به گزارش خبرگزاری تسنیم از زنجان، هنر دست و صنایع دستی با توجه به ارتباط مستقیم با فرهنگ و سلیقه ایرانی از گذشته تا به امروز مورد توجه بسیاری قرار داشته است. بر این اساس خانه هر ایرانی میتواند یک نمایشگاه از صنایع دستی و شناسنامهای از فرهنگ و اصالت غنی ایرانی باشد، با این حال این روزها بازار صنایع دستی کساد و هنرمندان آن بیکارند و این در حالی اتفاق میافتد که کپی همین صنایع دستی با برچسب ساخت چین در بازار موجود بوده و در کمال ناباوری رونق فروش دارند.
یکی از صنایع دستی که به واسطه وسعت و بازار فروش شهرت جهانی دارد، صنعت فرش است. فرش در سراسر ایران انواع مختلفی داشته و در هر منطقه از این خاک با طرح و نقش منحصر به همان نقطه جغرافیایی رخنمایی میکند. طرح و جنس هر قالی در مناطق مختلف روایتگر فرهنگ و تاریخچه آن بوده و همانند کتابی روان قصه آن زاد و بوم را روایت میکند.
در این میان قالی زنجان نیز همانند دیگر نقاط کشور دارای کیفیت و تاریخچه منحصر به فرد خود است اما در میان نامهربانیها و نبود نگاه ویژه به آن در سالهای اخیر، نه تنها ارزش قالی زنجان پایین آمده بلکه موجبات رکود اقتصادی و گوشهگیر شدن آن نیز فراهم شده است.
در سالهای اخیر مسئولان و فعالان حوزه صنایع دستی و بخش صنعتی به جای تلاش در راستای معرفی فرش زنجانی با اسم و رسم خود و به نمایش کشیدن ویژگیهای منحصر به فرد و کیفیت عالی آن، همچنین معرفی قالیباف زنجانی به بازارهای اقتصادی جهانی به عنوان بهترین و با اصالتترین هنرمندان، با سهل انگاری تنها برای تسهیل در بخش فروش و دسترسی آسانتر به بازارهای بینالمللی هیچ مقاومتی در برابر فروش قالی زنجان با اسم جای دیگر نداشتهاند.
اگرچه قالی زنجان معمولا با اسم قالی کرمان، قم و تبریز به فروش میرسد اما همچنان بازار صادراتی خوبی را ندارد و عملکردها در حوزه بازاریابی خارجی آن بسیار ضعیف است و همین مسئله رونق را از بازار کشیده و تولیدکننده را دلسرد کرده است.
بحث گرانیها و کاهش توان خرید مردم، بیشتر مصرفکننده را ترغیب به خرید فرش ماشینی میکند و همین مسئله آسیب اساسی را بر اقتصاد فرش وارد کرده است. اما اینها همه مصائب و سختیهای فعالیت در صنعت فرش نیست آنقدر سنگ در مقابل پای قالیباف و تولیدکننده قرار دارد که میتواند هر فرد باانگیزهای را دلسرد کند.
یکی دیگر از مشکلات قالیبافان، بیمه نشدن و ناتوانی دولت در پرداخت بیمه آنان است. عدهای از فعالان این حوزه سن بالای 50 سال دارند و بر این اساس اگر هم دولت بتواند حق بیمه آنها را پرداخت کند در قانون اجازه آن را نخواهد داد و گویا این افراد باید دیگر موضوع بیمه و این پشتوانه را فراموش کنند. بر این اساس سوالات بسیاری در حوزه مصائب و مشکلات صنعت فرش وجود دارد، باید دید این صنعت در زنجان تا چه حد منزوی شده و چه تدابیری برای برطرف کردن مشکلات اندیشیده شده است.
سید محسن جعفری، رئیس اداره فرش سازمان صنعت، معدن و تجارت استان زنجان در گفتوگو با تسنیم با بیان اینکه به دلیل بسته بودن مرزها و همینطور تحریمهای ظالمانه فرش دستبافت وضعیت صادراتی مناسبی را ندارد، اظهار داشت: یکی دیگر از مشکلات حوزه صادرات، پیمان سپاری ارزی است که در قوانین داخل کشور اعمال میشود.
وی تصریح کرد: در پیمان سپاری ارزی صادر کننده متعهد میشود که ارز فرشی که بر اساس ارزیابی گمرک صادر میکند را به سیستم بانکی ایران بازگرداند و این کار مدت مشخصی دارد، اما فرش دستبافت کالایی است که ممکن است بعد از خروج از کشور چندین ماه زمان ببرد تا به فروش برسد بر این اساس تجار و بازرگانان خیلی به این حوزه علاقمند نیستند.
رئیس اداره فرش سازمان صمت استان زنجان در رابطه با صادرات فرش زنجان با نام دیگر، گفت: بستگی دارد از کدام منظر به این موضوع نگاه شود، اگر نگاه کلان داشته باشیم فقط صادرات فرش ایران را در نظر میگیریم و خیلی نام آن مهم نیست، اما عمدتا چون استانهای دیگر برای طرف خارجی شناخته شدهتر هستند و فرش زنجان هم از نظر کیفیت با آنها برابری میکند در نتیجه تاجر ریسک معرفی فرش زنجان را نمیپذیرد.
وی با اشاره به مشکلات بیمه قالیبافان بیان کرد: افرادی که از قبل بیمه بودند کماکان بیمه آنها واریز میشود مگر اینکه به هر دلیلی به موقع حق و حقوق آنها واریز نشود که بیمه آنها قطع شود و به مشکل بخورند؛ منتهی برای متقاضیان جدید امکان برقراری بیمه از طریق تامین اجتماعی فراهم نشد و تامین بودجه آن برای دولت امکانپذیر نبود اخیرا تدبیر دیگری برای این امر اندیشیده شده است.
جعفری خاطرنشان کرد: طبق تفاهمنامهای که با صندوق بیمه کشاورزان و روستائیان منتشر شده است 460 هزار نفر قالیباف و افرادی که اشتغال مرتبط با فرش دارند را بیمه میکند و کارهای آن شروع شده است.
به این ترتیب، صنعت فرش و صنایع دستی مختلف به واسطه شرایط موجود و بعضی از منافع مدتهاست در حال حرکت در مسیری هستند که اگر تغییر نکند منتهی به فراموشی و از بین رفتن آنان است. با وجود ظرفیتهای بالا در این حوزه اما حال اشتغال در آن خوش نیست و با توجه به دشواریهای تمام مراحل تامین مواد اولیه تا تولید و فروش امید است با حمایت درست از صنعت فرش آن را در جایگاه شایسته خود ببینیم.
انتهای پیام/ش