به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، سودان پس از کودتای نظامی که در اکتبر 2021 روی داد، در هرج و مرج شدیدی به سر میبرد. در هفتههای اخیر ارتش و گروه موسوم به «نیروهای واکنش سریع» در خارطوم و اطراف آن، نیرو و سلاح جمعآوری کرده بودند. پیش از آن نیز، ارتش حضور خود را در مرکز شهر تقویت و خودروهای زرهی را تقریباً در تمام تقاطعهای منتهی به کاخ ریاست جمهوری کشور مستقر کرده بود.
روز شنبه، بعد از هفتهها تنش میان ارتش و گروه نظامی موسوم به نیروهای سریع، درگیریهای نظامی میان این دو گروه نظامی رقیب در خارطوم پایتخت و نقاط دیگر سودان آغاز شد و بر همین اساس سناریوهای خطرناکی درباره احتمال وقوع جنگ داخلی در سودان ترسیم میشود.
در همین راستا «عبدالباری عطوان» تحلیلگر برجسته جهان عرب و سردبیر روزنامه فرامنطقهای رایالیوم در یادداشت جدید خود به حوادث و درگیریهای اخیر در سودان اشاره کرده و نوشت، صحنه کنونی منطقه عربی را میتوان در چند جمله خلاصه کرد: جنگ خونین یمن به پایان رسیده و یا در شرف پایان است و اکنون یک جنگ دیگر در سودان آغاز شده است. یمن و سودان از نظر جغرافیایی توسط دریای سرخ از هم جدا شدهاند و وجه اشتراک آنها در این است که جنگ در هر دو کشور، در واقع جنگهای نیابتی است که طرفهای بینالمللی بیشترین نقش را در آن دارند.
عطوان افزود، در اینجا بیشتر توضیح میدهیم و میگوییم که «آنتونی بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا در تماس تلفنی با همتایان سعودی و اماراتی خود از آنها خواست تا نقش اصلی را برای برقراری آرامش در سودان ایفا کنند و از وقوع جنگ در این کشور جلوگیری نمایند. آتش این جنگ در سودان از روز شنبه بین دو همپیمان قدیمی یعنی «عبدالفتاح البرهان» رئیس شورای حاکمیتی سودان و معاون وی «محمد حمدان دقلو» ملقب به «حمیدتی» شعله ور شده است. حمیدتی بدون فارغالتحصیلی از هیچ دانشگاه نظامی یا غیرنظامی به یک درجه عالی نظامی در سودان رسید اما به خاطر تجربه نظامی و میدانی در کشتار و قتل، فرماندهی یک گروه شبه نظامی موسوم به «نیروهای واکنش سریع» را بر عهده گرفت و بیش از صد هزار نیرو در این گروه هستند.
در ادامه این مقاله آمده است، در این میان شاخصهایی وجوددارد که میتواند نقشه و هویت احزاب داخلی سودان که برای قدرت میجنگند و نیز احزاب و طرفهای خارجیِ حامی آنها اعم از منطقهای و عربی و بینالمللی را مشخص کند:
- نیروهای واکنش سریع به یک پایگاه نظامی (پایگاه مروی) که در آن نیروهای مصری حضور دارند حمله کردند و با این توجیه که مقامات مصری از عبدالفتاح البرهان و ارتش سودان حمایت میکنند، تعداد زیادی از نیروهای مصری را در این پایگاه به اسارت گرفتند.
-روابط قوی بین تیم حمیدتی که در کار تجارت طلا و معادن سودان است، با گروه «واگنر» روسیه وجود دارد و آمریکا عبدالفتاح البرهان را تحت فشار قرار داده تا این گروه را از سودان اخراج کند؛ به این بهانه که گروه واگنر علاوه بر سودان در دیگر کشورهای آفریقایی نیز مشغول تجارت طلا بوده و از این طریق در جنگ اوکراین، از روسیه حمایت مالی میکند و مقدمه تاسیس پایگاه روسیه در دریای سرخ را فراهم میسازد.
-امارات بزرگترین نقش سرمایهگذاری را در سودان ایفا میکند و چند روز قبل مقداری طلا به ارزش یک و نیم میلیارد دلار از معادن طلای سودان که تحت سیطره حمیدتی است، خرید. علاوه بر آن امارات میلیونها هکتار زمین کشاورزی در سودان خریده و این امر بیانگر وجود روابط قوی میان دو طرف است. در اینجا لازم است یادآوری کنیم که نیروهای واکنش سریع، در جنگ یمن کنار امارات و عربستان جنگیدند و هزاران تن از این نیروها در ائتلاف عربی ضد یمن حضور داشتند.
