به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، جذّابیتهای ظاهری دنیای مدرن از اصلیترین بزرنگاههایی است که زن میتواند در آن مورد ابتلاء و آزمایش قرار گیرد و از این وادی دچار آسیبهای متعددی شود؛ برخی از این آسیبها عبارتند از: تجملگرایی، مصرفگرایی، مشکلات اخلاقی و ... باید توجه داشت که زنها بیشتر از مردها به جذابیتهای ظاهری و زیباییهای محیطی توجه دارند و به طور طبیعی تعلقات بیشتری را در این زمینه از خود بروز میدهند. «زنان، به دلیل فراغت بیشتر برای بهرهگیری از ابزارهای فناورانه، بیشتر در معرض تبلیغات دربارهی ابزارهای لوکس و تجملی آشپزخانه، لوازم بهداشتی و آرایشی و سایر اقلام قرار میگیرند و از آنجایی که حس زیبادوستی و توجه به ظواهر در زنان قویتر است، توجه بیرویه به تبلیغات رسانههای نوین در این قشر از جامعه میتواند آسیب جدی به اقتصاد خانواده وارد کند.»[1]
دلبستگی به ظواهر دنیای مادی ارمغان عصر مدرن است که اگر زنان برای آن مدیریتی نداشته باشند، از نقشهای اساسی و مهمی که به عهدهشان گذاشته شده باز خواهند ماند. زن به عنوان رکن تربیتی خانواده اگر سلامت روحی و روانی خود را از دست دهد، باقی اعضای خانواده را نیز با چالشی جدی روبرو خواهد کرد. در روایات بسیاری دلبستگی زیاد از حد به دنیا مورد نکوهش قرار گرفته و برای آن آثار زیانباری شمارش شده است. پیامبر اکرم صلیاللهعلیهوآله میفرماید:
«مَنْ أَصْبَحَ وَ الدُّنْیَا أَکْبَرُ هَمِّهِ فَلَیْسَ مِنَ اللَّهِ فِی شَیْءٍ وَ أَلْزَمَ قَلْبَهُ أَرْبَعَ خِصَالٍ هَمّاً لَا یَنْقَطِعُ عَنْهُ أَبَداً وَ شُغُلًا لَا یَنْفَرِجُ مِنْهُ أَبَداً وَ فَقْراً لَا یَبْلُغُ غِنَاهُ أَبَداً وَ أَمَلًا لَا یَبْلُغُ مُنْتَهَاهُ أَبَداً؛[2] هر که شبى را بگذراند و بیش از هر چیز به فکر دنیا باشد، از رحمت خدا بهرهاى ندارد و دلش را 4 خصلت فرا گیرد: غمى که هرگز جدایى نپذیرد و آن گرفتارى که هرگز برطرف نشود و آن تنگدستى که هرگز به بىنیازى نرسد و آرزویى که هرگز به سامان نرسد.»
یکی از بهترین الگوهایی که زنان میتوانند با تأسی به او مدیریت درستی را بر دنیای مادی خود اعمال کنند، حضرت زینب سلاماللهعلیها است. ایشان در زندگی خود با عبدالله بن جعفر که مرد مُتموّل و ثروتمندی بود، به گونهای زیست که هرگز آلوده و گرفتار تعلقات دنیایی نشود و بهترین سند برای این حرف نیز واقعه کربلا و ماجرای رشادتهایی است که در مدت زمان اسارت از خود نشان دادند. کسی که گرفتار مادیات و ظواهر دنیایی شده باشد، نمیتواند اینگونه آزادمنشانه از حقانیت سیدالشهداء علیهالسلام سخن بگوید و دفاع کند و سختیهای زیادی را با جان و دل بخرد و از اسباب راحتی و آسایش خود به آسانی دل بکند و با طیب خاطر قدم در راهی بگذارد که یک سوی آن واقعه روز عاشورا و سوی دیگر آن اسارت و مجلس شراب و سکونت در خرابههای شام است. اینها فقط برای کسی میتواند به وقوع بپیوندد که اندک دلبستگی به دنیا نداشته باشد.
