به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، سراسر قرآن پر از آیاتی است که دربارۀ لزوم مراقبت از توطئۀ منافقان، دشمنان و کافرانِ از اهل کتاب و مرزبندیهای مسلمانان با آنها سخن به میان آورده است. بر اساس این دست آیات، خداوند به مسلمانان امر میکند هیچگاه دست دوستی به آنها ندهند و نسبت به تعهد آنها از باب اطمینان وارد نشوند بلکه با کوچکترین احساس خوف نسبت به پشت با زدن به هرگونه تعهد اقتصادی، فرهنگی و نظامی، توافق خویش را با آنها بشکنند و در مرحلۀ بعد به نبرد با آنها بپردازند، همچنان که رسول الله صلی الله علیه و آله در مقاطعی از تاریخ، به سرکوب عهدشکنان از دشمنان میپرداخت.
البته خداوند هیچگاه از قراردادهای استراتژیک منع نکرده بلکه دعوت به احتیاط در عقد قراردادها کرده است؛ با این حال بودند در بین مسلمانان، آن عده از خواصی که گاه و بیگاه به یهود و نصارا مراجعه میکردند تا حدی که به قصد تصاحب مراکز و مناصب قدرت، با آنها همپیمان شده و تبدیل به منافقانی خطرناک میشدند، نشان به اینکه بارها قصد ترور رسول خدا (ص) را داشتند. در هر صورت، زبان خداوند در قرآن با این دست دشمنان، بیانی بسیار تند همراه با غیظ و غضب است.
خداوند در آیهای از قرآن ضمن هشدار به این عده از مؤمنان که گرایش به کافرانِ از اهل کتاب داشتند، میفرماید «هَا أَنْتُمْ أُولَاءِ تُحِبُّونَهُمْ وَلَا یُحِبُّونَکُمْ وَتُؤْمِنُونَ بِالْکِتَابِ کُلِّهِ وَإِذَا لَقُوکُمْ قَالُوا آمَنَّا وَإِذَا خَلَوْا عَضُّوا عَلَیْکُمُ الْأَنَامِلَ مِنَ الْغَیْظِ ۚ قُلْ مُوتُوا بِغَیْظِکُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ» یعنی بدانید؛ شما کسانى هستید که آنان را دوست دارید، و [حال آنکه] آنان شما را دوست ندارند، و شما به همه کتابها[ى خدا] ایمان دارید؛ و چون با شما برخورد کنند، مىگویند: «ایمان آوردیم.» و چون [با هم] خلوت کنند، از شدت خشم بر شما، سر انگشتان خود را مىگزند. بگو: «به خشم خود بمیرید» که خداوند به راز درون سینهها داناست.
در این آیه، به وضوح حس مؤمنان ضعیف نسبت به دشمنان و همچنین موضع اهل کتاب نسبت به مؤمنان به وضوح تبیین شده است. یکی از رفتارهای آنها به این صورت است که «چون با شما (مؤمنان) برخورد کنند، مىگویند: (به کتاب شما) «ایمان آوردیم.» و چون [با هم] خلوت کنند، از شدت خشم بر شما، سر انگشتان خود را مىگزند». همچنین معلوم میشود برخی مؤمنان، مردمانی سادهلوح و سستعنصرى هستند، زیرا با آنکه بر حقند، منفعل برخورد میکنند. آنها در باطل خود ثابتترند و مؤمنان در حق خود کوتاهی دارند.
بر اساس آنچه گفته شد، از امدادهاى الهى، افشاى روحیۀ دشمن براى مسلمانان است، تا اغفال نشوند وهوشیار باشند. این آیه بیان میدارد به بهانۀ جذب سرمایههای کفار، به آنها محبت نکنید و مرزبندی داشته باشد؛ زیرا گاهى انگیزۀ واقعى محبّت، طمع یا ترس و یا خودباختگى است. همچنین اشاره دارد دشمن نسبت به شما خشم و غضب ندارد، بلکه غیظ دارد. غیظ در مواردى بکار مىرود که ظرف انسان از غضب پر شده باشد. حال در شرایطی که آنها قصد تحقیر مسلمانان را دارند، دشمنان کینهتوز را باید به این صورت تحقیر کنید «قُلْ مُوتُوا بِغَیْظِکُمْ». یعنی به خشم خود بمیرید.
منابع:
تفسیر نور حجتالسلام محسن قرائتی
تفسیر روان جاوید، آیت الله ثقفى تهرانى
انتهایپیام/