به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، حضرت خدیجه سلام الله علیها همسر و انیس پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله از پدری به نام خویلد بن أسد و مادری به نام فاطمه بنت زائده در مکه متولد شد. مورخان در شرف و نسب ایشان میگویند این بانوی مکرم اسلام زنی شریف و با درایت بود و به لحاظ نسب در طبقه متوسط از انساب عرب جای داشت. ایشان دارای شرافتی عظیم و ثروتی زیاد بود که خداوند توفیق همسری سید البشر و خاتمالأنبیاء را به آن بانو عطا کرد. برخی مورخان قائلند خدیجه سلام الله علیها به دلیل صداقت، امانت و حسن خلق و درستکاری پیامبر اسلام، پیشنهاد ازدواج را مطرح کرده است.
اما آنچه به عنوان شاخصههای برجستۀ حضرت خدیجه سلام الله علیها میتوان یاد برد، از قرار ذیل است:
1. اولین ایمان آورنده
حضرت خدیجه سلام الله علیها در آن زمان که همگان در جهالت محض بودند، دعوت پیامبر خویش دربارۀ اسلام را پذیرفت و در کنار امیر المؤمنین علیهالسلام اولین ایمانآورنده به پیامبر شد. عبارت «أَوَّلُ الْمُؤْمِنَاتِ بِاللَّهِ وَ رَسُولِه» مهر تأییدی بر این مطلب است که خود پیامبر بزرگوارمان نسبت به ایشان به کار بردند.
2. شجاعت و ایثار
شجاعت مادر فاطمه سلام الله علیها خصلتی ویژه بود که ردّ آن را در موارد متعددی میبینیم؛ از جمله آنها ماجرای ازدواجشان با پیامبر صلی الله علیه و آله بود. ایشان با وجود شماتتهای اطرافیان، تن به این ازدواج داد؛ چرا که به او طعنه میزدند تو با وجود ثروتی که داری، با فرد فقیری ازدواج میکنی؛ ضمن آنکه از لحاظ سنی از او بسیار بزرگتر هستی. اما از آنجایی که نور هدایت را در وجود نبی مکرم اسلام دید، به خواست خدا فشارها را تحمل کرد و به ازدواج آن حضرت تن داد و خداوند نیز نام او را تا ابد به عنوان برترین بانوان عالم جاودان کرد.
مصداق دیگر از شجاعت حضرت خدیجه سلام الله علیها ارسال کمکهای معیشتی به شعب ابیطالب بود؛ همان مکانی که مشرکان مکه، پیامبر و مسلمانان را محاصرۀ اقتصادی کردند. محاصره شعب سه سال طول کشید و فشار و سختگیریها به حدی رسید که گفته میشود نالۀ فرزندان بنیهاشم به گوش مشرکان مکه میرسید، در این بین آن بانوی بزرگوار از کمکهای مالی هیچگاه دریغ نمیکرد و با وجود جاسوسانی که اطراف حضور داشتند، بهواسطه اقوام خود آذوقههایی را به شعب ابیطالب میرساند. حکیمبن حزام، برادرزادۀ خدیجه سلام الله علیها و ابوالعاصبن ربیع و هشامبن عمر نیمهشبها مقداری گندم و خرما بر شتری حمل میکردند، تا نزدیکی شعب میآوردند، سپس افسار آن را دور گردنش میپیچیدند و رها میکردند و گاهی همین مساعدت موجب گرفتاری آنان میشد.
مساعدتهای حضرت خدیجه سلام الله علیها در این دوران مزید بر علت شد تا عرصه بر قریش تنگ شود تا اینکه مجبور شدند با فشار سایر قبایل و معجزه خداوند مبنی بر خوردن آن قرارداد مشهور توسط موریانه، حصر را بشکنند. در نهایت حضرت خدیجه پس از سه سال مقاومت در همین منطقه جان به جانآفرین تسلیم کردند.
