به گزارش خبرگزاری تسنیم، دولت های آمریکا به واسطه تکروی و سیاست های یکجانبه در قبال کشورهای دیگر، کم و بیش شکست هایی را متحمل شده اند یا اینکه دست کم به اهداف تعریف شده خود نرسیده اند. دولت دونالد ترامپ نیز در دوران 4 سال تصدی خود استثنا نبوده است؛ چه بسا بروز و نمود شکست های او در برخی از حوزه های سیاست خارجی به طور آشکار قابل تشخیص بوده است.
ناکامی سیاست فشار
یکی از ناکامی های دولت ترامپ شکست سیاست موسوم به فشار حداکثری در قبال ایران بوده است. دولت آمریکا با وجود تلاش های فراوان خود در هماورد با تهران به در بسته خورد و نه تنها به خواسته های خود نرسید، بلکه حتی در عرصه جهانی منزوی نیز شد.
علاوه بر شکست سیاست فشار حداکثری، واشنگتن در تحمیل سیاست های و مداخلات خود در کشورهای دیگر، که عمدتا با تهران روابط نزدیکی دارند، راه به جایی نبرده است. ونزوئلا یکی از کشورهایی است که در حیات خلوت یا دم دست آمریکا قرار دارد، اما دست رد به مداخلات واشنگتن زده است.
تجربه ونزوئلا
انتخابات پارلمانی در ونزوئلا یکشنبه هفته جاری برگزار شد. پارلمان پس از اینکه چندین سال در اختیار مخالفان بود، اینک شاهد پیروزی حزب مادورو بوده است. این تحول، رخداد مهم و معناداری در عرصه سیاسی ونزوئلا محسوب می شود.
دولت آمریکا و اعضای تیم امنیت ملی و سیاست خارجی اش پس از اقدامات متعدد خود بسیار امیدوار بودند که دولت ونزوئلا در مدت زمان کوتاه و در عرض چند هفته سرنگون شود. آمریکا با چنین خیالی حدود 50 کشور تحت فرمان خود را پشت خوان گوایدو، رهبر معارضان به صف کرد تا اینکه به قول جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق دولت آمریکا در عرض چند هفته حکومت در کاراکاس جابجا شود.
اما نه تنها سیاست و پیش بینی آمریکا در قبال ونزوئلا محقق نشد، بلکه بسیاری از کشورهای غربی و اروپایی به مرور کمرنگ تر شده و الان چندان پیگیر تغییر دولت نیستند. در همین حال، «ساموئل مونکادا»، نماینده ونزوئلا در سازمان ملل متحد به تازگی در توئیتی نوشته مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز چهارشنبه گذشته دولت «نیکلاس مادورو»، رئیسجمهور ونزوئلا را به عنوان «تنها نماینده قانونی» این کشور به رسمیت شناخته است.
افتراق روزافزون مخالفان
آمریکا امیدوار بود که به مدد تحریم های غیرانسانی خود مردم ونزوئلا را در معیشت روزانه دچار مشکل کرده و آنها را علیه دولت مادورو بشوراند. در کنار این سیاست آمریکایی ها در تلاش بودند تا کمک های لجستیکی به معارضان کرده و در بین نیروهای ارتش اختلاف ایجاد کرده و در نهایت آنها را برای کودتا علیه دولت مستقر تشویق و تحریک کنند. اما ارتش به دولت وفادار ماند و به جای حکومت، مخالفان روز به روز دچار افتراق و اختلاف شدند.
مقامات ارشد دولت آمریکا با این وجود سعی کرده اند که علنا به شکست سیاست خود در ونزوئلا اعتراف نکنند و بارها به اشکال مختلف بهانه های متنوعی را مطرح کرده اند. همانگونه که بولتون ادعا می کرد که دولت مادورو طی دو یا چند هفته سرنگون می شود، مایک پامپئو، وزیر خارجه آمریکا در بهار سال جاری مدعی شد که مادورو در آستانه فرار به کوبا هست. اما گذر زمان نشان داد که این اظهار نظر نادرست بوده و با هدف انجام عملیات روانی و تحریک آمیز در بین مردم ونزوئلا بوده است.
تشدید بازی بزدل به جای اعتراف به شکست
دولت ترامپ با نزدیکتر شدن به شکست در ونزوئلا، به جای اصلاح و تغییر سیاست خود به تشدید تنش روی آورد. یکی از سیاست های این دولت استفاده از بازی «بزدل» در قبال کشورهایی بوده است که زیر بار شرط و شروط واشنگتن نمی روند. زمانی که به خصومت آمریکا در قبال ونزوئلا نگاه می کنیم، می بینیم که این سیاست تا حدودی مشابه به سیاست آن در قبال ایران بوده است. آمریکا علاوه بر تحریم های اقتصادی از جمله تحریم فروش نفت ونزوئلا، هر از گاهی در چارچوب بازی بزدل، از احتمال استفاده از گزینه حمله نظامی نیز صحبت کرده است.
