خبرگزاری تسنیم| سجاد رضایی مقدم: شرایط تئاتر در چند سال گذشته و حتی قبل از شیوع بیماری کرونا شرایط ایدهآل و قابلاتکا برای هنرمندان آن نبود، وضعیتی که بعد از شیوع ویروس کرونا بدتر از گذشته شده است و حتی از حرکت لنگلنگان تئاتر جلوگیری کرد. رفتهرفته مدیریت غلط تئاتر و وعدههایی که شاید کمتر رنگ عملی شدن را به خود دید اوضاع این هنر نمایشی و هنرمندان آن را بغرنجتر کرد.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ادارهکل هنرهای نمایشی نهاد دولتی ناظر بر عملکرد تئاتر است و در این میان خانه تئاتر ادعای فعالیت صنفی در حمایت از هنرمندان این هنر را دارد، نهادهایی که بهنظر میرسد یا اقدامی را در جهت وظیفه خود انجام نداده و یا اقداماتش نتیجه کمی داشته است.
حال بعد از همه این سختیها و دورانی که هنرمندان تئاتر از آن بهعنوان دوران تاریک یاد خواهند کرد، همه اهالی هنر و بهخصوص اعضای تئاتر که کمتر مورد توجه و حمایت نهادهای دولتی قرار گرفتهاند منتظر روی کار آمدن دولت جدید و وزیر ارشاد آن هستند تا شاید با عملکردی مثبت امید را به جامعه هنری بازگرداند.
ناگفته پیداست که محمدمهدی اسماعیلی بهعنوان وزیر ارشاد دولت سیزدهم و مدیرکل هنرهای نمایشی مدنظرش کار سختی برای مدیریت شرایط فعلی دارند، پیشنهاد ما همفکری و اخذ نظر از همه جامعه هنری و افرادی است که در هوای رشته تخصصی خودشان نفس کشیدهاند.
در همین راستا بهسراغ مریم کاظمی از هنرمندان تئاتر و عضو هیئت مدیره خانه تئاتر رفتیم تا دررابطه با نقاط قوت و ضعف تئاتر پیشازاین و اقدامات لازم در پیشرفت شرایط آن بعدازاین را از منظر خودش تشریح کند. کاظمی بهواسطه کارگردانی، نویسندگی و بازیگریهای بسیار در فضای تئاتر کشور و همچنین عضو بودن در هیئت مدیره خانه تئاتر اشراف خوبی بر شرایط و وضعیت این هنر نمایشی دارد.
در ادامه شرح این گفتوگو را مشاهده میکنید:
انتظارات از خانه تئاتر بیشتر از توانایی آن است
تسنیم: آیا عملکرد صنفی خانه تئاتر در شرایط کرونایی را مطلوب ارزیابی میکنید؟ نقاط قوت و ضعف آن چه بود؟
خانه تئاتر تحت اختیارات و امکانات خود توانست پابرجا بماند. انسجام اعضای خود را حفظ کند و رابط و واسطه بسیاری از کمکهای نقدی و غیرنقدی در شرایط همهگیری کرونا باشد. خانه تئاتر تلاش بسیاری برای فهم درست و شناساندن ماهیت این حرفه به قانونگذاران کشوری داشته است. خانه تئاتر با تدارک کمکهای واسطهای ضرورت توجه به این حرفه و شاغلان آن را مطرح کرده است. خانه تئاتر با نشستها و جلسات مختلف در همه زمینهها، انجمنهای مختلف و حرف مختلف تئاتری را به استقلال حرفهای امیدوار کرده است. استقلالی که از حمایت اعضای خود کسب خواهد کرد. خانه تئاتر باتوجهبه موضوع معیشت و درآمد میزان اعتماد اعضا را به این هدف اصلی افزایش داده که وجود انجمن، صنف و اتحادیه برای ارتقا قوانین کاریمان ضروری است.
تسنیم: اما برخی اوقات این موارد کمتر به چشم میآید؛ نقطهضعف اصلی در این مورد چیست؟
نقطهضعف ما زمانی است که در مورد قدرتمان بزرگنمایی کنیم و یا انتظاراتی بیشتر از آنچه میتوانیم را برانگیزیم. گاهی بدون توجه به نبودن قوانین زیربنایی رؤیای زیبایی ساختهایم. کار صنف رؤیایی و آرزو پروری نیست. این یک واقعیت است که ما قانونگذار نیستیم ولی مشاوران خوبی هستیم.
نقطه ضعف خانه تئاتر زمانی است که انتظارات از آن بیشتر از تواناییهایش باشد.
تسنیم: صنف گرایی در هنر و تئاتر را چگونه ارزیابی کرده و آیا با آن موافقید؟ این مهم چه ویژگیهایی باید داشته باشد؟
صنف گرایی واژه ترکیبی بدون معنی خاصی است که متأسفانه باب شده است. بهجای آن میتوان از فعالیت صنفی و علاقهمندی به کار صنفی نام برد. اگر منظور شما این باشد که تشکیل صنوف برای کارهای هنری مفید است باید بگویم: بله. زیرا تئاتر جدا از اینکه یک هنر باشد یک شغل است که مثل همه مشاغل باید به تأمین امنیت شغلی کارورزان تئاتر در شرایط عادی و بحرانی فکر کند.
