به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، خورشیدگرفتگی کنار سایر پدیدههای طبیعی مثل ماهگرفتگی، سیل و زلزله یکی از آیات الهی در بستر عالم است. آموزههای اسلام حاکی از آن است که باید به این پدیدهها با دیده عبرت نگریست؛ از این رو یکی از تکالیف واجب در این پدیدهها، خواندن "نماز آیات" است که دارای احکام جداگانهای هستند. خود عنوانِ "نماز آیات" گویای آن است که خداوند اصرار دارد با "نگاه آیاتی" به این رویدادها نگریسته شود. اما "آیات" به چه معناست و چگونه میتوان از این منظر به مسئله خورشیدگرفتگی و این دست از نشانههای الهی پرداخت؟
جواد مهرپویان محقق و پژوهشگر مهدویت در گفتوگو با تسنیم معتقد است "آیات" بهمعنای نشانهای از آینده است که خداوند در قالب ماجراهای کوچکتری در زمان فعلی قرار میدهد، در واقع با شناخت کامل آیات الهی میتوان به فهمی از آینده دست یافت.
وی که پیش از این پژوهشی با عنوان «حج، تصویر برنامه خدا برای آینده بشریت» ارائه داده بود، در این باره افزود: «آیه» چندین معنا در قرآن دارد که بیشترین مورد استفادهاش بهمعنای «نشانه یک موضوع مهم» است، نشانهای که خصوصیاتِ اصلی خود را همراه دارد؛ در ماجرای عُزیر پیامبر در قرآن میخوانیم ایشان از روستایی عبور میکرد و دید همه مُردهاند، به خداوند عرضه داشت «أَنَّى یُحْیی هذِهِ اللَّهُ بَعْدَ مَوْتِها؛ چطور اینها را پس از مرگشان زنده میکنی؟ در ادامه آیه اینطور آمده است: «فَأَماتَهُ اللَّهُ مِائَةَ عامٍ ثُمَّ بَعَثَه؛ پس خداوند، او را [بهمدت] صد سال میراند، آنگاه او را برانگیخت» اینجا خداوند مفهوم «بعث» را بهکار میبرد و میفرماید «ثُمَّ بَعَثَه» او را مبعوث میکند.
مهرپویان با اشاره به اینکه "بعث" موضوعی دنیایی نیست بلکه موضوعی است که در آینده رخ میدهد، گفت: مسئله "بعث" حداقل در دوران رجعت و در حد وسیعتر در قیامت رخ میدهد. حالا خداوند این اتفاق از سنخ آینده را در دنیا برای عُزَیر واقع میکند و در همین راستا خطاب به ایشان میفرماید "ماجرای تو را آیه قرار دادیم، «لِنَجْعَلَکَ آیَةً لِلنَّاس»" یعنی یک مفهومی را که مربوط به آینده است در زمان تو و در دنیا قرار دادیم، بنابراین مفهوم آیه در قرآن یعنی «نشانهای از موضوعی بزرگ که اصلش دنیایی نیست، روال نیست بلکه موضوعی در نظام خداوندی است که حالا در قالبی قابل فهم و مطالعه در معرض انسانها قرار میگیرد تا انسانها از آن درس بگیرند و رفتار صحیح و مناسب در پیش بگیرند.»، حال با این تعریف، مسئله "خورشیدگرفتگی" بهعنوان آیهای الهی از این منظر قابل مطالعه است.
این پژوهشگر دینی با طرح این سؤال که باید دید این رویداد طبیعی را که خداوند هر از گاهی در بستر دنیا قرار میدهد، چه درس یا عبرتی را از آینده به بشریت یادآور میکند، گفت: در روایات مهدویت میخوانیم ماهگرفتگی و خورشیدگرفتگی دو نشانه از امر ظهور است بهگونهای که خسوف ماه از زمانی که آدم علیه السلام به زمین هبوط کرده است اتفاق نیفتاده است. بدربن خلیل اسدى میگوید «نزد امام باقر علیه السّلام بودم. آن حضرت از دو نشانه یاد کرد که قبل از قیام قائم علیه السلام است و از آن هنگام که خداوند آدم صلوات اللَّه علیه را بر زمین فرود آورده هرگز آن دو اتّفاق نیفتاده است و آن اینکه خورشید در نیمه ماه رمضان و ماه در آخر آن خواهد گرفت، پس مردى به آن حضرت گفت: یابن رسول اللَّه، نه، بلکه خورشید در آخر رمضان و ماه در نیمه آن خواهد گرفت، امام باقر علیه السّلام به او فرمود: من خود مىدانم چه مىگویم. آن دو نشانههایى است که از زمان فرود آمدن آدم هرگز اتفاق نیفتاده است». (چون بهحساب منجمان خسوف در وسط ماه واقع مىشود و کسوف که گرفتن خورشید است در اواخر ماه) کُنْتُ عِنْدَ أَبِیجَعْفَرٍ مُحَمَّدِبْنِ عَلِیٍّ الْبَاقِرِ(ع) فَذَکَرَ آیَتَیْنِ تَکُونَانِ قَبْلَ قِیَامِ الْقَائِمِ(ع) لَمْتَکُونَا مُنْذُ أَهْبَطَ اللَّهُ آدَمَ(ص) أَبَداً وَ ذَلِکَ أَنَّ الشَّمْسَ تَنْکَسِفُ فِی النِّصْفِ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ الْقَمَرَ فِی آخِرِهِ فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ یَابْنَ رَسُولِاللَّهِ لَا بَلِ الشَّمْسُ فِی آخِرِ الشَّهْرِ وَ الْقَمَرُ فِی النِّصْفِ فَقَالَ لَهُ أَبُوجَعْفَرٍ(ع) إِنِّی لَأَعْلَمُ بِالَّذِی أَقُولُ إِنَّهُمَا آیَتَانِ لَمْتَکُونَا مُنْذُ هَبَطَ آدَمُ، بنابراین مسئله خورشیدگرفتگی (با این کیفیت) آیهای از بخشی از دوران آخرالزمان است.
وی افزود: در آیات 6 تا 9 سوره قیامت درباره خسوف میخوانیم: «یَسْئَلُ أَیَّانَ یَوْمُ الْقِیامَةِ»، «فَإِذا بَرِقَ الْبَصَرُ»، «وَ خَسَفَ الْقَمَرُ» مىپرسد: «روز رستاخیز چهوقت است؟، پس آنگاه که دیده خیره شود و ماه در خسوف رود.» بنابراین مسئله خسوف نشانهای از روز قیامت است.
انتهای پیام/+