به گزارش خبرگزاری تسنیم از گرگان، تا چند سال قبل سالانه حدود 9 هزار تن توتون در کشور تولید میشد که در این بین گلستان با تولید حدود 5 هزارتن از این محصول، سهمی 60 درصدی داشت اما از زمانی که به نام خصوصی سازی، شرکت دخانیات ایران، رها شد، فشارها بر تولیدکنندگان بیشتر و بیشتر شد تا جاییکه بسیاری از کشاورزان از کشت این محصول منصرف شدند.
آن زمان که شرکت دخانیات در انحصار دولت بود، خرید محصول و پرداخت وجه آن تضمین شده بود اما حالا چند سالی هست که بهره برداران این بخش، نه فقط مطالبات خود را با تأخیر دریافت میکنند بلکه با نظر بخش خصوصی، برخی از کشاورزانی که در گذشته توتون کشت میکردند، نسبت به کشت آن منع شدهاند زیرا بخش خصوصی تمایلی به خرید محصول آنان ندارد.
این در حالیست که براساس آمار، سالانه بیش از 70 میلیارد نخ سیگار در کشور دود میشود اما کمتر از 10 درصد آن تولید شرکت دخانیات ایران است و بقیه آن به صورت قانونی و بخش زیادی نیز به صورت غیرقانونی و قاچاق وارد کشور میشود.
از دیگر سو، بر اساس آمارهای استخراج شده از گمرک در یک بازه زمانی هشت ساله ( 90 تا 97)، 9 میلیون و 294 هزار و 171 تن انواع توتون از کشور صادر و در مقابل 130 میلیون و 601 هزار و 354 تن از این محصول به ایران وارد شده است. به میزان واردات توتون خام باید واردات سیگارت به عنوان محصولی آماده، در قالب واردات رسمی و قاچاق را هم اضافه کرد.
بنابراین از نظر اقتصادی فعالیت در زمینه خرید و فروش و صادرات و واردات توتون بسیار پرسود است و متأسفانه تنها کشاورزان هستند که در این بین متضرر میشوند.
با اینکه سطح زیرکشت توتون در استان گلستان به علت سیاستهای اشتباه و بعضا شبههناک عدهای در شرکت دخانیات به یکهزار و 900 هکتار کاهش یافته اما این استان همچنان حدود 65 درصد توتون ایران را تولید میکند. علیآبادکتول و مینودشت دارای بیشترین سطح زیر کشت توتون در استان گلستان هستند.
دود کاهش کشت توتون به چشم کشاورزان گلستانی
مشکلات خصوصی سازی شرکت دخانیات، معیشت و درآمد توتونکاران را در معرض تهدید قرار داده است. شهرستان علی آبادکتول با تولید 33 درصد توتون کشور، سهم قابل توجهی در این زمینه دارد که بیشتر مشکلات نیز متوجه توتون کاران این منطقه است.
یکی از توتون کاران این شهرستان در این باره اظهار داشت: قبل از به وجود آمدن مشکلات کنونی، سالانه حدود هزار و 500 هکتار توتون در این منطقه کشت میشد که رتبه نخست را در کشور داشتیم. اما چند سال است که شرکت دخانیات، محدودیت کشت این محصول را اعمال میکند که این مسئله درآمد و اشتغال بهره برداران این بخش را تحت تأثیر قرار داده است.
اصلانی افزود: کشاورزانی که شرکت دخانیات با آنان قرارداد منعقد کرد، محصول آنان خریداری شد اما بهره بردارانی که تا سالهای گذشته توتون کشت میکردند، بنا به خواسته شرکت از این کار منع شدند و محصول روی دستشان باقی ماند.
وی بیان داشت: هرچند مسئولان قولهای زیادی برای حل مشکلات کشاورزان توتون کار دادند اما امسال هم برای کشت این محصول، شرکت فقط با تعداد خاصی از بهره برداران قرارداد منعقد کرد.
