به گزارش خبرگزاری تسنیم از بیرجند، بازارچه مرزی یزدان بهعنوان قدیمیترین بازارچه مرزی استان سالها از نظر صادرات اولین در خراسان بزرگ و دومین در کشور بود اما 6 سالی است که تعطیل شده و گویا طرف افغان یکطرفه بازارچه را تعطیل کرده است.
وجود بازارچههای مرزی در کشور بهویژه در خراسان جنوبی بااهمیت است و از آنجایی که زیرکوه شهرستان مرزی است راهاندازی مجدد این بازارچه میتواند در توسعه و رونق اشتغال جوانان کمک کند. خراسان جنوبی یکی از استانهای مرزی کشور است که در سالهای اخیر بهخاطر خشکسالی و نبودن اشتغال ثابت برای روستاییان مرزی، شاهد مهاجرت سکنه هستیم. بدون شک یکی از راههایی که میتواند سبب جلوگیری از وقوع این اتفاق شود رونق یافتن بازارچههای مرزی است.
ماجرای بازدید رئیس دستگاه قضا از مرز یزدان
اما در سفر رئیس دستگاه قضا و بازدید از بازارچه مرزی امیدها برای احیای دوباره دروازه اقتصادی ایران و افغانستان بیشتر شد، این بازارچه قدیمی در سال 80 بهعنوان بارارچه نمونه کشور فعالیت داشته است و چند سالی است که با وجود زیرساختهای باارزش تعطیل شده و ریاست قوه قضاییه برای پیگیری موضوع راهی نقطه صفر مرزی شد تا از نزدیک موضوع را بررسی و برای رونق اقتصادی منطقه تلاش کند.
آیتالله رئیسی در جریان این بازدید گفت: اگر این بازارچه فعال شود هم طرف ایرانی و هم طرف افغانی با یک قانونمندی تبادل اقتصادی دارند و سبب رونق هر دو منطقه میشود.
استاندار خراسان جنوبی نیز در جریان این بازدید گفت: در زمان حاضر جمهوری اسلامی ایران از طریق سه مرز رسمی مشترک ایران با افغانستان شامل میلک در مرز سیستان و بلوچستان، ماهیرود در خراسان جنوبی و دوغارون در خراسان رضوی فعال است و جمهوری اسلامی بهدنبال بازگشایی چهارمین مرز مشترک با کشور افغانستان است که اخیراً اجرای آن در کمیسیون مشترک ایران و افغانستان بهریاست وزیر نیرو مصوب شده است.
در جریان بازدید ریاست قوه قضاییه از این بازارچه، یک مقام مسئول از خود تحریمی داخلی در حضور آیت الله رییسی اظهارات دردناکی را بر زبان آورد و گفت: اینجا عقبه خیلی خوبی داشت و سال 84 رتبه برتر صادراتی در کل کشور از نظر حجمی و دلاری در کل کشور از نظر صادرات بازارچه ای داشت و سال 93 گمرک در اینجا تعطیل شد.وی عنوان کرد: چین مرز بسیار کوچکی با افغانستان دارد و مرز آن بسیار صعب العبور است و کوهستانی است و در حال تونل زدن هستند و مسیر را باز می کنند تا به این بازار هدف برسند و از آن طرف ترکیه نیز از مسیر ایران استفاده می کند و کالای ترانزیتی به افغانستان می دهد.وی اظهار کرد: ما چهار بازارچه داریم و سامانه های گمرکی ما فعال است و نیاز به همت و تلاشی است تا در کوتاه ترین فرصت ممکن بتوانیم از این مرز استفاده کنیم و مردم نیز از برکات آن استفاده کنند.
بازارچه مرزی یزدان از قدیمیترین گذرگاههای مرزیست که در دهه هشتاد بازارچه نمونه صادراتی کشور بوده، اما چند سالی است که با وجود تجهیزات میلیاردی تعطیل شده است.
بازارچه یزدان سالها قطب صادرات کالا به افغانستان بوده، اما در سال 93 از سوی افغانستان تعطیل شد؛ این در حالی است که تمامی زیرساختهای لازم برای فعالیت مجدد این بازارچه فراهم است و حتی سامانه جامع امور گمرکی نیز در این بازارچه فعال است.
چه بلایی سر فعالترین بازارچه مرزی ایران آمد؟
اما روایت یکی از تاجران این بازارچه نیز شنیدنی است؛ تاجر است و 20 سال پیش را به خوبی به یاد دارد، روزی که اولین غرفه را در بازارچه مرزی یزدان به پا کرد و در کنار آن 10 نفر امرار معاش میکردند. تقویم خاطراتش را که ورق میزند بار دیگر همان روزهای پر جنب و جوشی که در بازارچه یزدان برو بیایی داشت برایش زنده میشود.
