به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیراز ، تخت جمشید به عنوان شاخصترین اثر جهانی استان فارس و حتی ایران است که جاذبههای خاص خود را دارد و در سالهای گذشته فعالیتهای مرمتی و حفاظتی بسیاری بر روی آن انجام شده است.
با جرأت میتوان گفت کمتر ایرانی با دیدن شکوه تخت جمشید بر خود نمیبالد و از دیدن گذر زمان و تخریب برخی از قسمتها قلبش فشرده نمیشود، اما تاریخ این سرزمین منحصر به تخت جمشید نیست. گاه در اطراف این بنای باشکوه آثاری است که حفاظت و مرمت از آنها نه تنها شناخت بهتری از تخت جمشید بلکه تاریخ این سرزمین به ما میدهد.
ایوان قدمگاه یکی از این آثار است که در 50 کیلومتری شرق تخت جمشید و نقش رستم و در منتهی الیه کوه رحمت یا مهر قرار دارد. نظرات متفاوتی درباره کاربری این ایوان ذکر شده که از آن جمله میتوان به آرامگاه، آتشکده، محل قرار گیری اجساد مردگان در تاقچهها، مناسک آیینی و موارد مختلف اشاره کرد.
اما این اثر سالهاست که بدون حفاظت رها شده است. مصطفی رخشندهخو، سرپرست کارگاه حفاظت اضطراری و ساماندهی ایوان قدمگاه در این باره میگوید: به جز ثبت این مجموعه در فهرست آثار ملی به شماره 1219 در سال 1354 هیچ گونه اقدام حفاظتی بر روی این اثر بینظیر انجام نشده است.
به گفته وی عبور جاده روستایی از مقابل اثر، برداشت سنگ از کنارهها این اثر و همچنین حفر چاههای عمیق و برداشت بیرویه از سفرههای آب زیرزمینی از جمله بیاعتناییها به این اثر باستانی است که در طی سالها انجام شده است.
همه آنان که اندکی درباره آثار باستانی و حفاظت از آنها اطلاع داشته باشند میدانند که اگر اثری دچار این عوامل شود، رفته رفته به سمت تخریب پیش میرود چراکه برداشت بیرویه از سفرههای زیرزمینی فرونشست و ترک زمین را به دنبال دارد. عبور جاده یا دخالت در حریم اثر باستانی نیز بر همه روشن است که چه اتفاقاتی را برای یک اثر تاریخی رقم میزند.
به گفته رخشندهخو بیاعتنایی به مسئولیت همگانی در حفاظت و نگهداری از این محوطه سبب یادگارینویسی یا تابلونویسی با رنگهای صنعتی بر بدنه این اثر شده که این تنها یک جنبه از بیاعتنایی و بیتوجهی به ایوان قدمگاه است.
فرسایش طبیعی، ایجاد شکستگی، جداشدگی قطعات از بستر صخره، رویش درختچهها و گیاهان فصلی از دیگر مخاطراتی است که سرپرست کارگاه حفاظت اضطراری و ساماندهی ایوان قدمگاه درباره این اثر ارزشمند ذکر میکند.
اما این شاید پایان راه برای بیاعتنایی به ایوان قدمگاه باشد چراکه خبرهایی از اجرای پروژه مرمت اضطراری ایوان قدمگاه به گوش میرسد که سبب شادی دل دوستداران میراث فرهنگی شده است.
مدیریت پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با همکاری کارگروه دفتر فنی مجموعه نقش رستم، اقدامات حفاظت اضطراری بر روی این اثر ارزشمند را در برنامه کار قرار داده است. به گفته رخشندهخو در مرحله نخست پاکسازی یادگارنویسی و تابلو نویسی، زدودن درختچهها و گیاهان، استحکام بخشی قطعات در حال سقوط، انتقال بلوکه وزین فراز آرامگاه به محل اصلی خود و تثبیت آن آغاز شده است.
حمید فدایی، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید بر ضرورت حفاظت از این آثار تأکید دارد و حفاظت از میراث فرهنگی در مقابل آسیبها و تخریب ناشی از عوامل طبیعی و انسانی را بخشی از مسئولیت اجتماعی و وظیفه مشترک همگان میداند.
وی معتقد است مردمی که این آثار تاریخی با ارزش را دارند، شایسته است که به وظیفه خود در قبال نگهداری و صیانت از آن به نحو مطلوب عمل کنند. فدایی عظمت ایوان قدمگاه را هم پایه با آرامگاههای هخامنشی در تخت جمشید و نقش رستم میداند.
براساس این گزارش در اطراف ایوان قدمگاه، معدن سنگ هخامنشی، قبرستان متعلق به اوایل اسلام تا عصر قاجار و عصر حاضر و همچنین در مقابل اثر و در فاصله 200 متری، آثاری از تل تاریخی به نام تل گچی دیده میشود که مطالعه آنها از اهمیت ویژهای دارد و هر یک برگی از تاریخ ارزشمند و کهن این سرزمین است.
انتهای پیام/424/ی