به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، به غیر از جنبه پیگیرى نظامى اقدام جنایتبار ترور فرماندهان مقاومت یعنی شهیدان سپهبد حاج قاسم سلیمانى و ابو مهدى المهندس، از دیگر جنبههاى این موضوع، پیگیرى حقوقى چه در عرصه بین المللى برای پیگرد عوامل خارجی و چه در عرصه داخلى در خصوص مجازات عوامل داخلى در عراق در ارتباط با این ترور است.
تقریبا در اکثریت دیدارها و مبالغه نیست که بگوییم در همه دیدارهایى که در سطوح عالى میان مقامات دو کشور برگزار شده، مقامات ایرانى بر مجازات عوامل داخلى عراقى در این حادثه تأکید داشتهاند. این در حالى است که خود عراقىها نیز بر وجود برخى از عوامل مخرب که باعث وقوع آن حادثه تروریستی ناگوار شد، تصریح داشتهاند.
اما آنچه که تا بحال از نظر قضایى در فضاى عراق رخ داده است، فقط صدور حکم جلب براى برخى از مقامات آمریکایى از جمله دونالد ترامپ است که بیشتر از این که جنبه عملى داشته باشد، جنبه نمادین دارد. البته ناگفته نماند که در همین دولت جدید در عراق مراسمهای پر شورى براى گرامیداشت سالگرد شهادت این فرماندهان بزرگوار برگزار شده و دولت السودانى وعدههایى جدی براى پیگیرى حقوقى این موضوع داده است. از نظر تحقق این وعده ها در دولت السودانی باید دید که چه اتفاقى خواهد افتاد.
با این حال سوال این است که راهکارهای نتیجهبخش برای پیگرد قانونی و برخورد با عوامل ترور این فرماندهان چیست؟ و این که آیا به راستى موانعى حقوقى بر سر راه تحقق این موضوع که مىتوان گفت بخشى از روند انتقام سخت محور مقاومت از آمریکاست، وجود دارد یا این که در این راه بیشتر از این که پای موانع حقوقى در میان باشد، عوامل سیاسى دخیل هستند؟
در این یادداشت تلاش خواهیم داشت تا به بررسى مختصر این سؤال بپردازیم.
نوع روابط عراق با آمریکا مانع اصلى بر سر راه این موضوع
در واقع پاسخ به سؤال فوق الذکر را باید در نوع روابط عراق با آمریکا و به طور واضح تر نوع روابط اکثریت سیاسیون شیعى آن جستوجو کرد.
در حقیقت نفوذ آمریکا در عراق -با وضعیت فعلى سیاسیون آن- و نیز در تمام ساختار نظام سیاسى فعلى عراق آنقدر گسترده است که عملا هر اقدامى به مانند اقدامات حقوقى علیه آن کشور را بر اساس پروسه ادارى موجود، غیرممکن مىکند.
براى مثال با وجود تمامى جنایات آمریکا از زمان تهاجم نظامی در سال 2003 تا به امروز در عراق، یکى از مهم ترین آنها نقض حاکمیت ملى عراق و ترور نایب رئیس یک سازمان نظامى این کشور یعنى الحشد الشعبى بوده است؛ اما مىبینیم اکثریت سیاسیون این کشور به راحتى با مقامات و خصوصا سفیر آمریکا دیدار دارند و حتى واشنگتن در ترکیب دولت جدید نیز سهم دارد.
با وجود چنین وضعیتى و با وجود وابستگى شدید بیشتر سیاسیون عراقى به آمریکا و همچنین عدم تمایل برخى دیگر از سیاسیون به ایران یا محور مقاومت، نتیجهبخش بودن پیگیریها درباره پرونده ترور فرودگاه بغداد را دشوار میسازد. به عنوان مثال شاهد هستیم که کارشکنى آمریکایىها در زمینه گسترش روابط اقتصادى میان عراق و محور شرق از جمله ایران تا چه حد بالاست.
لذا با توجه به این وضعیت نمى توان انتظار داشت که این کشور از طرق ادارى و قانونى اجازه مجازات عوامل خود در عراق را در چنین قضیه حساسی بدهد.
راهکار براى حل این معضل چیست؟
نفوذ قابل توجه آمریکا در عراق، جدیترین مانع برای پیگیری این پرونده است. در نتیجه برای پیشبرد پرونده برخورد حقوقی با عاملان جنایت فرودگاه، باید از نفوذ آمریکا در این کشور کاست. یکی از راهبردهای این کاهش، تقویت پایگاه اجتماعی و سپس سیاسی و نظامی نیروهای نزدیک به محور مقاومت در عراق است. البته در این راستا باید یک برنامه جامع و بلندمدت را دنبال کرد.
نویسنده: شهاب نورانی فر، کارشناس حوزه عراق
انتهای پیام/