به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ مهدی شکوری در وبینار «حمایت از بیمهشدگان بیکار شده سازمان تأمین اجتماعی در مواجهه با کرونا» در مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی با اشاره به چالشهای پیش روی صندوق بیمه بیکاری اظهار کرد: از یک منظر مزایای صندوق بیمه بیکاری در وضع موجود به صورت سخاوتمندانه ارائه میشود؛ شرایط برقراری نسبتاً آسانی دارد و مدت بهرهبرداری آن طولانی است و بعضاً تا 60 سالگی هم پرداخت میشود.
وی افزود: معافیت پرداخت از حق بیمه، معافیت مالیاتی و ... نیز وجود دارد و ما هم الزام قانونی داریم که اگر میانگین 90 روز آخر حقوق بگیری فرد را محاسبه کنیم و عدد آن زیرحداقل حقوق باشد، باید ماده 111 قانون کار را اعمال و حداقل دستمزد را رعایت کنیم.
مدیرکل امور بیمهشدگان سازمان تأمین اجتماعی با بیان اینکه در مصوبه ستاد کرونا، رقم مقطوعی برای متقاضیان پرداخت شد که با قانون بیکاری مصوب سال 69 متفاوت بود گفت: در قانون بیمه بیکاری بعضاً افراد چند سال مقرری دریافت میکنند و حاشیه امنی برای آنها ایجاد میکند.
وی ادامه داد: تقریباً هفت میلیون و 60هزار فرد بیمه شده مشمول قانون کار داریم که نصف جمعیت بیمه شدگان شاغل ما را دربرمیگیرد. این سه درصد حق بیمههای بیکاری تا آخر سال 98 و در همین دو سال که یک انباشت بدهی داشتیم؛ یک سیرصعودی پیدا کرد و با بالغ بر 800 میلیارد تومان کسری مواجه شدیم. این سه درصد حق بیمه پرداختی کفاف پرداخت مقرری 225 هزار مقرری بگیر در اسفند 98 را نمیداد.
شکوری تأکید کرد: در همین قانون پیش بینی نشده که اگر صندوق کسری آورد از کدام منابع باید تأمین اعتبار کند؟ باید از محلهای دیگر استفاده کرده و دست در جیب بیمه شدگان دیگر ببریم که شریک این گرفتاریها هستند.
مدیرکل امور بیمهشدگان سازمان تأمین اجتماعی گفت: حوادث غیرمترقبه را داریم و در قانون مشخص شده برقرای مقرری بیکاری ناشی از حوادث از محل همان سه درصدهای دریافتی حق بیمه بیکاری وصول شود این در حالی است که در شرایط عادی هم با انباشت و کسری مواجهیم.
وی افزود: خوشبختانه در دوران کرونا دولت با ما همگام بود و با توجه به مصوبه ستاد کرونا مبلغی را تخصیص دادند که شاید مطلوب نبود اما پوشش حداقلی به دنبال داشت. متوسط بین یک تا یک میلیون و 200 هزار تومان بود که قابل ملاحظه نبود اما با توجه به حجم بالای متقاضیان در دوران کرونا، منابع این چنین توزیع شد. دفترچه بیمه این افراد تا شهریور تأمین اعتبار شد و معادل دورهای که بیمه بیکاری دریافت میکنند جزو سوابقشان درنظر گرفته میشود.
شکوری با بیان اینکه یک هم افزایی در حوزه بیمه بیکاری را در این برهه و با راه اندازی سامانه بیمه بیکاری شاهد بودیم گفت: این هم افزایی شکل گرفت و توانستیم در کوتاهترین زمان ممکن پاسخگوی متقاضیان باشیم و اصلاح قانون یک راهکار مهم است.
مدیرکل امور بیمهشدگان سازمان تأمین اجتماعی به تحولات دیجیتالی اشاره کرد و گفت: دیگر رویکردهای سنتی و مراجعات حضوری جای خود را به روشهای غیرحضوری داده و ابتکار عمل وزارت رفاه در راه اندازی سامانه بیمه بیکاری بسیار به جا بود. اتفاق خوبی که باید رخ دهد و این هم افزایی را تکمیل کند لینک شدن سیستم بیمه بیکاری ما در تأمین اجتماعی با سامانه جامع روابط کار در وزارت رفاه است.
وی درباره بیکاران در بخش خصوصی و بیمه شدگان اختیاری خاطرنشان کرد: زیرساخت غیرحضوری شدن فرایند بیمه بیکاری فراهم شده که با رفع نواقص جزئی، میتوانیم شاهد راه اندازی این سیستم باشیم و به کلی خدمات را غیرحضوری ارائه دهیم و همیشه آمادگی اتفاقات غیرمترقبه را داشته باشیم. چندین سیستم غیرحضوری داریم که در چندماه آینده تکمیل خواهند شد.
