به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم٬ چند هفته قبل روزنامه آمریکایی «نیویورکتایمز» بخشهای مهمی از کتاب «ام بی اس: به قدرت رسیدن محمد بن سلمان» را منتشر کرده که «بن هوبارد» نویسنده آن٬ مدیردفتر این روزنامه در بیروت است.
این کتاب در چندین فصل به چاپ رسیده است و جنجال و سرو صدای زیادی نیز به پا کرد.
فصل دوم-موج اول سرکوبگری های محمد بن سلمان
4 نوامبر 2017 بود که «محمد بن سلمان» ولیعهد جوان سعودی 400 تن از شاهزادگان و ثروتمندان معروف عربستان را دستگیر و آنها را در هتل لوکس «ریتز کارلتون» حبس کرد و تلفن همراه و نگهبانانشان را هم گرفت. این هتل مجلل در سال 2011 ساخته شده است و 492 اتاق دارد و اقامت در آن بسیار گران تمام میشود که در آن زمان تبدیل به زندان شاهزادگان سعودی شده بود.
گفته میشد که این بازداشتها ضمن کمپین مبارزه با فساد انجام شده؛ درحالی که تعدادی از این شاهزادگان که به فساد شهرت داشتند از جمله خواهرزادهها ونزدیکان محمد بن سلمان آزاد شدند و همین امر موجب برانگیخته شدن شک و تردیدهایی در رابطه با انگیزه و هدف اصلی از این بازداشتها شد.
نکته قابل توجه آن است که کمیته مسئول دستگیری این شاهزادگان و مقامات سعودی با ریاست شخص بن سلمان اداره میشد؛ درحالی که خود او نیم میلیارد دلار تنها برای یک قایق تفریحی هزینه کرده و هیچگونه نظارات و تحقیقی بر اموال او صورت نگرفت. علاوه بر آن پول خرید کاخ لوکس وی در فرانسه که به گفته برخی منابع گرانترین خانه جهان است و یک تابلوی نقاشی از لئوناردو داوینچی به مبلغ 450.3 میلیون دلار از کجا آمده است؟!
در هرصورت این اتفاق آغاز ورود عربستان به یک مرحله جدید که بن سلمان آن را «اصلاحات» میخواند.
بازداشتشدگان در هتل ریتز میگفتند که آنها مهمان پادشاه بودند؛ اما طرز برخورد با آنها به هیچ وجه این موضوع را نشان نمیداد. حتی نزدیکان بنسلمان نیز در گفتگو با نویسنده این کتاب به ولیعهد سعودی لعنت میفرستادند. یکی از آنها که از خانوادههای معروف سعودی در زمینه تجارت است گفت که یکی از اهالی خانوادهاش که در بازداشت بن سلمان بود پس از چند هفته تماس گرفت و درحالی که اوضاع مساعدی نداشت پس از سه دقیقه تلفن را قطع کرد.
این فرد که یک خانم بود ابراز داشت که کمپین بازداشتهای محمد بن سلمان تنها برای تسلط بر اموال عربستان و تحقق اهداف شخصی وی بوده و هرکس که در مقابل او بایستد را از سر راه برمیدارد.
این خانم در گفتگو با نویسنده این کتاب تاکید کرد که بن سلمان یک احمق کینهای است که برای سرکوب و از بین بردن مردم تلاش میکند؛ او خود شیطان است٬ البته شیطان را درس میدهد.
در خلال سالهای گذشته محمد بن سلمان تبدیل به یک قدرت مسلط در عربستان سعودی شده و کاملا زیر ذرهبین قرار گرفت.
اما سوال مهمی که در رابطه با به قدرت رسیدن بن سلمان بسیار مطرح میشود این است که در حالی که سن و سال او نسبت به همه شاهزادگان هم رتبه خود کمتر بود٬ توانست اینگونه بر نظام سعودی تسلط یابد؟
ستاره محمد بن سلمان 6 دهه پس از مرگ پدربزرگش ظهور کرد؛ زمانی که ثروتمندترین کشور جهان عرب با چالشها و تهدیدات بزرگی مواجه شده بود. در آن زمان قیمت نفت در حال فروپاشی بود و این موضوع اقتصاد عربستان را به مرز نابودی کشانده بود. جوانان زیر 30 سال سعودی برای یافتن معدود مشاغل موجود دست و پا میزدند و تحت فشار یک سری قید و بندهای اجتماعی به ستوه آمده بودند.
