به گزارش خبرگزاری تسنیم از شهرکرد، نیاز به استفاده بهینه از اراضی کشاورزی، به دلیل افزایش بسیار سریع جمعیت، بیش از پیش احساس میگردد، در این راستا، ارزیابی تناسب اراضی و تخمین پتانسیل تولید آنها، گام مهمی در فرآیند برنامهریزی استفاده از اراضی به حساب میآید.
بررسی شاخصهای بین المللی آب و چشم انداز بحران آب در جهان در افق سال 2050 میلادی، ابعاد بحران آب در کشور از منظر عرضه و تقاضا را نشان میدهد و با ارائه آمار و ارقام تطبیقی، باید توجه سیاستگذاران به اهمیت مدیریت منابع آب در کشور، در دو بخش عرضه و تقاضا را جلب کند.
در شرایطی که بخش کشاورزی بیش از 90 درصد از مصرف آب در کشور را به خود اختصاص میدهد، به واسطه مشکلات ساختاری حاکم بر این بخش، روند رو به رشد جمعیت و مصرف مواد غذایی فشار گسترده به منابع آب های زیرزمینی کشور، وارد میکند.
بر اساس نتایج یک مطالعه، ایران در حال حاضر در وضعیت "بحران شدید" آب قرار داشته و با توجه به ثابت بودن منابع آبی، افزایش جمعیت و عدم توجه کافی به مدیریت منابع آب، در صورت اتخاذ نشدن سیاستهای مناسب مدیریت منابع آب در هر دو بُعد عرضه و تقاضا، تشدید شرایط نامطلوب منابع آبی کشور و تأثیرپذیری شاخصهای امنیتی و اقتصادی امری اجتناب ناپذیر خواهد بود.
در این راستا صرفه اقتصادی یکی از عوامل مهمی است که کشاورزان را ترغیب میکند تا نسبت به کشت یک محصول اقدام کنند بنابراین علاوه بر ارزیابی کیفی و کمی، میتوان بر اساس مقدار سود خالص یا ناخالص در واحد سطح، از نظر اقتصادی نیز تناسب اراضی را مورد ارزیابی قرار داد. برای کاشت یک محصول باید اثرات اقلیم، خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و جنبههای اقتصادی-اجتماعی مورد ارزیابی قرار گیرد.
ذرت علوفهای یک محصول آببر بوده که به دلیل داشتن ارزش غذایی و طیف نسبتا گسترده سازگاری به شرایط متفاوت آب و هوایی، در سطوح وسیعی کشت میگردد، بهترین شرایط آب و هوایی برای تولید ذرت، مناطق نیمه خشک با زمستانهای معتدل است، کشت ذرت در چند ساله اخیر توسعه نسبتا زیادی داشته است، نکته قابل توجه در خصوص این محصول این است که در همه خاکها، با خصوصیات متفاوت کشت میشود.
طبق نظر کارشناسان، این کشت ممکن است موجب کاهش عملکرد، بازده نامطلوب اقتصادی، هدررفت سرمایه و عدم استفاده بهینه از منابع خاک و آب شود. بنابراین ضروری است برای جلوگیری از این امر، ارزیابی اقتصادی تناسب اراضی برای این محصول انجام شود.
با توجه به کاهش تولیدات علوفهای و منابع غذایی مورد مصرف دام و طیور و نظر به اینکه استان چهارمحال و بختیاری یکی از قطبهای دامپروری کشور است، در شرایط کمآبی سال های اخیر، شناسایی اراضی مستعد جهت کاشت علوفه در این استان ضرورت دارد، علیرغم کشت ذرت علوفهای در دشت شهرکرد، هنوز ارزیابی در مورد تناسب اراضی این دشت و به ویژه از نوع اقتصادی آن جهت کاشت این محصول صورت نگرفته است.