شرکت دخانیات در چند سال اخیر از برخی کشاورزان خواسته است که دیگر توتون کشت نکنند برای همین سطح زیرکشت در استان گلستان از جمله علی آبادکتول به یک سوم کاهش پیدا کرده است. با توجه به شرایط اجتماعی، بیکاری این حجم از کشاورزان به طور قطع مشکلات اقتصادی و معیشتی زیادی در پی خواهد داشت.
قبضه بازار ایران توسط برندهای خارجی
وضعیت نابه سامان در شرکت دخانیات ایران و بیکاری چند هزار توتون کار در کشور از جمله گلستان سبب شد تا در مجلس یازدهم موضوع تحقیق و تفحص از این شرکت کلید بخورد.
رمضانعلی سنگدوینی، نماینده مردم گرگان و آق قلا که جزو طراحان این موضوع است، بر وجود دستهای پنهان برای نابودی کشت توتون در کشور و همچنین واگذاری بازار داخلی به برندهای خارجی تأکید دارد.
رمضانعلی سنگدوینی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم گرگان با اشاره به مشکلاتی که توتونکاران استان گلستان دارند و کاهش سطح زیر کشت این محصول اظهار داشت: سیاستهای اشتباه در شرکت دخانیات سبب شده تا شاهد کاهش سطح زیرکشت توتون، بیکاری کشاورزان توتونکار و کارگران کارخانهها باشیم.
وی با بیان اینکه استان گلستان یکی از تولیدکنندگان بزرگ توتون در کشور به شمار میرود، گفت: تا قبل از اعمال سیاستهای غلط و قبضه بازار از سوی برندهای آمریکایی و انگلیسی، وضعیت کشت توتون در استان خوب بود اما در سالهای اخیر به علت عدم خرید محصول از سوی شرکت دخانیات و مشکلاتی که برای کشاورزان به وجود آمد، سطح زیر کشت این محصول به شدت افت کرده است.
نماینده مردم گرگان و آق قلا در مجلس شورای اسلامی بیان داشت: امروز شرکت دخانیات در وضعیت بسیار بحرانی به سر میبرد و نتیجه آن بحران بیکاری بیش از 5 هزار کارگر کارخانجات و 20 هزار توتون کار در استانهای مختلف است.
وی خاطرنشان کرد: سیاستهای ضد تولید داخلی مدیرعامل شرکت دخانیات و ورود کمپانیهای خارجی سیگار سبب شده شرکت دخانیات ایران از بازار دخانیات حذف شود و سهم تعدادی سیگار داخلی 10 درصد و سهم ریالی آن 7 درصد از کل بازار کشور است.
سنگدوینی تصریح کرد: کمپانیهای آمریکایی و انگلیسی به وسیله مدیرعامل دخانیات در ایران مستقر شدند و نتیجه آن بعد از 10 سال تعطیلی بسیاری از واحدهای تولیدی دخانیات و کاهش پرسنل این شرکت از 11 هزار به کمتر از 5 هزار نفر است.
وی گفت: کشت توتون از سوی بسیاری از کشاورزان کنار گذاشته شد و 80 درصد بازار مواد دخانی ایران نیز به تصاحب برندهای آمریکایی درآمد.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: متأسفانه به بهانه مبارزه با قاچاق، بازار سیگار ایران دو دستی تقدیم شرکتهای آمریکایی و انگلیسی شده است. ضمن اینکه برخی افراد در شرکت دخانیات ایران دارای سمت هستند که محکومیت قضایی دارند و یا بازنشسته دولت هستند و از دو صندوق حقوق دریافت میکنند.
وی با اشاره به کلید خوردن تحقیق و تفحص از شرکت دخانیات ایران گفت: نمایندگان درباره این موضوع کوتاه نخواهند آمد چون هم اشتغال و هم تولید داخل را نابود کرده است.
مجلس هم با تفحص از شرکت دخانیات ایران موافقت کرده و باید دید سیاستهای ضد تولید داخلی برخی مدیران این شرکت چرا و از کجا نشأت میگیرد.
انتهای پیام/582/ش