همزمان با آن گروه تروریستی «داعش» نیز در سوریه و عراق فعالیت کرده و انفجارهایی نیز در داخل عربستان ترتیب میداد.
شک و تردید سعودیها درباره تعهد و وفاداری مهمترین همپیمانشان یعنی آمریکا این چالشها را برای آنها دوچندان میکرد. «باراک اوباما» رئیسجمهور وقت آمریکا اهمیت زیادی به عربستان نمیداد و این کشور را «به اصطلاح همپیمان» ایالات متحده خطاب میکرد.
پس از آن توافق هستهای میان آمریکا و ایران و تصویب قانون کنگره که اجازه شکایت ایالات متحده از عربستان به دلیل نقش داشتن در حملات تروریستی 11 سپتامبر 2001 را میداد٬ یک سیلی بزرگ برای سعودیها که در زمینه حمایت امنیتی به آمریکا اعتماد و میلیاردها دلار برای سلاحهای آمریکایی هزینه کرده بودند٬ بود.
ولیعهد جوان سعودی برای حل این مشکلات در ابتدا وارد جنگ خونین یمن شد و سپس طرحی برای بهبود اقتصادی ارائه و برای جلب توجه مدیران اجرایی در وال استریت و هالیوود و دره سیلیکون تلاش کرد. او سپس اقدام به تقویت مناسبات با آمریکا کرده و یک ارتباط گرم و دور از انتظار با «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا و داماد وی «جارد کوشنر» آغاز کرد.
اما اقداماتی که بنسلمان به نام اصلاحات در داخل عربستان انجام داد شامل سرکوب روحانیون٬ بازکردن درهای سینما و برگزاری کنسرتهای موسیقی٬ پشت پا زدن به سنتهای جامعه محافظهکار سعودی٬ بازداشت شاهزادگان از جمله مادر خودش٬ توسعه تجهیزات تکنولوژی برای جاسوسی علیه مردم از طریق گوشیهای همراه آنها و نیز فعالان شبکههای اجتماعی که ترور وحشیانه «جمال خاشقجی» روزنامهنگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در ترکیه٫ نتیجه همین اصلاحات بود!
سیاست کلی بنسلمان در حکومت بر عربستان از ابتدا به این شکل بود که او نیازی به هیچگونه رقیب در قدرت برای خودش نمیدید و هر گونه تهدید هرچند کوچک در زمینه قدرت احساس میکرد بلافاصله به سرکوب و حذف آن میپرداخت.
دوستان ولیعهد سعوی معتقدند که او مرد اصلاحات است و قواعد بازی را در منطقه آنگونه که آنها سالها منتظرش بودند تغییر داده؛ درحالی که مخالفانش محمد بن سلمان را به عنوان یک مستکبر سنگدل و سرکوبگر واقعی محکوم میکنند. در داخل عربستان عکسهای بزرگ بن سلمان در همهجا دیده میشود؛ همچنین تصاویر او را در قاب گوشیهای همراه که از مراکز بزرگ خرید آویزان شده میبینید.
اما بسیاری از امور درباره ولیعهد جوان سعودی مرموز و مبهم است؛ پس از آغاز موج گسترده بازداشتها دستگیریهای محمد بن سلمان٬ مردم از صحبت کردن درباره پیشینه وی و یا برنامهها و تواناییهای او در انجام آنها خودداری میکنند. شهروندان سعودی پس از مشاهده دستگیریها و بازداشتها زیاد با تلفن همراه خود صحبت نمیکنند و حتی موقع دیدار با یکدیگر گوشیهایشان را درون یخچال قرار میدهند.
محمد بن سلمان در اجلاس «داووس صحرا» در اواخر 2017 خطاب به حاضران وعده یک آینده مرفه و باشکوه را برای عربستان داد؛ درحالی که تنها چیزی که از خود نشان داد٬ آمادگی کامل برای سرکوب مخالفان بود.
ادامه دارد...