-عربستان تا این لحظه موضع مبهمی را در قبال بحران سودان اتخاذ کرده و آنچه که این ابهام را افزایش میدهد، این است که روابط عربستان در حال حاضر با امارات و مصر که حامیان اصلی هر دو طرف درگیری در سودان هستند، خیلی خوب نیست. قابل توجه است که ابوظبی «انور قرقاش» مشاور دیپلماتیک رئیس امارات را به جای «عبدالله بن زاید» وزیر خارجه این کشور به اجلاس مشورت وزرای خارجه کشورهای عربی در جده فرستاد؛ نشستی که در آن درباره بازگشت سوریه به اتحادیه عرب بحث شد.
همچنین روابط مصر و عربستان نیز در بهترین وضعیت خود قرار ندارد. سفر برقآسای «عبدالفتاح السیسی» رئیس جمهوری مصر به عربستان نتوانست اهداف اصلی وی را در دریافت حمایت مالی سریع از عربستان محقق سازد. بنابراین ممکن است عربستان با اتخاذ این موضع مبهم در قبال بحران سودان قصد داشته باشد از البرهان و حمیدتی برای سفر به ریاض جهت مذاکره برای توقف جنگ دعوت کند.
در ادامه یادداشت عطوان آمده است، واقعیتهای نظری روی زمین نشان میدهد که ارتش رسمی سودان با 205 هزار نیرو و 191 جنگنده و 170 تانک که در رتبه 75 قویترین ارتشهای جهان قرار دارد، احتمالا در این جنگ مقابل نیروهای سرکش تحت فرماندهی حمیدتی پیروز میشود، اما تحولات میدانی در سایه مداخلات فزاینده خارجی در بحران سودان میتواند واقعیت را تغییر دهد.
وی تصریح کرد، روشن است که این جنگ جز با پیروزی یک طرف بر طرف دیگر پایان نمییابد و میانجیگریها و بیانیهها برای توقف این جنگ فایدهای ندارد. درحال حاضر همه نشانهها حاکی از آن است که احتمالا درگیریها در سودان طولانی شده و به یک جنگ داخلی تبدیل گردد که با هرج و مرج مسلحانه در این کشور همراه خواهد بود.قبل از این دیدیم جنگ یمن که قرار بود در 3 ماه حل شود بیش از 8 سال طول کشید و جنگ داخلی لبنان 15 سال به درازا انجامید. بنابراین جنگ داخلی سودان چند سال ادامه خواهد داشت.
عطوان در ادامه تاکید کرد، امیدواریم درگیریها در سودان که تاکنون منجر به کشته و زخمی شدن صدها نفر که درصد زیادی از آنها غیرنظامی هستند، شده، سریعا متوقف گردد. اما آنچه که ما را نگران و بدبین میکند، مداخلات فزاینده خارجی و توطئه برخی طرفها برای شعلهور کردن آتش این جنگ است. تنها نکته مثبتی که در این حوادث سودان مشاهده می شود آن است که مردم خوب این کشور از هیچ یک از طرفهای جنگ حمایت نمیکنند؛ زیرا هر دو طرف را مسئول فروپاشی اقتصادی، ناامنی، هرج و مرج و ... در سودان میدانند.
این تحلیلگر فلسطینی در ادامه یادداشت خود نوشت، طبق برنامه جهانی غذا، یک سوم سودانیها زیر خط فقر قرار دارند. متاسفانه سودان قربانی توطئه بزرگی شده که نتایج آن میتواند خطرناک باشد و به فروپاشی و جنگ داخلی در این کشور منجر گردد. تقابل ژنرالها برای کسب قدرت نقش بزرگی در ایجاد این بحران فاجعه بار برای سودان دارد و تمامیت ارضی و منافع مردم این کشور را در معرض خطر قرار داده است.
در پایان این مقاله آمده است، همه اینها نتیجه عادیسازی با رژیم اشغالگر و فریب بزرگ آمریکاست که به ملت سودان وعده رفاه و آرامش را در صورت سازش با اسرائیل داده بود؛ جایی که عبدالفتاح البرهان با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی دست داد و حمیدتی به تلآویو رفت و اسرائیل را به عنوان یک طرف دوست معرفی کرد که قرار است سودان را از همه بحرانها خارج کند! چیزی که ما از آن میترسیم این است این جنگ ژنرالها در سودان، مصر و ارتش و ملت و امنیت آبی آن را نیز هدف قرار دهد و این کشور را به یک جنگ فرسایشی بکشاند. به طور کلی ما با یک فاجعه بزرگ جدید روبرو هستیم که نمیتوان نقش رژیم اشغالگر و آمریکا را در آن نادیده گرفت و در این میان برخی رژیمهای عربی نیز خواسته یا ناخواسته وارد این روند شدهاند.
انتهای پیام/