گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم- در تاریخ معاصر روابط ایران و آمریکا، تلاشهای ایالات متحده برای تغییر حکومت در ایران یکی از موضوعات بحثبرانگیز و پرچالش بوده است؛ روندی که از زمان پیروزی انقلاب اسلامی ایران آغاز شد و طی دهههای پس از آن، به اشکال مختلف ادامه یافت.
نمونه بارز این سیاست در دوران ریاستجمهوری جیمی کارتر رخ داد؛ سیاستهایی که نه تنها ناکام ماند، بلکه به الگویی برای شکستهای مکرر آمریکا در براندازی نظام جمهوری اسلامی تبدیل شد.
کارتر که پس از ماجرای تسخیر سفارت آمریکا در تهران و شکست عملیات پنجه عقاب (طبس) دوران ریاستجمهوری خود را با ناکامی پایان داد، روز گذشته پس از یک قرن زندگی درگذشت و میراث ناکامی خود در براندازی انقلاب ایران را به گور برد.
کارتر و میراث ناکام براندازی در ایران
جیمی کارتر، رئیسجمهور دموکرات آمریکا، در دوران ریاستجمهوری خود با چالشهایی بزرگ در ارتباط با انقلاب اسلامی ایران مواجه شد. انقلاب اسلامی، منافع آمریکا در منطقه را به خطر انداخت و در پی آن تسخیر سفارت ایالات متحده در تهران و گروگانگیری دیپلماتهای آمریکایی، اوضاع را برای کارتر پیچیدهتر کرد.
او تلاش کرد با اقداماتی همچون عملیات نظامی طبس (پنجه عقاب) و کودتای نقاب این بحران را مدیریت کند و حکومت ایران را تغییر دهد، اما این تلاشها با شکست همراه بود. ناکامیهای کارتر در مدیریت این بحرانها و براندازی نظام نوپای جمهوری اسلامی، به عاملی کلیدی در شکست او در انتخابات و تکدورهای شدن ریاستجمهوریاش تبدیل شد.
ادامه سیاست براندازی؛ از اوباما تا بایدن
تجربه ناکام کارتر برای دیگر رؤسای جمهور آمریکا، بهویژه دموکراتها، درسی عبرتآموز بود، اما این درس باعث نشد که آنها از تلاش برای تغییر نظام در ایران دست بردارند. باراک اوباما، رئیسجمهور دموکرات بعدی، در سال 1388 بهطور آشکار از آشوبها و ناآرامیهای پس از انتخابات ریاستجمهوری در ایران حمایت کرد. اوباما با اتخاذ مواضع تهاجمی و حمایت از گروههای مخالف در داخل ایران، مسیر تقابل با جمهوری اسلامی را تداوم بخشید.
جو بایدن، دیگر رئیسجمهور دموکرات نیز در سال 1401 (2022 میلادی) همان سیاستها را تکرار کرد. او و تیمش بهطور رسمی از ناآرامیها و اعتراضات خیابانی در ایران حمایت کردند و تلاش کردند تا به مخالفان داخلی انگیزه و امکانات لازم را برای براندازی بدهند. این سیاستها به همان سرنوشت ناکام سیاستهای کارتر دچار شد و هیچ نتیجه مثبتی برای آمریکا بههمراه نداشت.
اظهارات بلینکن؛ اعتراف به شکست و ادامه سیاست حمایت از آشوب
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در روزهای اخیر بهصراحت به شکست سیاستهای آمریکا در براندازی نظام جمهوری اسلامی اعتراف کرد. او در مصاحبهای ضمن تأکید بر سخت بودن پروژه براندازی در ایران، به تلاشهای مکرر ایالات متحده در این زمینه طی دو دهه گذشته اشاره کرد و نتایج آنها را ناموفق دانست.
بلینکن گفت: «ما در مقاطع مختلف زمانی تلاش کردهایم تا آنجا که میتوانیم مردمی در داخل ایران که خواستار آینده متفاوتی برای کشورشان هستند را توانمند کنیم تا آنها بتوانند ارتباط برقرار کنند، ایستادگی کنند و منابعی برای انجام این کار داشته باشند.»
اما با وجود این اعتراف، بلینکن بر ادامه حمایت آمریکا از گروههای مخالف و ناآرامیها در ایران تأکید کرد. او اظهار داشت: «ما باید از آنچه به آن اعتقاد داریم حمایت کنیم. ما باید با قدرت در برابر آن دسته از رفتارهای ایران که مغایر با منافع خودمان یا شریکان و متحدانمان هستند، بایستیم. باید با قدرت کنار کسانی در ایران باشیم که دنبال آیندهای متفاوت هستند.» اعتراف آمریکا به سخت بودن پروژه براندازی نشاندهنده ناکامی سیاستهای آنها در برابر ملت ایران است.
پاسخ رهبر انقلاب به سیاستهای آمریکا
رهبر انقلاب اسلامی در دیدار اخیر خود با مداحان، به تشریح برنامههای آمریکا برای تسلط بر کشورهای دیگر پرداختند و هشدار دادند که دشمنان تلاش میکنند تا امنیت و ثبات ایران را از طریق ایجاد هرجومرج و آشوب مختل کنند.
ایشان با اشاره به اظهارات یک مقام آمریکایی (بلینکن)، بیان داشتند که آمریکا پس از ایجاد آشوب در سوریه با توهم پیروزی، اختیار زبانشان را از دست دادهاند. ایشان فرمودند: «احمقها بوی کباب شنیدهاند. ملت ایران هر کسی را که مزدوری آمریکا را در این زمینه قبول کند، در زیر گامهای محکم خود لگدمال خواهد کرد.»
سرنوشت کارتر؛ درسی برای طراحان آینده براندازی
جیمی کارتر که نخستین معمار براندازی نظام جمهوری اسلامی ایران بهشمار میرود، در صدسالگی، آرزوی براندازی را با خود به گور برد، انقلاب اسلامی ایران اما ماه آینده چهلوششمین سالگرد خود را جشن خواهد گرفت، درحالیکه سیاستهای براندازی آمریکا همچنان در رسیدن به اهداف خود ناکام ماندهاند.
تجربه کارتر، اوباما، بایدن و دیگر رؤسای جمهور آمریکا نشان داده است که پروژه براندازی در ایران امری غیرممکن و دستنیافتنی است.
در طول چهار دهه گذشته، ایالات متحده با اتخاذ سیاستهای مداخلهجویانه و براندازانه علیه ایران، نه تنها نتوانسته به اهداف خود دست یابد، بلکه موقعیت خود را در منطقه نیز به خطر انداخته است. ناکامی سیاستهای کارتر در آغاز این مسیر، الگویی برای شکستهای مکرر رؤسای جمهور بعدی شد.
تجربه کارتر و دیگر رؤسای جمهور آمریکا نشان داده است که ایران با اتکا به ملت خود و رهبری مقتدرانه، توانسته در برابر تمام توطئهها و فشارها مقاومت کند و نظام جمهوری اسلامی را تثبیت کند.
انتهای پیام/