشد و نیازهای اصلی و عزتنفس کودکان لطمه بزند نوعی کودکآزاری است.
مهدویان فر میگوید: حتی با بسیاری از رفتارهای اسلامی نیز تطبیق نداریم، برای مثال با الگو گرفتن از رفتار پیامبر اکرم (ص) برای مقدم شدن سلام کردن به کودکان هم که باعزت نفس کودکان رابطه مستقیم دارد تطابق نداریم و باید این آموزشها موردبازنگری قرار گیرد.
وی یادآور میشود که آمارها کودکآزاریها در دختران و پسران بیشتر جسمی است که حدود 20 درصد آزار جسمی و 25 درصد غفلت و 33 درصد آزار عاطفی بوده است، غفلت از نیازهای کودک نیز نوعی کودکآزاری است و یا منع کردن کودک از بازی بهعنوان نیاز رشدی و عاطفی در این مجموعه قرار میگیرند و نیاز به آگاهی بخشی را بیشتر میکند.
عواقب ناامنی کودکان بر حافظه معنایی
فرناز قائلی نیز به عنوان روانشناس حوزه کودکان، از مصداقهای جدید کودک آزاری را اجبار حضور کودکان در کلاسها و مهدکودکها به دلیل شاغل بودن مادران بیان میکند و میگوید: متأسفانه حضور اجباری کودکان و رها کردن آنها در مراکز آموزشی بدون اینکه کودک احساس امنیت کند و یا با آن مجموعه انس گرفته باشد، یکی از کودکآزاری های جدید جامعه ما به حساب میآید.
وی با اشاره به تأثیر کودکآزاری بر کودکان تصریح کرد: نخستین حافظهای که در کودکان شکل میگیرد حافظه معنایی است و مانند ضمیر ناخودآگاه عمل میکند و بنابراین ممکن است که کودکان بعد از 4 سال حوادث و اتفاقات را به خاطر نداشته باشند، اما تاثیرگذار بوده و دچار اضطراب درونی و آشفتگی میشوند.
به گزارش تسنیم، شکلگیری اصلی جسمی و روحی کودکان از خانواده آغاز میشود که متأسفانه و در مقابل بیشترین صدمه و آسیب را هم از کانون خانواده میبیند. ازاینرو آموزش خانوادهها و حتی انجمن اولیا و مربیان باید بر اساس حقوق کودکان شکل گیرد تا علاوه بر آشنایی با وظایف خود در راستای حقوق کودکان، فرزندان خود را نیز به حقوق خود آشنا کنند تا برای ورود به جامعه بزرگتر آمادگی لازم را داشته باشند.
انتهای پیام/169/ز