اندیشکده| شرکای خاورمیانه‌ای به سرعت متحد جدیدی جای آمریکا خواهند یافت
یک اندیشکده آمریکایی با اشاره به اثرات هرگونه تغییر رویکردی از سوی آمریکا در غرب آسیا نوشت که اگر آمریکا بخواهد از منطقه خارج شود، این کار سریعتر از تصور واشنگتن پیش می‌رود و حتی شرکای آن نیز دنبال همکاری و ائتلاف با دیگر رقبای جهانی خواهند رفت.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، «جون بی آلترمن»، عضو ارشد میز زبیگنیو برژنسکی و مدیر برنامه خاورمیانه مرکز مطالعات راهبردی و بینالملل آمریکا (CSIS) درگزارشی که در وبسایت این اندیشکده منتشر شد با اشاره به سیاست‌های خاورمیانه‌ای دولت آمریکا نوشت: اگر کسی باشد که گمان می‌کند سیاست آمریکا در خاورمیانه در 20 سال گذشته اساساً صحیح بوده، چنین شخصی واقعا به چه فکر می‌کند. انتقادها به این سیاست بطور مداوم وجود داشته است. هیچ کس طرفدار حضور در جنگ‌های بی‌پایان در این منطقه نیست. هیچ کس طرفدار تعهدات بی‌مورد نیست و کسی نیز مخالف این امر نیست که قوای آمریکا باید ماموریت‌های متناسب به تواننشان دریافت کنند. بر سر این امر نیز توافق وجود دارند که سیاست آمریکا نتوانسته در قبال هر یک از موارد ذکر شده موفق عمل کند.
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال تلگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
جدیدترین خبرها و تحلیل‌های ایران و جهان را در کانال اینستاگرامی تسنیم بخوانید. (کلیک کنید)
در این گزارش آمده است: در میان مباحث مربوط به موضعگیری مناسب ایالات متحده در قبال خاورمیانه، برخی عوامل آنگونه که باید مورد تأکید قرار نمی گیرند و گاهی اوقات کاملاً نادیده گرفته می‌شوند. غالب مردم مردم تصور می‌کنند آمریکاً در حال تغییر اساسی جهت راهبردی خود در قبال خاورمیانه است و دیگر قدرت‌ها نیز اساساً خود را با آن همراه می‌کنند و بطور حتم هیچ یک از آنها اساساً راهبرد خود را به گونه‌ای تغییر نخواهند داد که بر ایالات متحده تأثیر بگذارد. یعنی کاهش منافع، آمریکا را از هر تاثیری در امان نگه می‌دارد.
نویسنده با تاکید بر این که این گونه نیست که دیگران سیاستی که علیه آمریکا باشد برنگزینند، نوشت: اما اینگونه نیست. درحالی که حضور آمریکا در خاورمیانه تقویت شده، حضور دنیا در این منطقه نیز بیشتر شده است. متحدان و رقبای آمریکا به یک اندازه به وضعیت کنونی خاورمیانه وابسته شده‌اند. اگر این وضع تغییر کند، آنها نیز تغییر می‌کنند و زمانی که آنها تحت تاثیر باشند، ما (آمریکا) نیز تحت تاثیر خواهیم بود. شاید آمریکا احساس کند که کارش را در خاورمیانه کرده است اما برعکس آن صادق نیست.
این گزارش می‌افزاید: متحدان و شرکای آمریکا در خاورمیانه نیز بطور حتم به تغییر توجه آمریکا از خاورمیانه به جای دیگر واکنش نشان خواهند داد و این کار را با پیگیری ائتلاف‌ها و شرکای جدید انجام خواهند داد. برخی از آنها سراغ کشورهایی خواهند رفت که دوست آمریکا هستند و برخی نیز با کشورها متخاصم همراه خواهند شد. دستکم در کوتاه مدت این کشورها رفتار خطرناک‌تری از جمله مناقشه مسلحانه و یا گسترش تسلیحاتی از خود نشان خواهند دارد. ما هم اکنون نشانه‌های وقوع این رفتارها را در کشورهایی مانند عراق، لیبی و دیگر کشورها شاهد هستیم و اتفاقات بیشتری از این دست در کار خواهد بود.
نویسنده این مقاله با طرح این موضوع که شاید برخی اینگونه عنوان کنند که به جز مسئله گسترش تسلیحاتی، دیگر مسائل چندان برای آمریکا اهمیت ندارند، نوشت: برای همپینانان آمریکا در اروپا که شاهد بودند چگونه مسئله بحران آوارگان بر سیاست آنها تاثیر دارد و همچنین برای همپیمانان آمریکا در شرق آسیا که سه چهارم از نفت مورد نیاز خود را از خاورمیانه تامین می‌کنند، بی‌ثباتی قزاینده می‌تواند جای نگرانی عمده باشد.