در عدم دلبستگی به دنیا آثار زیادی وجود دارد که تک تک این آثار را میتوان در زندگی حضرت زینب سلاماللهعلیها نیز یافت. امام صادق علیهالسلام میفرمایند: «جُعِلَ اَلْخَیْرُ کُلُّهُ فِی بَیْتٍ وَ جُعِلَ مِفْتَاحُهُ اَلزُّهْدَ فِی اَلدُّنْیَا ثُمَّ قَالَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ ص لاَ یَجِدُ اَلرَّجُلُ حَلاَوَةَ اَلْإِیمَانِ فِی قَلْبِهِ حَتَّى لاَ یُبَالِیَ مَنْ أَکَلَ اَلدُّنْیَا ثُمَّ قَالَ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ ع حَرَامٌ عَلَى قُلُوبِکُمْ أَنْ تَعْرِفَ حَلاَوَةَ اَلْإِیمَانِ حَتَّى تَزْهَدَ فِی اَلدُّنْیَا؛[3] همه خوبیها را در خانهها نهادند و کلید آن زهد و بیرغبتی به دنیاست. سپس فرمود: رسول خدا(ص) فرموده است: مرد شیرینى ایمان را در دل نچشد تا باکش نباشد که دنیا در دست کیست و چه کسى آن را مىخورد. سپس امام صادق (ع) فرمود: بر دلهاى شما حرام است که شیرینى ایمان را بدانند و بفهمند مگر آنکه نسبت به دنیا زهد ورزند و بىرغبت باشند.»
به سبب این بیرغبتی به دنیا و باور به آخرت است که در اوج اسارت اینچنین خطبههایی را از ایشان میبینیم که همه را به یاد خطبه خواندن علی مرتضی علیهالسلام میاندازد. حق این است که زنان ما نیز از این بانوی گرامی الگو بگیرند و در زندگی خود سعادت دنیا و آخرت را به دست آورند. عدم تعلق به دنیا شجاعتی مثال زدنی را در وجود انسان ایجاد میکند مانند آن شجاعتی که زینب کبری سلاماللهعلیها در ماجرای اسارت خود انجام دادند و بر خلاف تصور آنهایی که فکر میکردند با ریختن خون امام حسین علیهالسلام کار را تمام کردهاند، ورق را برگرداندند و تمام نقشههای دشمن را نقش برآب کردند.
در این روزهای سخت نیز ما جلوههای فداکارانه و زینبی پرستاران کشورمان را میبینیم که با غول بزرگ کرونا دست و پنچه نرم میکنند و در این مسیر از جان خود مایه میگذارند. اگر آمارها و گزارشهای رسمی و غیر رسمی نشان میدهد که بیشترین فداکاریها را کادر درمان کشور ایران اسلامی نسبت به دیگر کشورها از خود نشان میدهد و با وجود تحریمهای دارویی و تجهیزات پزشکی با تلاش شبانهروزی به خدمترسانی مشغولند، باید آن را مرهون الگوهایی همچون حضرت زینب کبری سلاماللهعلیها دانست که هرجا به آنها تأسّی کردهایم، توانستهایم دست به اقداماتی بزرگ و حیرت کننده بزنیم.
* حجتالاسلام مصطفی راهی استاد حوزه علمیه قم
================
پینوشت:
1. مقاله: «تحلیل رابطه میان میزان مصرف رسانهای (تلویزیون، ماهواره و اینترنت) با تجملگرایی در بین زنان 15 تا 29 ساله شهر مشهد»، هانیه محمدی علی اکبر مجدی محسن نوغانی دخت بهمنی، مجله علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال شانزدهم بهار و تابستان 1398 شماره 1.
2. تنبیه الخواطر و نزهة النواظر (مجموعة ورّام)، مسعود بن عیسی ورام، ج 1، ص 130، انتشارات مکتبه الفقیه، قم.
3. الکافی، محمد بن یعقوب کلینی، ج 2، ص 128، انتشارات دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1365 ه ش.
انتهای پیام/