نرگس اکبرپور روشن، معاون پژوهش و فناوری مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی، ضرورت انجام پژوهش در مورد بیمه بیکاری را آشنایی با شرایط، کارکرد و نقش این صندوق عنوان کرد و گفت: حمایت از بیکاران، بدون اما و اگر باید وجود داشته باشد، چراکه نیروی کار مهمترین عامل تولید است و این درحالی است که چنانچه این افراد بیکار شوند، فقط فشارهای مالی را متحمل نخواهند شد، بلکه با فشارهای روانی زیادی هم روبرو خواهند شد. در نتیجه طرحهای حمایتی در این زمینه کمک میکند تا بیکاران این فشارها را کمتر احساس کنند.
وی ادامه داد: بیمه بیکاری در سال 1366 به صورت یک دوره سه ساله بهصورت آزمایشی اجرا شد و در سال 1369 به صورت دائم تصویب شد و از آن زمان تاکنون اجرا میشود.
اکبرپور در مورد وضعیت صندوق بیمه بیکاری قبل از بحران کرونا و نرخ پوشش آن گفت: این صندوق در بهترین حالت نتوانسته بیش از 7.6 درصداز بیکاران را تحت حمایت داشته باشد چرا که دامنه شمول آن محدود است، بهطوریکه در سالهای اخیر بهطور متوسط سالانه به حدود 400 هزار نفر مقرری پرداخت کرده و در سال 1397، مجموع مقرریبگیران متجاوز از450 هزار نفر بوده است.
معاون پژوهشی موسسه عالی پژوهش با اشاره به نوسان تعداد مقرری بگیران بیمه بیکاری افزود: بیکاری متاثر از شرایط حاکم بر اقتصاد مانند رکود و نیز قوانین اقتصادی کشور است و زمانی که رکود وجود دارد تعداد بیکاران افزایش مییابد و اگر این صندوق بخواهد نقش ثباتسازی خود را به نحو احسن ایفا کند، بهطور طبیعی باید تعداد مقرری بگیران افزایش یابد و در این میان دولت نقش اساسی در تأمین منابع بیمه بیکاری دارد.
وی ضریب شیوع بیمه بیکاری را در هر هزار نفر طبق آخرین آمار در سال 96 اعلام کرد و گفت: آخرین دادههای در دسترس مربوط به سال 96 است و طبق این آمار، 70 درصد مقرری بگیران، مرد بوده و بر اساس نمودار هرم سنی مقرریبگیران، گروه سنی 25 تا 34 سال بیشترین سهم را از مقرریبگیران دارند.
اکبرپور ادامه داد: بیشترین تعداد بیمه شدگانی که در سال 96 به جمع مقرری بگیران این صندوق اضافه شدند در حوزه فلزات اساسی، ماشینهای الکترونیکی و غیر الکترونیکی و نیز حوزه خدمات مشغول به کار بودند.
وی افزود: عمده ترین علت بیکار شدن مقرریبگیران با 63 درصد مربوط به اتمام مدت قرارداد بوده است و همچنین 68 درصد مشمولان تا پایان زمان استحقاق خود از مقرری بهره مند شده و فقط 28 درصد شغل مناسب خود را پیدا کردند.
معاون پژوهشی موسسه عالی پژوهش گفت: بررسی روند تغییرات نسبت درآمدها به هزینههای صندوق طی سالهای 97 و 80 نشان میدهد که در بدترین حالت، هزینهها 15 درصد از درآمدهای صندوق بیشتر بوده و در بهترین حالت، درآمدها 12 درصد از هزینهها بیشتر بوده است.
اکبرپور، سپس به کارکرد و نقش صندوق بیمه بیکاری در شرایط کرونا پرداخت و افزود: مقرری بیکاری کرونا با تزریق اعتبار 3 هزار میلیاردی دولت از محل صندوق توسعه ملی تأمین شده و مقدار مقرری برابر با 55 درصد حداقل دستمزد به اضافه 5 درصد حداقل دستمزد به ازای هر فرد تحت تکفل تا سقف 4 نفر ضربدر نسبت روزهای بیکاری در ماه به کل روزهای ماه بوده است که تاکنون مجموعاً برای یک میلیون و 52 هزار و 852 نفر مقرری بیمه بیکاری پرداخت شده است.
وی افزود: سرعت انباشت کسری صندوق در سالهای اخیر افزایش یافته، به طوری که کسری انباشته صندوق به بیش از 800 میلیارد تومان در پایان سال 1398 رسیده است.
