به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، تداوم کنش و واکنشهای میدانی میان غزه و اسرائیل متعاقب حمله به نمازگزاران در مسجد الاقصی و محله الشیخ جراح منجر به حملات تند دو سویه شده است که هنوز ادامه دارد و فعلا تلاشهای دیپلماتیک نتیجه بخش نبوده است. نوار غزه آماج حملات سنگین هوایی است و دهها غیر نظامی از جمله حدود 20 کودک و 10 زن به خاک و خون کشیده شدهاند. همچنین دهها منزل و برج مسکونی تخریب شدهاند. قبلا در توجیه بمباران منازل فلسطینیها گفته میشد از آنها موشک شلیک میشود؛ اما در سایه تمرکز بر بمباران و انهدام برجهای مسکونی نوار غزه، این توجیه یک شوخی تلخ بیش نیست. از برج مسکونی 13 طبقه الشروق چگونه میتوان موشک شلیک کرد؟
در آن سو هم، شکل حملات اخیر فلسطینیها به شهرها و تاسیسات اسرائیلی بیسابقه است؛ هر چند بنا به اعلام اسرائیل تلفات جانی بالا نیست، اما فیلم فرود آمدن برخی از موشکها در شهرها از جمله تلآویو و کشته و زخمی شدن تعدادی، موجی از رعب و احساس ناامنی به این مناطق تزریق کرده و همین، زندگی در آنها را به پناهگاهها کشانده و مختل ساخته است. تحمل تداوم چنین وضعیتی برای اسرائیل سخت است. اسرائیلیها بر عکس فلسطینیها تاب چنین وضعیتی را برای مدتی طولانی ندارند.
حماس در صدد تحمیل معادله جدیدی به اسرائیل است که تاثیرگذاری عملی این جنبش در مواجهه با آن را فراتر از مرزهای غزه به قدس و کرانه باختری هم تسری دهد؛ به این معنا که معادلهای بازدارنده را شکل دهد که مانع تداوم حملات به مسجد الاقصی و کوچاندن فلسطینیها شود. این معادله در یک دهه اخیر میان غزه و اسرائیل شکل گرفته بود که اگر طرفی علیه دیگری اقدام کند، باید منتظر واکنش آن باشد و همین نوعی آرامش را به این منطقه بازگردانده بود. هم ترور گاه و بیگاه فعالان فلسطینی در نوار غزه پایان یافت؛ هم تا حدودی محاصره این منطقه کاهش یافت؛ اما برای اسرائیل تن دادن به تسری این معادله در قبال تحولات قدس و کرانه باختری بسیار سخت است.
همچنان نظر نگارنده این است که جنگی گسترده و طولانی بعید است. طی این چهار روز، تلاشهای دیپلماتیک فشردهای برای خاموش کردن آتشِ شعلهور شده صورت گرفته است؛ از جانب مصر، قطر، سازمان ملل و طرفهای دیگری. اما تا به حال نتیجه بخش نبوده است. فعلا نظر به شکستن قواعد متعارف درگیری از جانب فلسطینیها با توسعه حملات موشکی خود و تبدیل شدن حمله به تلآویو به امری عادی، احتمالا نتانیاهو به این حد از حمله به نوار غزه اکتفا نکند و درصدد یک اقدام معنادار و مهم برای رهایی از انتقادات داخلی است؛ همچون یک ترور بزرگ یا .. اما حمله زمینی به نوار غزه اتفاق نمیافتد؛ ولی احتمال درگیریهای زمینی مرزی وجود دارد.
هر چند تاکنون برنده درگیریها میان عربها و یهودیان در اسرائیل، فعلا نتانیاهو بوده است و این مساله نوعی شکاف در جبهه مخالف وی را ایجاد کرده و برخی راستگرایان تندروِ جدا شده از او و پیوستهِ به اردوگاه مخالف مثل نفتالی بنت را به بازنگری در خصومت خود با او واداشته است؛ اما تداوم این درگیریها در کنار بالا گرفتن اعتراضات در کرانه باختری موجب نگرانی نهادهای امنیتی و ارتش نسبت به خروج اوضاع از کنترل و شکل گیری یک انتفاضه سراسری گسترده شده است؛ از این رو، این مساله میتواند برقراری آتش بس را تسریع کند.
نویسنده: صابر گل عنبری کارشناس ارشد مسائل فلسطین