به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم، با سقوط دولت اسد در سوریه، قدرت به دست اپوزیسیون این کشور متشکل از اسلامگرایان تندروی تحریر الشام و نیروهای تحت حمایت ترکیه موسوم به جیش الوطنی افتاد.
اگرچه از این رویداد به عنوان پیروزی بزرگ ترکیه یاد میشود و حتی برخی پا را فراتر نهاده و آن را تغییر موازنه در منطقه توصیف میکنند اما همین موضوع میتواند چالشهایی را برای ترکیه نیز به همراه داشته باشد.
بخشهای مختلف سوریه در حال حاضر در اشغال آمریکا، ترکیه و رژیم صهیونیستی است. از سوی دیگر نیروهای دموکراتیک سوریه یا قسد در شمال این کشور تلاش دارند تا مناطقی را که تحت کنترل دارند از جمله عینالعرب (کوبانی)، قامشلو و حسکه را حفظ کرده تا در آینده بتوانند آنها را به عنوان منطقه خودمختار همانند کردستان عراق اعلام کنند.
احتمال درگیریهای داخلی بین گروههای اپوزیسیون سابق سوریه که تنها هدف مشترکشان اسقاط دولت اسد بود، در اشغال بودن مناطق نفتخیز سوریه از سوی آمریکا و کردهای قسد، اشغال بخش دیگری از خاک سوریه توسط رژیم صهیونیستی و نیز نگرانی کشورهای عربی از تسلط ترکیه بر سوریه، از مواردی است که کار را برای آنکارا در سوریه سخت خواهد کرد.
مقامات آنکارا برای غلبه بر این مسائل، دو اقدام را در دستور کار قراردادهاند که عبارتاند از:
تنگ کردن عرصه بر نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد): از همان روزهای اول تغییر حکومت در سوریه، مقامات سیاسی، امنیتی و نظامی ترکیه به سوریه رفته و ضمن حمایت خود از روند جدید در سوریه و دولت روی کار آمده، موضوع فشار بر نیروهای دموکراتیک سوریه از طریق دمشق برای خلع سلاح یا ادغام این نیروها در ارتش جدید سوریه را دنبال کردهاند.
در همین راستا، «احمد الشرع» در این باره تأکید کرده که کُردها بخش جداییناپذیر سوریه بوده و این کشور تقسیم نخواهد شد. همچنین با ی.پ.گ مذاکراتی انجام میدهد تا بحران در شمال شرق سوریه حل و این گروه به نیروهای مسلح سوریه ملحق شود.
روز سهشنبه نیز «مظلوم عبدی» سرکرده نیروهای دموکراتیک سوریه (قسد) با اشاره به دیدارش با احمد الشرع و گفتگو درباره آینده این نیروها گفت که بر سر ادغام نیروهایمان با ارتش سوریه به توافق رسیدهایم اما درباره سازوکار آن هنوز گفتگوها در جریان است.
به موازات این اقدامات سیاسی، جیش الوطنی که بازوی نظامی ترکیه در سوریه محسوب میشود در مناطق مختلف شمال سوریه با قسد درگیر بوده و تلاش دارد تا آنها را از مناطق بیشتری بیرون براند.
رویکرد آمریکا در قبال سوریه در دوره ترامپ نیز باعث نگرانی هر چه بیشتر کردها شده زیرا عقیده ترامپ در دوره گذشته این بود که نیروهای آمریکایی باید از سوریه خارج شوند. هر چند در دوره جدید هنوز موضع جدیدی اتخاذ نکرده است.
از سوی دیگر، دولت حاکم ترکیه، به موازات این اقدامات در خارج از مرزها، در داخل ترکیه نیز مذاکرات کردی ـ ترکی را آغاز کرده است. این مذاکرات که با سرکرده زندانی پکک (عبدالله اوجالان) در زندان ایمرالی و از طریق حزب کردی برابری و دموکراسی خلقها (دم پارتی) در حال جریان است. باعث میشود که آنکارا بتواند دنباله داخلی پکک/یپگ در داخل کشور را منزوی یا تضعیف کند.
مجموعه عوامل بالا باعث فشار هرچه بیشتر آنکارا از طرق مختلف به نیروهای نظامی کردی شده تا آنها یا خلع سلاح شده یا در ارتش سوریه ادغام شوند که تحقق این امر، یکی از مهمترین مسائل امنیتی ترکیه در خارج از مرزهایش را برطرف خواهد کرد.
گفتگو با کشورهای عربی برای اطمینان خاطر به آنها: بلافاصله بعد از تغییر حکومت در سوریه، کشورهای عربی دست به تحرک زده و نشست همسایگان سوریه و نشست حامیان سوریه را در بندر عقبه اردن و نیز ریاض عربستان برگزار کردند.
کشورهای امارات، عربستان و مصر بیشترین نگرانی را از این وضعیت جدید دارند.
ترکیه نیز در سطح وزیر خارجه و با جدیت کامل در نشستهای مربوط به سوریه شرکت کرده است. علاوه بر آن، «هاکان فیدان» وزیر خارجه ترکیه که زمانی رئیس سازمان اطلاعات این کشور بوده و الآن به نوعی مسئول پرونده سوریه در ترکیه به شمار میرود، به صورت تک به تک در حال سفر به کشورهای عربی بوده تا به آنها اطمینان خاطر دهد که از حضور ترکیه در سوریه نگران نباشند.
دیدار فیدان با مقامات امارات، عراق و عربستان که ادامه نیز خواهد داشت بر همین سیاست استوار است. به خصوص اینکه وزیر خارجه ترکیه بارها اعلام کرده که این کشور به دنبال تسلط بر سوریه نبوده و خواستار مشارکت همه جریانهای داخلی در حکومت جدید سوریه و همه کشورهای همسایه و حامی در خارج از مرزهای سوریه برای موفقیت دولت جدید این کشور است.
باید دید این سیاست دو ستونی ترکیه در قبال سوریه تا چه اندازه میتواند موفق باشد. به خصوص اینکه نتیجه این سیاست بر اقتصاد، سیاست و جامعه ترکیه تأثیرات مهم و عمیقی بر جای خواهد گذاشت.
علی حیدری کارشناس مسائل ترکیه
انتهای پیام/؛