بنا بر این گزارش، چین که در داخل کشور فاقد منابع نفت و گاز مورد نیاز برای پیشبرد اقتصاد خود است، به نظر می رسد برای سالهای آینده در خاورمیانه باقی خواهد ماند. این کشور تقریباً مطمئناً به دنبال افزایش رد پای خود دراین منطقه از دنیا خواهد بود و احتمالاً از موقعیت برتر در خاورمیانه برای اعمال اهرم فشار بر همسایگان آسیای شرقی که آنها نیز به این منطقه متکی هستند، استفاده خواهد کرد.
به عقیده نویسنده، همانظور که کشورهای خاورمیانه آینده‌ای را متصور هستند که در آن آمریکا در حال عقب نشینی است و چین در حال افزایش حضور است، واشنگتن به شدت تحت فشار قرار خواهد گرفت تا مانع از شکل‌گیری جای پای چین در زیرساخت های فیزیکی و فنی منطقه شود. چین از این که همچون ارتش آمریکا، حضور نظامی در خاورمیانه یا هرجای دیگر داشته باشد، بیزار است، اما مشتاق است امنیت خود را با روش‌های دیگری ارتقا دهد. اگر این کشور بتواند قابلیت نظارت گسترده را ایجاد کند، این امر چیزی بیش از ضریب قدرت برای حضور محدود نظامی چین عمل خواهد کرد. چین همچنین با دولت های خاورمیانه‌ای رابطه ایجاد خواهد کرد تقریباً همه این دولت‌ها نگران نارضایتی مردم هستند ضمن این که مجذوب الگوی چینی توسعه اقتصادی هستند که بدون ایجاد یی‌ثباتی و تغییرات اجتماعی و سیاسی عمل می‌کند.
در این مقاله تصریح شده است: ایالات متحده آمریکا ممکن است خروج خود از خاورمیانه را با سرعتی بیش از آنچه که تصور می‌کند، مشاهده کند آن هم در زمانی که قیمت‌های انرژی خاورمیانه هنوز هم به قیمت‌های جهانی انرژی شکل می‌دهند. ایران نیز از آنچه که عقب نشینی آمریکا توصیف خواهد کرد بهره خواهد جست و می کوشد تا به قدرت مسلط تری بر منطقه دست یابد هر چند این امر روندی آسان نخواهد بود.
در ادامه این گزارش با اشاره به موضع دیگر قدرت‌های رقیب آمریکا آمده است: روسیه با توجه به فرصت طلب بودنش، بعید به نظر می رسد نقشی سازنده داشته باشد. در عوض، روسیه توجه ویژه ای به کشورهای ضعیفی دارد که از بی ثباتی رنج می برند. این کشور بی میل نیست تا منازعات را به سمت بحران سوق دهد و سپس خود را به عنوان واسطه برای حل آن ارایه کند.
در انتهای این مقاله آمده است: همه این موارد با سه بی‌اطمینانی بزرگ همراه هستند. نکته اول گذار جهان و دور شدن از انرژی‌های هیدروکربن است. این گذار اگر سریع باشد مزایای حاصل از سرمایه گذاری چین در خاورمیانه را کاهش می دهد. اگر دیگر جهان به انرژی خاورمیانه متکی نباشد، این امر متحدان ایالات متحده در آسیا را از یک فشار دیگر از جانب چین رها می‌کند، اما این جابجایی‌ها در خاورمیانه احتمالاً به متحدان ایالات متحده در اروپا را که از جریان مهاجران ترس دارند، آسیب می‌رساند.
مورد دوم این است که ایالات متحده تا چه اندازه می تواند - و خواهان آن خواهد بود - از منافع متحدان و شرکای خود در اروپا و آسیا حمایت کند. تغییر توجه ایالات متحده از خاورمیانه و یا معطوف کردن توجه به این منطقه، تغییری در منافع خود کشورهای این منطقه به خاورمیانه ایجاد نخواهد کرد. از قضا ممکن است به جای کمک گرفتن از اقدامات ایالات متحده، از آنها صدمه ببینند.
سومین عدم اطمینان که دو مورد اول را به هم پیوند می دهد این است که ایالات متحده چگونه می تواند با همکاری متحدان و شرکای خود، در داخل خاورمیانه و خارج از آن، برای انتقال صلح آمیز و روان خاورمیانه به دور از اقتصادهای نفت محور مساعدت کند. همه کشورهای خاورمیانه با اقتصاد انرژی محور گره خورده اند - هم کشورهای صادر کننده انرژی و هم کشورهای صادر کننده نیروی کار به کشورهایی که انرژی صادر می کنند. در حالی که دولت‌های منطقه مسئولیت اصلی این انتقال را بر عهده دارند، دیگر دولت‌ها در سراسر دنیا و به ویژه متحدان آمریکاعلاقه زیادی به انجام موفقیت آمیز آن دارند. با این حال در صورت ناکامی، هزینه شکست به طور گسترده‌ای در همه جا حتی در خودآمریکا احساس خواهد شد؛ صرفنظر از این که ایالات متحده تصمیم بگیرد توجه خود را به جای دیگری متمرکز کند.
انتهای پیام/