3. جایگاه نزد قرآن و عترت
مقام حضرت خدیجه سلام الله علیها به قدری نزد اهل بیت وحی والاست که بارها خود را منتسب به آن بانوی بزرگوا میکردند. رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله طی خطبهای فرمود «یَا مَعْشَرَ النَّاسِ، أَ لَا أَدُلُّکُمْ عَلَى خَیْرِ النَّاسِ جَدّاً وَ جَدَّةً قَالُوا بَلَى یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ الْحَسَنُ وَ الْحُسَیْنُ فَإِنَّ جَدَّهُمَا مُحَمَّدٌ وَ جَدَّتَهُمَا خَدِیجَةُ بِنْتُ خُوَیْلِد»؛ یعنی ای مردم، آیا شما را راهنمایی نکنم به بهترین انسانها از جهت جد و جده؟» حاضران عرض کردند: «بله؛ خبر بدهید» فرمود: آنها حسن و حسین علیهماالسلام هستند که جدشان رسول خدا محمد صلی الله علیه و آله و جدۀ آنها خدیجه سلام الله علیها دختر خویلد است.»
همچنین امام سجاد نیز در خطبهای که در شام ایراد کردند، خود را با حضرت زهرا و حضرت خدیجه سلام الله علیهما معرفی کردند؛ به این صورت که فرمود «أنا ابنُ خَدیجهَ الکبری»؛ یعنی منم فرزند خدیجۀ کبری.
یا امام صادق علیهالسلام در بخشی از دعای ندبه، وقتی به معرفی امام زمان عجل الله تعالی فرجه میپردازند، میفرماید «وَ ابْنُ خَدیجَهَ الْغَرّاءِ»؛ یعنی کجاست آن فرزند خدیجۀ بلند مقام و بزرگوار.
همچنین قرآن در اوصاف حضرت خدیجه سلام الله علیها سخن گفته است؛ از جملۀ آنها مقام ام المؤمنینیِ ایشان است، آنجا که فرمود «وَ أَزْواجُهُ أُمَّهاتُهُمْ». یعنی همسران ایشان مادران مؤمنان هستند. در واقع در بین همسران خَلف نبی مکرم اسلام، حضرت خدیجه سلام الله علیها درخشش دارد.
4. افتخار مادریِ حضرت زهرا سلام الله علیها
حضرت زهرا سلام الله علیها به عنوان برترین بانوی دورانها و حجت بر تمام اهل بیت وحی علیهم السلام شناخته میشوند. آن بانوی بزرگوار برترین مقام را پس از رسول خدا صلی الله علیه و آله و امیرالمؤمنین علیهالسلام دارا هستند که طبق روایات، خداوند نور ایشان را از اولین مخلوقات خویش قرار داد. حال که خداوند اراده میکند این عنصر مقدسِ آسمانی و عوالمی را وارد دنیا کند، ایشان را باید از صلب برترین مخلوق خویش و در ظرف وجود پاکیزهترین مادر خارج کند؛ لذا در روایت نبوی میخوانیم که جبرئیل از جانب خداوند سیبی بهشتی به پیامبر میدهد وایشان آن سیب را میخورد و همان شب نطفۀ برترین بانوی عالم بسته میشود.
5. مقام قیامتی
حضرت خدیجه سلام الله علیها در قیامت نیز دارای جایگاهی والا است که روایات از آن سخن گفتهاند؛ از جمله آنکه رسول خدا صلی الله علیه و آله ضمن روایتی فرمود «... اسرافیل را به سه حُلّه (لباس فاخر) از نور نزد تو (ای فاطمه) میفرستد. او به تو میگوید، برخیز و این لباسها را بپوش. آن را می پوشی، هفتاد هزار حوریه نزد تو آیند و با دیدار تو خرسند شوند، تو همراه آنها و فرشتگان بسیار از قبر خود خارج شده و به سوی بهشت روانه میشوی. در مسیر خود، حضرت مریم سلام الله علیها با هفتاد هزار حوریه دیگر نزد تو آیند. او به تو سلام کند و به همراهانت می پیوندند. و بعد فرمود «ثُمَّ اسْتَقْبَلَتْکِ أُمُّکِ خَدِیجَةُ بِنْتُ خُوَیْلِدٍ أَوَّلُ الْمُؤْمِنَاتِ بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ [بِرَسُولِهِ] وَ مَعَهَا سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ بِأَیْدِیهِمْ أَلْوِیَةُ التَّکْبِیر»؛ سپس مادرت خدیجه سلام الله علیها دختر خویلد، همان نخستین زنی که ایمان به خدا و رسولش آورد، همراه هفتاد هزار فرشته که در دست آنها پرچم های تکبیر (الله اکبر) است به استقبال تو میشتابند.
انتهایپیام/