به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، پیمان سهجانبه توسعه فناوری زیردریایی هستهای موسوم به اوکاس بین کشورهای استرالیا، ایالات متحده آمریکا و انگلیس، عصبانیت شدید فرانسویها را به همراه داشت و اظهار ناراحتی مقامات فرانسه در قالب جملاتی مانند «جهان جنگل است» یا «خنجر از پشت» توجه همه رسانههای جهان را به خود جلب کرد. گزارشها نشان میدهد که فرانسه از مدتها قبل نسبت به تغییر گزینه استرالیا برای توسعه زیردریاییهای خود مشکوک بوده و انتقادهای شدید رسانههای استرالیایی نیز اینگونه برآوردها را تقویت میکرد، اما در هر صورت واکنش فرانسه بهنوعی نشان میداد که اخبار پیمان برای مقامات پاریس غیرمنتظره بوده است.
در همین رابطه، اندیشکده شورای امور بینالملل روسیه (ریاک) مقالهای را به قلم الکساندر ارماکوف، کارشناس مسائل نظامی منتشر کرده است و در آن به برخی جزئیات این پیمان میپردازد.
ارماکوف در مقدمه مینویسد: هفته گذشته خبرهای مهمی درباره همکاری نظامی-فنی بینالمللی و یا احتمالاً یکی از مهمترین آنها از نظر ژئوپلیتیک منتشر شد. ایالات متحده آمریکا، استرالیا و انگلیس به شکلدهی مناسبات خود در قالب یک بلوک نظامی-سیاسی به نام « آکوس» پرداختند که اولین هدف مشخص آن نیز ایجاد زیردریاییهای هستهای برای ناوگان استرالیا است.
وی توضیح میدهد: بر هیچکس پوشیده نیست که استرالیا در یک دهه گذشته بهطور فعال مشغول به نوسازی تسلیحاتی و نزدیک شدن به ایالات متحده آمریکا بوده است، البته تحولات این منطقه به دلیل دور بودن جغرافیایی، همواره مورد توجه بسیاری از مردم قرار نمیگیرد یا انعکاس مشخصی از آن در اخبار داخلی مشاهده نمیشود.
کارشناس روس اضافه میکند: رهبران 3 کشور نامبرده در بیانیه 15 سپتامبر 2021 اعلام کردهاند که تشکیل مشارکت سهجانبه در زمینه امنیت کشورهای خود، براساس آرمانهای متحد و مشترک، همچنین تعهد به نظم جهانی مبتنی بر قوانین است و بر این اساس تصمیم به تقویت همکاریهای دیپلماتیک و دفاعی در زمینه امور فنی-مهندسی گرفتهاند. در چارچوب اوکاس، این کشورها اطلاعات و فناوریهای موردنیاز را در بالاترین سطح ممکن به اشتراک میگذارند و ادغام مجموعههای نظامی، صنعتی و شاخههای مربوط به آن را عمیقتر میکنند.
کانبرا و واشنگتن؛ پساجنگ جهانی دوم و گسترش همکاریهای نظامی
در این مقاله آمده است: باوجود فاصله جغرافیایی استرالیا از مراکز رویدادهای تاریخی جهان، این کشور دارای سابقه نظامی کوتاه اما قابلتوجهی است. استرالیاییها در هر دو جنگ جهانی در کنار کشور مادرشان جنگیدند و مشارکت نیروهای اعزامی استرالیا-نیوزیلند در جنگ جهانی اول یک رویداد ملی برای این کشور محسوب میشود که روز آنزاک در همین رابطه نیز از مهمترین تعطیلات عمومی استرالیا است. از سوی دیگر، وقایع جنگ جهانی دوم به نزدیک شدن استرالیا و آمریکا کمک کرد و پس از آن نیز استرالیا به همراهی آمریکا در بسیاری از جنگها مانند جنگ کره و جنگ ویتنام پرداخت. یک واقعیت جالب توجه، مشارکت ارتش و نیروی هوایی استرالیا در حمله به عراق در عملیات طوفان صحرا در سال 1991 و جنگ 2003 است. نیرویهای مسلح استرالیا بهطور فعال در جنگ افغانستان و عملیات علیه داعش در عراق و سوریه نیز مشارکت داشتند.