بازارچهای که گویا در 20 سال پیش در کشور حرف زیادی برای گفتن داشته اما چند سالی است قفل تعطیلی بر آن خورده است و جوانان زیادی از کار بیکار شدند. جوانانی که هر کدامشان نان آور خانوادهای بودند و این روزها وقتی گذرشان بر مسیر یزدان میافتد گویی دود از سرشان بلند میشود که چرا و چگونه چنین معبر مرزی تعطیل شده و همه امید و آرزویشان بازگشایی دوباره بازارچه است.
غلامحسین راستگونژاد 20 سال پیش به عنوان یکی از تاجرانی بود که در بازارچه یزدان مشغول به کار بود. وی از آن روزها اینگونه میگوید که زمانی که بازارچه یزدان فعال بود طی دو سال به عنوان بازارچه نمونه کشوری انتخاب شد و در کل ایران به عنوان فعالترین بازارچه شناخته شده بود. راستگونژاد بیان کرد: در حالی که بازارچه روزهای خوشی را سپری میکرد اما نمیدانم چرا به یک باره تعطیل شد.
جدیدترین خبرها و تحلیلهای ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
وی افزود: با تعطیلی بازارچه عده زیادی از مردم بیکار شدند. زمان رونق بازارچه 520 غرفهدران در اینجا فعالیت داشتند که هر کدام سرپرست و نانآور یک یا چند خانواده بودند. این تاجر خراسان جنوبی ادامه داد: اگر بازارچه دوباره بازگشایی شود زمینه اشتغال زیادی برای مردم فراهم میشود و از بروز برخی آسیبهای اجتماعی جلوگیری میشود.
وی تاکید کرد: با وجود تحریمهای ظالمانه باید همه دست در دست هم دهیم تا بار دیگر این معبر مرزی را بازگشایی کنیم و اگر قوه قضائیه در این راستا ورود کند باز شدنش برای مردم منطقه بسیار مفید خواهد بود.
باز شدن بازارچه یزدان رونق اقتصادی بزرگی را به همراه دارد
یکی دیگر از تاجران استان نیز در گفتگو با خبرنگار تسنیم در بیرجند از بسته شدن دومین معبر صادراتی کشور که همان یزدان است گلایه دارد. بازارچهای که روزانه هزینه هزار خانواده ایرانی را تامین میکرد و به یک باره تعطیل شد.
احمد قادری یکی از تجار روستای اردکول است که از سال 76 تا 86 در بازارچه یزدان مشغول به کار و فعالیت بوده و علاوه بر او 40 غرفه دار دیگر و هزار خانوار تأمین هزینههای زندگی آنها از بازارچه یزدان بود.
این خانوادهها شامل ماشین دار، کارگر، غرفه دار و نیروهای باربر بود اما با تعطیل شدن بازارچه این افراد مجبور شدند به سمت شغلهای کاذب روی آورند که درآمدش به اندازه زمان کار در بازارچه نیست و مشکلات اقتصادی زیادی گریبانگیر آنها شده است.
این تاجر روستای اردکول اظهار امیدواری کرد با همت مسئولان بار دیگر شاهد باز شدن این معبر باشیم تا به رونق اقتصادی مردم منطقه کمک شود.
درخواست تاجر بیرجندی برای بازگشایی دومین معبر صادراتی ایران
محمد محسن موهبتی زهان از تجار بازارچه یزدان با یادآوری روزهای پر رونق صادرات در بازارچه یزدان میگوید: درست در سالهای 85_84 بازارچه یزدان روزنق خوبی در بحث صادرات در کشور داشت آن طور که مقام دوم را در کشور از آن خود کرده بود.
وی بازدید آیت الله رییسی را به عنوان اولین مقام کشوری یاد کرد که از این بازارچه بازدید کرد یاد کرد و ادامه داد: در سالهایی که بازارچه باز بود و رونق داشت، من چهار سال پیاپی به عنوان صادر کننده برتر استانی انتخاب شدم.
تاجر بازارچه یزدان که معتقد است در سالهای 85-84 بیش از 25 کارگر افغانی و 4 کارگر ایرانی در مجموعه او در بازارچه مشغول خدمت بودند افزود: با تعطیلی بازارچه کارگران افغان به دیگر استانهای کشور رفته و خانواده های آنها در روستای نزدیک صفر مرزی ساکن است.
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ، صنایع معادن وکشاورزی بیرجند گفت: در روزگاری که یزدان رونق داشت درست در نقطه صفر مرزی روستایی وجود داشت که در آن سالها 25 هزار نفر جمعیت داشت اما با تعطیلی بازارچه در حال حاضر شاید بین 6 تا 7 هزار نفر بیشتر جمعیت ندارد چرت که جمعیت زیادی از منطقه مهاجرت کردند ، حال با بازدید آیت الله رییسی از این بازارچه نوید روزهای خوش گویی برایمان نمیده شده است و درخواست بازشدن دومین معبر صادراتی ایران را داریم.
انتهای پیام/254/ی