افرادی که بر این سیاست تاکید داشته اند نیز تا حدودی مشترک بوده اند. پامپئو و بولتون از جمله اعضای تیم ترامپ بوده اند که اصرار شدیدی بر فشار حداکثری بر تهران و کاراکاس داشته اند. الیوت آبرامز نیز نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور مربوط به ونزوئلا و همچنین ایران است. البته پیش از این برایان هوک، نماینده ویژه در امور ایران بود که در پی ناکامی سیاست فشار حداکثری برکنار شد.
همگرایی در باشگاه تحریمی ها
سیاست دولت آمریکا، قطع نظر از ناکارآمدی، باعث نزدیکتر شدن کشورهایی مانند ایران و ونزوئلا و تعدادی از کشورهای دیگر شده است. آنچه این روزها از آن تحت عنوان باشگاه تحریمی ها یاد می شود، محصول فشارها و سیاست های آمریکاست. در حالی که ونزوئلا در حیاط خلوت آمریکا قرار دارد، ایران به مراودات خود با آن ادامه می دهد. مناسبات تجاری بین تهران و کاراکاس طی ماهها و سالهای اخیر دوباره رونق گرفته است، و کشتی های ایرانی در انفعال سیاست فشار حداکثری آمریکا بارها به مقصد ونزوئلا عازم شده اند.
آمریکا به جای اذعان به شکست سیاست خود در قبال ونزوئلا، تلاش بیشتری را برای قربانی کردن مردم ونزوئلا به خرج می دهد. احتمال گزینه نظامی هم با روزهای پایانی ترامپ در کاخ سفید در حال رنگ باختن است، و وقوع آن مثل افتادن از چاله به چاه است.
تلنگری برای مستاجران جدید کاخ سفید
نمونه ونزوئلا هم به مانند ایران، گویای واقعیت مشابهی است. افرادی که روزی به دنبال فروپاشی و سرنگونی در تهران و کاراکاس بودند، یا دیگر خبری از آنها نیست، یا به زودی می روند. باید منتظر ماند و دید که آیا دولت جدید در واشنگتن از درس های قبلی عبرت می گیرد یا نه. تاریخ نمونه های زیادی از اشتباهات بزرگ آمریکا در حوزه سیاست خارجی را به خود دیده است. لیندون جانسون، رئیس جمهور اسبق آمریکا در زمان جنگ ویتنام، به جای پذیرش شکست، بر میزان دخالت آمریکا در ویتنام افزود تا اینکه با فضاحت از این کشور آسیایی فرار کند. تلاش برای خروج و فرار آبرومندانه از افغانستان نیز نتیجه اشتباهات و مداخلات آمریکا طی سالهای اخیر در این کشور و منطقه بوده است. هر چند که ایران و ونزوئلا در این دوران به مرحله درگیری نظامی مستقیم کشیده نشده اند، اما باید دید که تکرار اشتباهات گذشته در قبال تهران و کاراکاس، تلنگری برای مستاجران جدید کاخ سفید خواهد بود یا نه.
هر که با آمریکا دل ببندد خواهد باخت
خوان گوایدو، رهبر مخالفان در ونزوئلا اوایل سال جاری به آمریکا سفر و با دونالد ترامپ دیدار کرد. هدف او این بود که به واسطه حمایت های ترامپ رای ونزوئلایی تبارهای آمریکا را جذب کند. البته گوایدو در این زمینه موفق شد، اما او با مشکل بزرگتری مواجه شد و آن این بود که حمایت خود در داخل کشور را از دست داد. رای دهندگان ونزوئلایی در انتخابات پارلمانی جدید در این کشور به واسطه نگرانی از زیر سوال رفتن استقلال کشور اقبال چندانی را به مخالفان نشان ندادند.
تحول اخیر در ونزوئلا نشان داد که دولت مادورو، برخلاف پیش بینی مقامات آمریکایی، نه تنها ساقط نشد بلکه به دلیل مقاومت سرسخت خود، در پارلمان هم پیروز شد. از طرفی دخالت و حمایت ترامپ از مخالفان، علاوه بر شکست سیاست آمریکا، مخالفان را به جای عرش به فرش کشاند و زمین زد.
انتهای پیام/.