اکبرپور پس از ارائه توضیحاتی درباره اقدامات ایران در حوزه بیمه بیکاری در شرایط کرونا، ضمن تجلیل از همکاریهای درون و برون سازمانی برای راهاندازی سامانه بیمه بیکاری برای درخواست غیرحضوری مقرری، گفت: مبلغ مقرری و تأخیر در پرداختها به همراه نحوه اطلاعرسانی درباره جزئیات فرایند و پرداختها برای مشمولین نارضایتیهایی را به همراه داشته است.
وی همچنین در بخش دیگری از این گزارش، به وضعیت صندوق بیمه بیکاری 25 کشور دنیا و مقایسه آن با ایران پرداخت.
دریافت تمامی خدمات حوزه روابط کار به صورت الکترونیکی
سید جواد رضوی، رئیس مرکز فناوری اطلاعات، ارتباطات و تحول اداری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در این جلسه با اشاره به زمینه شکل گیری و راه اندازی سامانه ثبت درخواست بیمه بیکاری در دوران کرونا گفت: به موازات سامانه بیمه بیکاری، طراحی سامانه جامع روابط کار هم در دستورکار قرار گرفت و اکنون همه متقاضیان میتوانند پس از احراز هویت، مابقی موارد را در حوزه روابط کار درخواست و به ثبت برسانند.
وی گفت: فرایند ثبت درخواست بیمه بیکاری به کلی به صورت دستی انجام میشد؛ در واقع در 25 استان با مراجعه به ادارات کار و ارائه مدارک صورت میگرفت و در هفت استان دیگر توسط کاریابیها و دفاتر کاریابی انجام میشد و مراجعه حضوری در تمام فرایندها شرط اول برقراری مقرری بیمه بیکاری بود. در شرایط کرونا برای انتقال از یک روش کاملا حضوری به روش کاملا الکترونیکی با سختیهای بسیاری روبرو شدیم.
رئیس مرکز فناوری اطلاعات، ارتباطات و تحول اداری وزارت رفاه با بیان اینکه از 15 اسفند 1398 مباحثی چون دورکاری کارکنان، نیمه تعطیل شدن دفاتر کاریابی و رعایت پروتکلها در وزارتخانه مطرح شد، گفت: هر متقاضی بیمه بیکاری طبق قانون حداکثر 30 روز فرصت داشت برای ثبت درخواست اقدام کند. حال با توجه به این محدودیتها باید چه میکردیم تا فرد بیکار شده متضرر نشود؟
رضوی افزود: بنابراین راه اندازی سامانه اینترنتی در دستورکار قرار گرفت. در نهایت ماموریت طراحی سامانهای با قید فوریت به سرانجام رسید و تعداد کثیری از مشمولان ثبتنام کردند. همچنین بانک اطلاعاتی موجود در سازمان تأمین اجتماعی، مشمولینی که سه درصد حق بیمه بیکاری را پرداخت کرده بودند مشخص شدند و افراد با ورود کدملی و کد کارگاه متوجه میشدند و به آنها اعلام میشد که مشمول بیمه بیکاری هستند یا خیر.
وی با بیان اینکه متقاضیان باید فرم سادهای را تکمیل و ثبت درخواست را انجام میدادند اظهار کرد: برای مدیران کل استانی و حوزه ستادی وزارتخانه و تأمین اجتماعی این امکان فراهم شده بود که آخرین آمار ثبتنام شدگان را در لحظه مشاهده و دریافت کنند.
رئیس مرکز فناوری اطلاعات، ارتباطات و تحول اداری وزارت رفاه افزود: نخستین بار بود که امکان دسترسی به چنین آماری فراهم شده بود. در مواجهه با موضوع کرونا دولت اقدامات حمایتی دیگری را برای مشاغل آسیب دیده که مشمول بیمه تأمین اجتماعی نبودند نیز درنظر گرفته بود، با این حال، حجم زیادی از تقاضا را در این سامانه شاهد بودیم.به همین علت در همان ابتدا چک کردن و تطبیق اطلاعات افراد، جایگزین رسیدگیهای کارشناسی و بررسیهای دستی شد.
رضوی با اشاره به اینکه به موازات سامانه بیمه بیکاری، طراحی سامانه جامع روابط کار هم در دستورکار قرار گرفت و اکنون همه متقاضیان میتوانند پس از احراز هویت، مابقی موارد را در حوزه روابط کار درخواست و آن را به ثبت برسانند گفت: امکان پیگیری پرونده نیز وجود دارد. فرایندها تا انتهای کار از جمله برقرای مقرری، اعلام شماره حساب و ... پیش بینی شده است.
وی یادآور شد: این امکان در حال حاضر فراهم شده است که افراد بتوانند به راحتی همه خدمات در حوزه روابط کار را به صورت الکترونیکی دریافت کنند.
انتهای پیام/