دشت شهرکرد، یکی از دشتهای ممنوعه بحرانی استان چهارمحال و بختیاری است که وضعیت نامطلوبی دارد، دشتی که روزهای ناخوشی را طی میکند و تبعات افت آب های زیرزمینی در آن مشخص شده اما همچنان راهکارها، اندر خم یک کوچه ماندهاند. وضعیت بد دشت شهرکرد به دلیل بی توجهی و عدم مدیریت صحیح حاصل شده و همین مسیر برای آینده جریان دارد، این وضع از سوی مسئولان در سطح ملی با سهلانگاری عجیبی دنبال شده و مسئولان استان هم دنبالهرو این سهلانگاری شدهاند.
در این وضعیت بحرانی، سازمان جهاد کشاورزی استان با آن که میداند دشت شهرکرد در چه شرایطی قرار دارد، اقدام به کشت ذرت در این شهرکرد میکند و عنوان کرده است که "چارهای جز کاشت ذرت نیست زیرا زندگی دامها به این محصول وابسته است".
اما آیا واقعا راهی نیست؟ آن هم در دشتی که آبی برای شرب مردم تا چند سال آینده نخواهد داشت! و هزاران بیماری به دنبال آن گریبانگیر مردم خواهد شد، آیا باید یک مسیر که نتیجه آن امروز مشهود است همچنان ادامه یابد؟ چیزی که مشخص است در این زمینه، در سطح کشور و به تبع آن استان تدبیر درست اندیشیده نشده و نخواهد شد.
دامهای استان به علوفه نیاز دارند / عدم کاشت راهکار نیست
محسن مهدوی، مدیر امور زراعت سازمان جهادکشاورزی استان در گفت و گو با خبرنگار تسنیم در شهرکرد، اظهار کرد: در حال حاضر به دلیل بالا بودن قیمت علوفه دامدار رغبتی برای نگهداری دام ندارد لذا دام خود را میفروشد، در نتیجه افزایش قیمت گوشت نسبت به سایر موارد کمتر بوده است.
وی افزود: مدتی که به این شکل بگذرد تعداد دام کاهش مییابد و اگر قیمت علوفه گرانتر شود در نهایت گوشت کمیاب میشود، لذا همان طور که گندم نیاز کشور است، محصولات علوفهای هم نیاز کشور است، زیرا محصولات دامی را انسان نیاز دارد.
مدیر امور زراعت سازمان جهادکشاورزی استان ادامه داد: گاهی به جای ذرت علوفهای، سورگوم کشت میشود که یک تا دو مرتبه آب کمتری نسبت به ذرت نیاز دارد، اما نمیتوان دائم سورگوم به جای ذرت کشت شود زیرا دام نیاز غذایی متفاوتی دارد و برای همین هر محصولی براساس نیاز کاشته میشود.
مهدوی تاکید کرد: امسال متاسفانه نسبت به سال گذشته ذرت کمتری کشت شده اما شرایط کشور اجازه نمیدهد که ذرت کشت نشود، زیرا دام به آن احتیاج دارد و در استان هم مازاد بر نیاز دام کاشت نشده است.
راهحل بالا بردن راندمان آبیاری است
وی بیان داشت: 80 درصد از ذرتی که در دشت شهرکرد کشت میشود با سیستم آبیاری تحت فشار بارانی و 20 درصد سیستم تیپ است و ذرت با آبیاری ثقلی اصلا وجود ندارد. راه حل، جایگزین کردن نوع دیگری از ذرت نیست بلکه بالابردن راندمان آبیاری است که از طریق توسعه سیستم تیپ در آبیاری و عوض کردن رقمهای ذرت است.
مدیر امور زراعت سازمان جهادکشاورزی استان عنوان کرد: یعنی به جای ذرت 704 که بیشتر در زمین مانده و به تبع آب بیشتری میبرد رقمهای 500 و 600 جایگزین شود و میتوان گفت تاکنون 30 تا 40 درصد را جایگزین کردیم اما برنامه ما 80 و حتی 100 در صد است که تا چند سال آینده محقق میشود. این موارد نیاز به فرهنگسازی دارد که باید به مرور روی کشاورزان کار شود.
این پیام/7540/ش