به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، امروز 11 شهریور روز ملی صنعت چاپ نامگذاری شده است؛ روزی که در سال 82 به تقویم وارد و در سالهای بعد از آن به دلایلی نامشخص از تقویم حذف شد. با این حال اهالی این صنعت این روز را هنوز روز ملی صنعت چاپ میدانند.
صنعت چاپ در ایران در یک دهه گذشته دورههای پرفراز و نشیبی را سپری کرده است، هم دورههای اوج و رونق اقتصادی را تجربه کرده و هم دورههای رکود شدید و تعطیلی یکی پس از دیگری چاپخانهها و روزگاری هم چون طفل سرگردانی بین دو متولی خود یعنی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و وزارت صنعت در رفت و آمد بوده است، مشکلات صنعت چاپ در همه این سالها مسائلی چون نبود نقدینگی، نبود سفارش، قانونهای نادرست، عدم اجرای معافیتهای مالیاتی، سیاستگذاریهای اشتباه و فرسودگی ناوگان صنعت بوده است.
حالا اما صنعت چاپ با مشکلات دیگری هم دست و پنجه نرم میکند؛ مشکلاتی که در سایه شیوع کرونا در سال جاری رنگ را از رخسار این صنعت پرانده است. چاپخانهدارانی که در سالهای گذشته با چنگ و دندان بنگاههای کوچک و بزرگ خود را حفظ کردهاند، حالا با کمبود نقدینگی در برابر گرانی مواد اولیه و قوانین دست و پاگیر، تحریمهای بینالمللی و ... در آستانه ورشکستگی قرار گرفتهاند.
این در حالی است که صنعت چاپ و بستهبندی در سالهای اخیر با وجود همه مشکلات و سختیها، اندک کورسوی امیدی را یافته و بر آن تکیه زده بودند، کورسوی امیدی که به باور فعالان این عرصه میتواند راه نجات این صنعت باشد و آن صادارت محصولات چاپی به بازارهای منطقه است، صادراتی که حالا با وجود مسائل و مشکلاتی همچون قیمت بالای مواد اولیه، تحریمهای بینالمللی و قوانین محدود کننده چندان امیدی به حفظشان نیست، اما چه باید کرد؟
درباره راهحلهای بلندمدت و میان مدت برای حل مشکلات این صنعت بارها سخن گفته شده است و اقداماتی مانند ورود وزارت صنعت به حوزه تولیگری این صنعت و... نیز انجام شده است، اقداماتی که نتایج آن حداقل در یکی دو سال اخیر قابل مشاهده نیست. اما آیا صنعت چاپ نمیتواند با راهحلهای کوتاه مدت دوباره سرپا شود و با تلاش اهالیاش و با به دست آوردن همین بازارهای منطقه جانی دوباره بگیرد؟ این راهحلیهای کوتاه مدت و ضروری برای حال فعلی صنعت چاپ چیست؟
بابک عابدینی، رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ، در این زمینه میگوید: در شرایطی که همه صنایع کشور با کرونا و مشکلات ناشی از آن دست و پنجه نرم میکندو تحریمهای ناحوانمردانه اقتصادی نیز عرصه را برای تولید تنگ کرده است، باید برنامهها و راهکارهای کوتاه مدتی را پیشبینی کرد.
تسهیل تامین مواد اولیه
رئیس اتحادیه صادرکنندگان تسهیل تامین مواد اولیه را بکی از راهحلهای کوتاه مدت دانسته و میافزاید: مواد اولیهای که در داخل تولید میشود، باید با قیمت مناسب و اقتصادی در اختیار صنایع زیردستی از جمله صنعت چاپ قرار گیرد.
مواد اولیه تولید داخل نباید همتراز با مشابه خارجی نرخگذاری شود
وی ادامه میدهد: فیلمهای بسته بندی که در بستهبندیهای شیرینی، شکلات، شویندهها، فیلمهای پلمیری، پلی اتیلن و... استفاده میشود، در داخل کشور تولید میشود و این تولید مقرون به صرفه است چرا که گرانول به کار رفته در این فیلمها توسط پتروشیمیهای داخلی تولید میشود و از دخایر گازی و نفتی کشور استخراج میشود. این مواد اولیه باید فارغ از قیمت جهانی دلار و با توجه به قیمت تمام شده به عنوان یک مزیت در اختیار تولیدکننده قرار بگیرد، در حالی که قیمت آن همتراز با قیمت محصول وارد شده به کشور عرضه میشود.
