به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، در روزهای اخیر زمزمه هایی از انتخابات زود هنگام ریاست جمهوری در ترکیه به گوش می رسد. خواسته ای که علی رغم مطرح شدن آن از سوی جامعه مردمی و احزاب مختلف هنوز حزب «عدالت و توسعه» به عنوان حزب حاکم کشور و «حزب حرکت ملی» به عنوان متحد حزب حاکم، زیر بار این خواسته نمی روند.
اما هفته گذشته نیز اردوغان از احتمال تهیه پیش نویس قانون اساسی جدید این کشور خبر داد و گفت که در صورت رسیدن به تفاهم با شرکا، در مرحله آتی برای تدوین قانون اساسی جدید اقدام خواهیم کرد.
البته در ترکیه یکبار در سال 2017 طی رفراندومی قانون اساسی کشور دستخوش تغییراتی شده بود و قدرت پارلمانی کاهش و در مقابل قدرت ریاستی افزایش پیدا کرد، اما از نظر برخی تحلیلگران، این سخنان اردوغان نشان از ورشکستگی سیاسی اوست و به نظر می رسد این سیاستمدار کهنسال کماکان در حال زمینه چینی برای افزایش قدرت خود است.
خبرگزاری تسنیم با هدف بررسی دلایل درخواست جامعه ترکیه برای انتخابات زود هنگام گفتگویی را با «علی اوز گوندوز» حقوقدان، سیاستمدار و نماینده سابق پارلمان ترکیه انجام داده است که در ادامه از نظر می گذرد.
تسنیم: پس از انتخابات شهرداری در ماه مارس 2019 در ترکیه زمزمه هایی از انتخابات زود هنگام به گوش می رسید، اما در ماه های اخیر «کمال کلیچدار اوغلو» رهبر حزب جمهوری خلق و «مرال آکشنر» رهبر حزب خوب علناً خواستار برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، زودتر از زمان موعد شدند. همانطور که در جامعه ترکیه نیز چنین خواسته ای وجود دارد. از نظر شما چرا باید انتخابات زودتر از زمان موعد برگزار شود؟
اوز گوندوز: در اصل علی رغم شکست ائتلاف جمهور در انتخابات شهرداری و از دست دادن کلانشهرهایی مانند مرسین، آنتالیا، استانبول و آنکارا، موضوع انتخابات زود هنگام تا این اندازه مطرح نشد. حتی پس از پیروزی ائتلاف ملت، در این انتخابات کمال کلیچدار اوغلو در پاسخ به خبرنگاران گفت که مخالف انتخابات زود هنگام است.
موضوع انتخابات زود هنگام در ماه های آخر سال 2020 مطرح شد، دلیل این امر به شرایط نامطلوب اقتصادی در کشور باز می گردد. تاثیر بحران های اقتصادی در زندگی مردم، افزایش آمار نرخ بیکاری و گرانی موجب نارضایتی در جامعه شده است.
مردم مسبب اصلی این بحران را حزب حاکم دانسته و خواستار برگزاری انتخابات قبل از زمان موعد آن هستند. شما پرسیدید آیا انتخابات زود هنگام لازم است؟ بله لازم است؛ تداوم سیاست حزب حاکم تا سال 2023 آن هم در این شرایط امکان پذیر نیست. زیرا مردم دیگر اعتمادی به حزب عدالت و توسعه ندارند. با گذشت زمان اعتماد مردم نسبت به تضمین صلح و امنیت داخلی و خارجی کشور از سوی آکپارتی رو به کاهش است.
نظرسنجی هایی که اخیراً از سوی شرکت های مختلف انجام می شود، این موضوع را تایید می کند. اخیراً آمار سرمایه گذاری های داخلی و خارجی هم کاهش یافته زیرا سرمایه گذاران نه از نظر حقوقی، نه از نظر سیاسی و نه از نظر اقتصادی خود را در امنیت نمی بینند.
به همین دلیل لازم است ترکیه بار دیگر انتخابات زود هنگام را تجربه کند. این مردم هستند که تصمیم می گیرند که آیا با حزب حاکم به راهشان ادامه دهند یا نه. در یک جامعه دموکراسی نباید مانع چنین در خواستی شد.
تسنیم: از نظر شما برگزاری انتخابات زود هنگام تا چه حد محتمل است؟
اوز گوندوز: انتخابات زود هنگام برگزار خواهد شد، اما احتمال برگزاری انتخابات در سال 2021 بسیار ضعیف است. احتمال می دهم در سال 2022 قبل از ماه ژوئن انتخابات ریاست جمهوری برگزار شود.
تسنیم: چرا حزب عدالت و توسعه موافق برگزاری انتخابات زود هنگام نیست؟
اوز گوندوز: تا زمانی که تاثیر شیوع ویروس کرونا و مشکلات اقتصادی ادامه دارد، حزب حاکم با برگزاری انتخابات در سال 2021 موافقت نخواهد کرد. همچنین تا زمانی که طبق خواسته حزب حرکت ملی برخی تغییرات در قانون اساسی صورت نگیرد این انتخابات برگزار نخواهد شد. یعنی آکپارتی بدون نظر حزب حرکت ملی با انتخابات زود هنگام موافقت نخواهد کرد. زیرا در غیر این صورت ائتلاف جمهور از هم می پاشد و حزب عدالت و توسعه شانس پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری را از دست خواهد داد.
در حقیقت تصمیم گیرنده اصلی در موضوع انتخابات زود هنگام بیش از آنکه حزب عدالت و توسعه باشد، حزب حرکت ملی است. تا زمانی که حزب حرکت ملی طبق خواسته خود در قانون اساسی تغییری اعمال نکند با انتخابات زود هنگام موافقت نخواهد کرد.
حزب حرکت ملی می خواهد انتخابات به شکلی برگزار شود که پس از آن هم همکاری اش با حزب حاکم همچنان با قدرت ادامه داشته باشد و در حقیقت به عنوان یک "قدرت جانشین" به سیاستش ادامه دهد. البته اگر مجلس ترکیه به انتخابات زود هنگام رای مثبت دهد، در آن صورت اردوغان می تواند دوباره کاندیدا شود.
زیرا طبق قانون اساسی کشور ترکیه، یک فرد فقط در دو دوره می تواند رئیس جمهور باشد و اگر در دومین دوره ریاست جمهوری آن فرد، مجلس تصمیم به برگزاری انتخابات زود هنگام بگیرد، آن شخص می تواند مجدداً کاندیدا شود.
برای همین هر چقدر هم که حزب عدالت و توسعه و حزب حرکت ملی صحبت از برگزاری انتخابات در زمان مقرر کنند، باز هم برای آنها انتخابات زود هنگام امری مهم است. مگر اینکه خود اردوغان نخواهد دوباره کاندیدا شود و یا حزب حرکت ملی دیگر خواهان پیروزی دوباره اردوغان به عنوان رئیس جمهوری آینده نباشد، در آن صورت باید در انتظار سناریویی دیگری باشیم.
انتهای پیام/