تسنیم: این شرایط چیست و چگونه ایجاد میشود؟
همه مشاغل شرایطی اختصاصی دارند که ضامن بقای آنها است. برای بقای آن قوانینی وضع میشود که برای اعضای آن صنف قابلاحترام و لازمالاجراست. این قوانین طوری وضع میشود که سهم کار، استراحت و تفریح در آن به نسبت مناسب در نظر گرفته شده باشد و زیربنای همه اینها دستمزد و مزایای شغلی متناسب با هزینههای زندگی است. صنوف را برای این به وجود میآوریم که مطمئن شویم دارای حقوق مشترک هستیم و شرایط کاری یکدیگر را درک میکنیم و با کنار هم قرارگرفتن میتوانیم از حقوق کاری خود دفاع کنیم. صنف نه کارفرماست نه کارگر ولی قوانین بین آن دو را مدون میکند که حقوق هر دو طرف رعایت شود.
تسنیم: ساختار قانونی خانه تئاتر آن را متولی صنف این هنر نمایشی معرفی میکند؟ اختیارات، امکانات و ظرفیتهای خانه تئاتر چهقدر است؟
مادامی که زیرساخت قانونی تعریف شغلی در همه رستههای هنر نمایش وجود نداشته باشد 100 صنف دیگر هم به همراه خانه تئاتر تأسیس شود اختیارات محدود و فرمایشی خواهد داشت. بر اساس چه قوانین کار و دستمزد مشاغل تئاتر میتوان قوانین صنفی بنا کرد که ارتقادهنده امنیت شغلی باشد. اگر غیر از این فکر کنیم شناخت درستی از کارکرد صنوف و بخصوص صنف خودمان در چهارچوب قوانین کشوری نداریم.
مادامی که زیرساخت قانونی تعریف شغلی در همه رستههای هنر نمایش وجود نداشته باشد 100 صنف دیگر هم به همراه خانه تئاتر تأسیس شود اختیارات محدود و فرمایشی خواهد داشت.
وزیر جدید ارشاد برای تدوین برنامه باید به خواست و تمایل هنرمندان و افراد اصلی تئاتر توجه کند
تسنیم: دررابطهبا وزیر جدید ارشاد چه نظراتی دارید و چه مواردی را در اولویت کاری او میدانید؟
دررابطهبا وزیر جدید مثل همه وزرای پیشنهادی در همه دولتهای پیشین معمولاً بعد از اعلام اسامی افراد کابینه، رسانهها شروع به ارائه اطلاعات، رزومه، گذشته کاری و اخلاق حرفهای افراد میکنند؛ بنابراین مدت زیادی نیست که با ایشان آشنا شدهام ولی هنوز شناخت کاملی ندارم. برای شناخت افراد در مقام وزارت معاشرت نمیکنیم ولی از موضعگیریها و تصمیمها و برنامهها به شناخت میرسیم.
تسنیم: توصیه شما به وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی چیست؟
اگر وزیر برنامهاش را با گزارشهای افراد صاحبنفوذ تنظیم کرده است باید به خواست و تمایل افراد اصلی این حرفه یعنی کسانی که عملکننده و تولیدکننده اثر هنری هستند هم توجه کند، کسانی که ممکن است قدرت و نفوذی هم نداشته باشند.
تسنیم: اشکالات مدیریتی وزارت ارشاد در دورههای گذشته که به نظر شما نباید مجدداً تکرار شود چیست؟
من در مدیریت وزارت ارشاد و ادارات تابعه، مدیر خوب با عملکرد جدی و آگاه به حوزه مدیریت میخواهم. من در حوزه مدیریت و بخش اداری، کارگردان و بازیگر، نویسنده، نقاش و عکاس نمیخواهم. من کسی میخواهم که این حرفهها را بشناسد و بتواند برای شکوفا شدن این مشاغل هنری تأثیرگذار باشد اگر بتوان غیر از این رفتار کرد پس میشود همه کارگردانان، بازیگران، نقاشان و عکاسان را استخدام کرد.
تسنیم: به نظر شما وزیر با چه راهکاری میتواند دراینرابطه موفق باشد؟
اگر وزیر بتواند قوانین درست صنفی را بشناسد و در رعایت آن جدی باشد میتوان امیدوار بود که جلوی رانت و امتیازات اختصاصی گرفته شود. باید وزارتخانه از طریق معاونین و مدیران کل پاسخگو باشد، باید بازرسی و بررسی وجود داشته باشد. باید شورای تصمیمگیری متشکل از همه سلیقهها؛ حتی مخالفین تشکیل شود نه فقط کارمندان ردههای مختلف اشل اداری و یا هنرمندان شناخته شده که تصویر واقعی از بدنه تحتفشار حرفه خود ندارند. فقط اختصاص یک بودجه مسئولیت را کم نمیکند ولی عده محدودی را راضی میکند. مشکل ما فقط افزایش بودجه نیست. قوانین شغلی ما روزبهروز ضعیفتر میشود و پاسخگویی روزبهروز کمتر.
انتهای پیام/