به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ رضا مراد صحرایی سرپرست دانشگاه فرهنگیان در نشست تخصصی برنامه درسی فایدهمحور با اشاره به اینکه آیا محتوایی که درس میدهیم بر مبنای نیاز دانشآموزان است؟ اظهار کرد: هماکنون نیازهای دقیق دانشآموزان را احصا نمیکنیم یا به جای او تصمیم میگیریم.
احساس قیومیت نسبت به دانشآموز
وی افزود: با سه عنصر نیاز ما و دانشآموز، خواسته ما و دانشآموز و کاستیها ما و دانشآموز مواجه هستیم، آیا محتوایی که درس میدهیم موضوعی است که ما میخواهیم یا دانشآموز؛ کتابی که تالیف میشود برای ترویج موضوعاتی است که ما میخواهیم یا دانشآموز؟ محتوای کتاب براساس مسائلی است که ما تشخیص میدهیم و نسبت به دانشآموز احساس قیومیت داریم که چه موضوعاتی را بخواند و چه موضوعاتی را نه در حالیکه مردم به عنوان ولینعمتان کشور باید در تدوین محتوا مشارکت داشته باشند.
سرپرست دانشگاه فرهنگیان گفت: تنوع جغرافیای ایران باید مدنظر باشد، امروز کتاب فارسی که در تهران تدریس میشود همان کتابی است که در روستاهای استانهای مرزی تدریس میشود، این نشان میدهد برنامه درسی تا چه اندازه متناسب با نیاز افراد است.
وی بیان کرد: برخی متغیرهای تاثیرگذار در آموزش مانند زبان اول، محیط و رهنمونهای طراحی برنامه را نادیده گرفته و وارد جزییات نمیشویم، اگر میخواهیم برنامه درسی فایده محور داشته باشیم باید بدانیم دانشآموزان برای زندگی صالح به چه مسائلی نیاز دارند و بین نیاز آنها و خواستههای خودمان ارتباط برقرار کنیم.
شکاف بین معلم و دانشآموز
صحرایی با اشاره به اینکه آیا اکنون نیازهای دانشآموزان را به طور دقیق احصا میکنیم یا در برخی از دروس واقعاً فرد را به گونهای تربیت میکنیم تا بعد از 12 سال تحصیل توانایی انجام بخشی از امور خود را داشته باشد؟ متذکر شد: نادیده گرفتن نیاز دانشآموز به نظام تربیت معلم هم سرایت کرده است و به معلمان مطالبی آموزش میدهیم که شکاف او و دانشآموز را بیشتر میکند.
وی بیان کرد: در یک چرخه باطل گرفتار شدهایم و آنچه ما میدانیم به معلمان آموزش میدهیم و نمیدانیم دانشآموز چه نیازی دارد همچنین به دلیل در اختیار داشتن ابزارهایی مانند آزمون، قبولی و مردودی و تعیین تکلیف، دانشآموز محکوم است در فرایند مدنظر ما قرار بگیرد و هیچ گریزی هم ندارد.
سرپرست دانشگاه فرهنگیان با تأکید بر اینکه جای دو عنصر در نظام آموزشی خالی است، گفت: نخست؛ آینده نگری و آینده نگاری به این معنا، دانشآموزی که کلاس اول دبستان است سال 1413 چه نیازهایی دارد و آموزش و پرورش چقدر فرایند تحصیل را برای 12 سال ترسیم کرده است؟ گاهی فرایند را در مقطع ابتدایی لحاظ میکنیم اما در دوره متوسطه اول این فرایند به برایند تبدیل میشود و میان دروس ریاضی، علوم، تفکر و سبک زندگی، فارسی و مطالعات اجتماعی رابطهای متصور نیسیتم بر همین اساس دانشآموزان را متناسب با نیاز آینده تربیت نمیکنیم.
صحرایی ادامه داد: دوم؛ فقدان برنامه یکپارچه آموزشی است، در تعریف مواد آموزشی که وظیفه سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی است، تربیت نیروی انسانی که وظیفه دانشگاه فرهنگیان است و نگهداری و مدیریت دانشآموزان که وظیفه معاونتهای آموزشی است، نظریه کلان یادگیری نداریم، نداشتن این نظریه باعث شده است برای محصول پایانی شاخص ارزیابی دقیقی نداشته باشیم به عنوان مثال میگوییم در پایان کلاس اول دبستان، دانشآموز باید 10 شاخص را احصا کند در خواندن، نوشتن، حساب، تفکر و... چه ویژگیهایی داشته باشد و چگونه این ویژگیها را به ویژگیهای ورودی کلاس دوم متصل کنیم.
سرپرست دانشگاه فرهنگیان ادامه داد: متولیان مربوطه باید در رابطه با این مسائل با یکدیگر همکاری کنند، نتیجه کوچکترین اشکال ارتباطی بین سازمان پژوهش، دانشگاه فرهنگیان و معاونتهای آموزشی وزارتخانه، کم فایده بودن برنامه درسی است بنابراین به دنبال این هستیم که تعامل واقعی با سازمان پژوهش و معاونتهای آموزشی داشته باشیم.
وی بیان کرد: کتاب درسی اصلاح شده اما برنامه درسی اصلاح نشده است در حالی که کتاب یکی از اقلام برنامه درسی است، برنامه درسی 5 مولفه اصلی دارد که اکنون معلم، دانشآموز و مولف کتاب درسی مطرح است اما نتوانستیم رابطه فرایندی بین آنها برقرار کنیم به همین دلیل گفتمان تحول واقعی ایجاد نشده است، باور به تغییر واقعی به این معناست که دانشآموز به عنوان محصول نظام آموزشی تغییرات مثبت را به خوبی نشان دهد این همان مفهوم فایده محوری محتوای آموزشی است.
صحرایی تأکید کرد: برای نجات نظام آموزشی کشور و قرار گرفتن در مسیر تعالی و پیشرفت، ابتدا باید در افکار و نحوه رفتار خودمان تحول ایجاد کنیم و راهکار اتخاذ رویکردی است که در آن ما برای آینده برنامهریزی میکنیم نه اینکه حوادث بیرونی بر ما حاکم شود، امروز تغییر در برنامه درسی بسیار دشوار است چون هنوز تغییر را در ذهن خودمان ایجاد نکردهایم.
انتهای پیام/