نرخ بالای بستهبندی از دلایل گرانی کالاهاست
عابدینی تصریح میکند: بارها گفتهایم که یکی از دلایل گران شدن مواد غذایی و بهداشتی افزایش قیمت بستهبندی این کالاهاست در مواردی قیمت تمام شده بستهبندی یک کالا از محصولی که در آن بستهبندی عرضه میشود، گرانتر است و این قیمت نهایی آن کالا را افزایش میدهد.
مقررات زدایی واردات مواد اولیه که تولید داخل ندارند
عضو هیئت مدیره اتحادیه چاپخانهداران تهران با اشاره به دیگر راهکارهای کوتاه مدت برای رفع مشکلات صنعت چاپ میافزاید: تسهیل واردات و مقراررتزدایی و مجوززدایی برای واردات مواد اولیه مورد نیاز صنعت چاپ میتواند بسیاری از مشکلات را حل کند.
وی ادامه میدهد: موانع و مشکلات ثبت سفارش کالا، مشکلات بانک مرکزی در تخصیص ارز و پروسه زمانبر کنونی آن موجب شده تا دسترسی به مواد اولیه بسیار دشوار شود. اگر این مجوزها و مقرارت دست و پاگیر تا اندازهای تسهیل شود، دسترسی به مواد اولیه بسیار آسانتر خواهد شد و تولید رونق میگیرد.
کاهش عوارض واردات محصولاتی که مشابه داخلی ندارند و ورود آنها با حداقل سود بازرگانی به کشور از دیگر پیشنهادهای عابدینی برای صنعت چاپ بود.
وی با اشاره به برخی محدودیتها در واردات ماشینآلات دست دوم اضافه میکند: با توجه به اینکه تامین یا خرید ماشینآلات نو چندان امکانپذیر نیست، میتوان در مذاکره با اتحادیههای صنفی و مشورت با کارشناسان رسمی و انجمنهای مربوطه محدودیتهای واردات را تا اطلاع ثانوی معلق کرد تا چاپخانهها با تبصرههایی بتوانند ماشینآلات مورد نیاز خود را وارد کنند. در صورتیکه محدودیتهای فعلی واردات دستگاهها وجود داشته باشد، چاپخانهدار یا مجبور است ترک فعالیت کند و یا اینکه دستگاهی را با ارز گران وارد کشور کند و در صورتیکه که قطعات این دستگاهها نیاز به تعمیر یا جابهجایی هم داشته باشند دوباره ارز قابل توجهی باید از کشور خارج شود، تازه اگر در سایه تحریمها بتوانیم ماشینآلات را خریداری کنیم.
برداشته شدن فشارهای مالیاتی از بدنه صنعت چاپ
وی برداشته شدن فشارهای مالیاتی و ... از بدنه صنعت چاپ را به صورت موقت به عنوان راهکار کوتاه مدت دیگری برای رفع مشکلات صنعت چاپ برمیشمارد.
هرگاه صحبت از حمایت دولت از صنعت چاپ و نشر میشود، بحث حمایتهای مالی به ذهن متبادر میشود، در حالیکه تجربه نشان داده است اگر دولت حمایتهای خود را برای هموار کردن مسیر تولید صرف کند و ضوابط و قوانین و مقررات درستی را به نفع تولید در کشور صادر کند، چاپ و نشر خود به خود راه خود را پیدا کرده و درآْمدزا خواهند بود و نیازی به دولت برای حمایتهای مالی نیست.
به نظر میرسد صنعت چاپ در ایران امروز در وضعیتی قرار دارد که میتواند برای خود آینده امیدبخشی را رقم زند. هر چند مشکلات کوچک و بزرگی بر سر راه این صنعت قرار دارد اما میتوان در کنار راهحلهای بلند مدت و میان مدت برای صیقل خوردن مسیر این صنعت به راهحلهای کوتاه مدت نیز اندیشید.
انتهای پیام/