به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، سرانجام پس از کشوقوسهای فراوان، برگزیت رسمیت پیدا کرد و انگلیس بعد از 50 سال عضویت در اتحادیه اروپا از آن خارج شد. پس از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، بوریس جانسون نخستوزیر این کشور طی پیامی وعده داد که برگزیت آغاز دوران جدیدی برای بریتانیا است و تأکید کرد بعد از خروج از اتحادیه برنامههای گسترش زیرساختها و بهبود وضعیت آموزشی و بهداشتی -در آینده- بهتر پیش خواهد رفت.
اینکه تا چه حد جانسون میتواند بر وعدههای خود جامه عمل بپوشاند خود جای بحث است اما نکته قابلتوجه اینکه خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا نهتنها این کشور را متأثر خواهد کرد بلکه شاهد تأثیر آن را در خود اتحادیه اروپا، ترکیه و ایران نیز خواهیم بود.
درباره تأثیر برگزیت و فرصتها و تهدیدهایی که میتواند در انتظار دو کشور ایران و ترکیه باشد خبرنگار تسنیم گفتوگویی با «مصطفی کمال اردمول» کارشناس مسائل سیاسی، نویسنده و مقالهنویس روزنامه جمهوریت ترکیه ترتیب داده است. اردمول فارغ التحصیل رشته روابط بینالملل از دانشگاه میدلزکس لندن است که سالها به عنوان نماینده روزنامه جمهوریت در لندن فعالیت کرده و در سال 2013 در انگلیس جایزه روزنامه نگار برتر را از آن خود کرده است.
تسنیم: همانطور که میدانید بریتانیا پس از 50 سال عضویت در اتحادیه اروپا از این اتحادیه خارج شد. با توجه به این موضوع پسازاین اوضاع سیاسی و اقتصادی اتحادیه اروپا دستخوش چه تحولاتی خواهد بود؟
اردمول: گفته میشود خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا به معنای پایان رؤیاهای انگلیس است اینکه چنین تفکری تا چه حد درست است نمیدانم اما خروج انگلیس، اتحادیه اروپا را با یک مغلوب جدی مواجه کرد. زیرا جدا شدن این کشور از اتحادیه اروپا باعث میشود انگلیس بیشتر به سمت سیاست آمریکایی سوق داده شود و انگلیس بیشتر از قبل با آمریکا متفق خواهد شد. این نشان میدهد که انگلیس که از منظر اقتصادی ششمین کشور جهان است وارد همکاری گستردهتری با آمریکا میشود.
برای همین اتحادیه اروپا بخصوص بزرگترین کشور این اتحادیه یعنی آلمان در جستجوی راهی برای گسترش روابطش با بریتانیا است، کشوری که دیگر جزو اتحادیه اروپا هم نیست. به همین علت برلین، لندن و بروکسل در تلاش برای ایجاد یک پروژه امنیتی در این خصوص هستند.
از طرفی انگلیسی که در زمان عضویتش در اتحادیه اروپا دارای خودمختاری جزئی بود حالا با خروج از اتحادیه، مستقلتر از قبل میتواند با سایر کشورها همکاری کند. یعنی برگزیت آنگونه که تصور میشود برای انگلیس فلاکتبار نیست.
تسنیم: آیا ترکیه هنوز هم خواهان عضویت در اتحادیه اروپا هست؟
اردمول: رجب طیب اردوغان هر چه قدر هم عنوان کند که ما دیگر نمیخواهیم عضو اتحادیه اروپا شویم اما واقعیت این است که ترکیه خواهان عضویت در اتحادیه اروپا است. زیرا آنها باور دارند که سرمایه این کشور در تجارت با کشورهای اروپایی در چارچوب عضویت در اتحادیه اروپا رشد پیدا میکند.
همچنین ترکیه میتواند نقش تعیینکنندهای در اتحادیه اروپا به عهده بگیرد، چراکه این کشور جمعیت بالا و جوانی دارد. ارتش 800 هزار نفری ترکیه برای اتحادیه اروپا که ارتشی ندارد میتواند همانند استخوانبندی باشد و این برای ترکیهای که هوس مبدل شدن به بازیگری مطرح در جهان را دارد، تطابق دارد.
اما نگاه اروپا به این موضوع متفاوت است؛ آنها در پی عضویت با شرایطی متفاوت از بقیه و ندادن حق سفر آزادانه برای شهروندان ترک هستند. از طرفی میخواهند از مزایای ارتش ترکیه به صورت پیدا و پنهان بهرهمند شوند. یعنی اگر ترکیه وارد اتحادیه شود شرایط این عضویت طبق خواسته اروپا و با قبولاندن ترکیه خواهد بود. اما با همه اینها ترکیه برعکس حرفهای اردوغان از تلاش برای عضویت در اتحادیه اروپا دستبردار نخواهد بود.
تسنیم: خروج انگلیس از اتحادیه اروپا چه فرصتها و تهدیدهایی برای ترکیه ایجاد میکند؟
اردمول: نمیشود پیش بینی کرد که فرصت ساز میشود یا خیر؛ اما خطرهای بزرگی به همراه خواهد داشت. زیرا رفتار انگلیس عجیب و متفاوت است. انگلیس زمانی در اتحادیه بود بیشتر حامی عضویت ترکیه بود، که این نشان میدهد امروز ترکیه حامی خودش در اتحادیه را از دست داده است. با توجه به اینکه سیاست لندن نزدیک به سیاست آمریکا است این خود موجب متضرر شدن شرایط ترکیه خواهد بود.
تسنیم: برگزیت همانقدر که برای اتحادیه اروپا و انگلیس مهم است، برای تهران نیز با توجه به همکاری ایران با این اتحادیه در موضوع اینستکس و یا مسأله توافق هستهای، مهم است. با این حساب خروج انگلیس از اتحادیه تا چه حدی بر روابط ایران و اروپا تأثیرگذار خواهد بود؟
اردمول: در خصوص توافق هستهای فیمابین ایران و اتحادیه اروپا که توسط آمریکا نقض شده است نگاه مشترکی بین آمریکا با اتحادیه اروپا وجود ندارد. کشورهای اروپایی به خصوص فرانسه روابط تجاری خوبی با ایران دارند، اتحادیه اروپا خواهان نقض این توافق نبود. آنطور که دیده میشود خواهان اعمال تحریم علیه ایران هم نبودهاند و فکر نمیکنم موضع اتحادیه اروپا در این خصوص تغییر کند.
اما خروج انگلیس از اتحادیه برای ایران نیز رویدادی مثبت نیست. زیرا انگلیس زمانی هم که در داخل اتحادیه بود به عنوان کشوری با سیاست آمریکایی حضور داشت. از این پس هم امکان دارد در تمام تصمیماتش علیه ایران در کنار آمریکا موضعگیری کند.
انتهای پیام/