ارماکوف معتقد است: در دهههای گذشته خریدهای دفاعی توسط کانبرا افزایش یافته است که بهصورت مشخص با تشدید اوضاع در منطقه و آغاز جنگ سرد بین ایالات متحده آمریکا و چین مرتبط بوده است. استرالیا احتمالاً تمایل دارد که از درگیری نظامی آمریکا و چین دوری کند (چین هنوز شریک تجاری اصلی استرالیا است)، اما روابط نظامی-سیاسی با ایالات متحده آمریکا نهادینه شده و گریزناپذیر است. آلمان و آمریکا شرکای اصلی در نوسازی تسلیحاتی ارتش استرالیا محسوب میشوند و بهطور سنتی آمریکا در زمینه هوایی با این کشور مشارکت دارد.
کارشناس مسائل نظامی، توضیح میدهد: استرالیا از گذشته توجه ویژهای به ناوگان زیردریایی داشته است و در این زمینه شناورهای نوع «کالینز» در اواخر دهه 70 میلادی انتخاب شدند. برنامه آینده زیردریایی استرالیا برای انتخاب شناور جدید در سال 2007 آغاز شد. مبارزه اصلی بین پیشنهادهای ژاپنی، فرانسوی و آلمانی بود. سفارش استرالیاییها از نظر کیفی و کمی در سطح بالایی قرار داشت و در واقع آنها میخواستند بزرگترین زیردریایی غیرهستهای جهان را تهیه کنند. برای مدت طولانی، طراحی ژاپنیها با نوع مدرن «سوریو» مورد توجه استرالیاییها قرار داشت، اما در آوریل 2016 مشخص شد که کانبرا، پروژه فرانسوی به نام «شورتفین باراکودا» یا نوع باراکودا را ترجیح میدهد.
نویسنده درباره برخی انتقادها نسبت به انتخاب پروژه فرانسوی در داخل استرالیا، تبیین میکند: مدت زمان طولانی برای اجرای پروژه و همچنین ضرورت بالای آن، از همان ابتدا گمانهزنیها درباره اینکه استرالیا در نهایت زیردریاییهای هستهای را انتخاب خواهد کرد، تقویت شده بود، ارتش بهصورت آشکار به این موضوع علاقهمند بود و آمریکاییها نیز در طول رقابت، شناورهای خود از نوع ویرجینیا را بهصورت مداوم تبلیغ میکردند. در مطبوعات استرالیا نیز انتخاب شورتفین باراکودا مورد انتقاد شدید قرار میگرفت.
وی میافزاید: زیردریاییهای هستهای توانایی مورد انتظار نیروی دریایی استرالیا را به سطح قابلتوجه آنها میرساند. مهمترین موضوع در اینجا، افزون بر به دست آوردن واحدهای رزمی بسیار قویتر، زمان استقرار آنها در مناطق دورافتاده است که نسبت به شناورهای غیرهستهای، توان چندبرابری را به نیروی دریایی استرالیا میدهد.
اوکاس و مسئله تأمین سوخت هستهای!
کارشناس روس، مینویسد: ساخت زیردریاییهای هستهای با کمک انگلیس و آمریکا توسط یک کشور غیرهستهای، عضو انپیتی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، پرسشهای مهمی را در زمینه عدم اشاعه مطرح میکند. در واقع خود راکتور زیردریایی یک سلاح بهمعنای واقعی کلمه نیست، اما قطعاً در مورد انتقال فناوری هستهای و تأمین سوخت هستهای برای اهداف نظامی، مورد بحث جدی قرار دارد. افزون بر آن، ما درباره اورانیوم غنی شده با درصد بالا در سطح سلاح صحبت میکنیم که تأمین آن بر اساس سیاست آژانس بینالمللی انرژی اتمی، فقط برای اهداف علمی و تحت کنترل شدید مجاز است.
ارماکوف در پایان تأکید میکند: اگر اوکاس طی سالهای آینده به دلایلی از بین نرود، تشکیل آن به احتمال زیاد به یک رویداد تاریخی تبدیل خواهد شد، در واقع میتوان آن را یک مرحله کلیدی در طراحی یک بلوک ضدچینی دانست.
انتهای پیام/